Artikel 125: Provinciale en gemeentelijke organen
-
1.Aan het hoofd van de provincie en de gemeente staan provinciale staten onderscheidenlijk de gemeenteraad. Hun vergaderingen zijn openbaar, behoudens bij de wet te regelen uitzonderingen.
-
2.Van het bestuur van de provincie maken ook deel uit gedeputeerde staten en de commissaris van de Koning, van het bestuur van de gemeente het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester.
In andere talen:
Inhoudsopgave van deze pagina:
Provinciale Staten i staan aan het hoofd van de provincie, de gemeenteraad i staat aan het hoofd van de gemeente i. Hun vergaderingen zijn openbaar. Hiermee wordt hun positie als democratisch gekozen hoofdorganen van het bestuur van provincies en gemeenten benadrukt.
Naast de Provinciale Staten bestaat het bestuur van de provincie uit de Gedeputeerde Staten i en de Commissaris van de Koning(in) i. Het bestuur van een gemeente bestaat behalve uit de gemeenteraad ook uit het college van burgemeester en wethouders i en de burgemeester i.
In artikel 125 is vastgelegd dat provinciale staten en de gemeenteraad aan het hoofd staan van de provincie, respectievelijk de gemeente, en dat hun vergaderingen in beginsel openbaar zijn. Op deze wijze wordt de positie van provinciale staten en de gemeenteraad als hoofdorganen van het bestuur van provincies en gemeenten benadrukt.
Het tweede lid van dit artikel vermeldt de belangrijkste overige bestuursorganen van provincies en gemeenten. Voor de provincie zijn dit gedeputeerde staten en de commissaris van de Koning, voor de gemeente het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester.
-
1.Provinciale staten zijn de baas van de provincie. De gemeenteraad is de baas van de gemeente. Iedereen mag naar hun vergaderingen komen kijken en luisteren. In de wet kunnen uitzonderingen staan. In de wet kan ook staan dat iemand anders over deze uitzonderingen beslist.
-
2.In het bestuur van de provincie zitten ook de gedeputeerde staten en de commissaris van de Koning. In het bestuur van de gemeente zitten ook het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester.
Uitleg
Als er verkiezingen zijn, dan kiezen we de provinciale staten. Of de gemeenteraad. Omdat we hen kiezen, zijn zij de baas van de provincie en de gemeente.
Iedereen mag naar de vergaderingen van provinciale staten en de gemeenteraad komen kijken en luisteren. In de wet kunnen uitzonderingen staan.
De provinciale staten besturen de provincie samen met de gedeputeerde staten en de commissaris van de Koning. De provinciale staten vergaderen niet zo vaak. De gedeputeerde staten en de commissaris van de Koning werken wel iedere dag. Eigenlijk besturen zij de provincie. En de provinciale staten controleren of zij dat goed doen.
Zo gaat het ook bij de gemeente. De gemeenteraad bestuurt de gemeente samen met het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester. De gemeenteraad vergadert niet zo vaak. Het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester werken wel iedere dag. Eigenlijk besturen zij de gemeente. En de gemeenteraad controleert of zij dat goed doen.
-
De gemeente
De gemeente is naast de provincie en het Rijk i één van de drie bestuurslagen van ons land. Gemeenten staan het dichtst bij de burgers en hebben een democratisch bestuur. Zij hebben lokale taken, bijvoorbeeld op het gebied van huisvesting, verkeer, openbare orde, cultuur en onderwijs. Daarnaast voeren gemeenten mede rijkstaken uit, bijvoorbeeld ten aanzien van ruimtelijke ordening, werk en inkomen, jeugdzorg en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Gemeenten krijgen geld van het Rijk, maar ze kunnen ook zelf belastingen heffen. Er zijn op 1 januari 2024 in Nederland 342 gemeenten.
-
De provincie
Nederland heeft twaalf provincies, die deel uitmaken van het middenbestuur tussen Rijk i en gemeente i. De volksvertegenwoordiging in de provincies wordt Provinciale Staten i genoemd. De Statenleden kiezen tevens het dagelijks bestuur van de provincie, Gedeputeerde Staten i. Deze gedeputeerden komen door een wet die op 12 maart 2003 in werking is getreden, niet meer uit Provinciale Staten. De Commissaris van de Koning i, die wordt benoemd door de Koning en de ministers gezamenlijk, is zowel voorzitter van Provinciale Staten als van Gedeputeerde Staten.
-
Column J.Th.J. van den Berg, "De macht van de raad" (21 december 2007)
In Trouw van zaterdag 15 december ( "De Verdieping", p. 3) poneert de Tilburgse bestuurskundige, Marcel Boogers, dat wij steeds vaker zullen worden geconfronteerd met wat hij "powerburgemeesters" noemt, die hun macht bouwen op hun populariteit onder de burgerij en die derhalve het vertrouwen van college en gemeenteraad van secundair belang vinden. Hij ziet de oplossing in de rechtstreekse verkiezing van de burgemeester, omdat de kiezer dan echt over zijn (of haar) lot beschikt en niet via manipuleerbare opiniepeilingen en optochten.
Via de Rijksoverheid komen veel vragen over binnen, zoals:
Hebt u een andere vraag? Bel 1400 (U betaalt alleen de gebruikelijke belkosten).
Zij noemen, indien zij dit noodig oordeelen, uit hun midden, een of meer kollegiën van eenige leden, tot beleid van zaken, zoo gedurende den tijd hunner vergadering als van hunne afwezendheid.
De Staten benoemen uit hun midden een kollegie van Gedeputeerde Staten, aan hetwelk moet worden opgedragen in het algemeen alles wat tot het dagelijksch beleid der zaken en de uitvoering der algemeene wetten betrekking heeft, en zulks hetzij de Staten zijn vergaderd of niet.
In de Provincie Holland vermogen, wegens derzelver uitgestrektheid en bevolking twee kollegiën van Gedeputeerde Staten te worden aangesteld.
De Staten benoemen uit hun midden een kollegie van Gedeputeerde Staten, aan hetwelk moet worden opgedragen in het algemeen alles wat tot het dagelijksch beleid der zaken en de uitvoering der algemeene wetten betrekking heeft, en zulks hetzij de Staten zijn vergaderd of niet.
De Staten benoemen uit hun midden een collegie van Gedeputeerde Staten, waaraan, volgens de regels, door de wet te stellen, de dagelijksche leiding en uitvoering van zaken worden opgedragen, en zulks hetzij de Staten zijn vergaderd of niet.
-
1.Aan het hoofd van de provincie en de gemeente staan provinciale staten onderscheidenlijk de gemeenteraad. Hun vergaderingen zijn openbaar, behoudens bij de wet te regelen uitzonderingen.
-
2.Van het bestuur van de provincie maken ook deel uit gedeputeerde staten en de commissaris van de Koning, van het bestuur van de gemeente het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester.
-
3.De commissaris van de Koning en de burgemeester zijn voorzitter van de vergaderingen van provinciale staten onderscheidenlijk de gemeenteraad.
-
1.Aan het hoofd van de provincie en de gemeente staan provinciale staten onderscheidenlijk de gemeenteraad. Hun vergaderingen zijn openbaar, behoudens bij de wet te regelen uitzonderingen.
-
2.Van het bestuur van de provincie maken ook deel uit gedeputeerde staten en de commissaris van de Koning, van het bestuur van de gemeente het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester.