Provinciale Staten

De gekozen volksvertegenwoordiging van een provincie wordt Provinciale Staten genoemd. De Provinciale Staten stellen het beleid van de provincie vast en controleren de uitvoering daarvan door de Gedeputeerde Staten i. Het aantal leden van Provinciale Staten hangt af van het aantal inwoners van de provincie. Dit is geregeld in artikel 8 van de Provinciewet i.

De Commissaris van de Koning i is voorzitter van Provinciale Staten. De leden van Provinciale Staten kiezen eens in de vier jaar de leden van de Eerste Kamer i.

Net als in andere gekozen lichamen organiseren de leden van de Provinciale Staten zich in politieke fracties.

Sinds 2003 is er in de provincies sprake van dualisme i, een scheiding tussen bestuur en volksvertegenwoordiging. De belangrijkste kenmerken daarvan zijn

• - 

  gedeputeerden kunnen niet tegelijkertijd lid zijn van Provinciale Staten. Statenleden die gedeputeerde worden, moeten dus hun lidmaatschap van Provinciale Staten neerleggen
• - 

  niet-Statenleden kunnen voortaan gedeputeerde worden
• - 

  gedeputeerden kunnen voor een jaar ontheffing krijgen van de verplichting om in de provincie te wonen
• - 

  de meeste bestuursbevoegdheden worden overgeheveld van Provinciale Staten naar Gedeputeerde Staten
• - 

  de ambtelijke en personele ondersteuning van Statenleden wordt versterkt
• - 

  Provinciale Staten krijgen het recht onderzoek te doen naar het door Gedeputeerde Staten gevoerde bestuur
• - 

  Gedeputeerde Staten moeten Provinciale Staten niet alleen op verzoek, maar ook op eigen initiatief informeren
• - 

  provincies worden verplicht een onafhankelijke provinciale rekenkamer in te voeren.

Voordien werden de leden van Gedeputeerde Staten uit de Provinciale Staten gekozen.

De verkiezing van Provinciale Staten is geregeld in de Kieswet i, de inrichting, taken en bevoegdheden zijn vastgelegd in de Provinciewet.

Om de vier jaar worden de leden van de Provinciale Staten gekozen op basis van evenredige vertegenwoordiging. Aan deze verkiezingen kunnen, naast de landelijke politieke partijen, ook provinciale partijen meedoen. De leden van Provinciale Staten kiezen eens in de vier jaar de Eerste Kamer i. Dat doen ze kort nadat ze zijn aangetreden. De laatste Provinciale Statenverkiezingen waren op 15 maart 2023.