Deens voorzitterschap Europese Unie 1e helft 2012

Van 1 januari tot en met 30 juni 2012 vervulde Denemarken het voorzitterschap i van de Raad van de Europese Unie i. Denemarken had het stokje overgenomen van Polen i. Tijdens het voorzitterschap werkte Denemarken nauw samen in een trojka i met Polen en Cyprus, die voor en respectievelijk na Denemarken het voorzitterschap bekleedden.

Cyprus i nam op 1 juli 2012 het voorzitterschap over.

Het Deens voorzitterschap richtte zich, onder het thema 'de weg naar Europese groei' vooral op economische groei, milieu en veiligheid. Centraal tijdens het Deens voorzitterschap stond het tegengaan van de economische crisis en het hechter en sterker maken van Europa dat met grote problemen te kampen heeft.

Een verantwoordelijk Europa

Volgens de Denen was een gebrek aan economische verantwoordelijkheid een van de oorzaken van de economische crisis. Daardoor was de economische groei in de Europese Unie erg laag en kon de EU niet goed concurreren met de rest van de wereld. Hervormingen en betere begrotingsdiscipline waren noodzakelijk.

De Denen hadden de benodigde hervormingen concreet in plannen beschreven. Zo wilden zij zorgen dat het idee van de Europese Commissie i om de kapitaal- en liquiditeitseisen voor financiële instellingen te hervormen, in de Europese Raad i overeenstemming kreeg. Dit zou betekenen dat de Basel III-regels i EU-wetgeving werden. Daarnaast werkten de Denen aan een betere manier van crisismanagement in de financiële sector.

Denemarken wilde verder de meerjarenbegroting 2014-2020 i zo ver mogelijk voorbereiden, zodat daar in de tweede helft van 2012 een akkoord over kon worden bereikt.

Een dynamisch Europa

Een beter functioneren van de interne markt, versterking van onderzoek en ontwikkeling en internationale handelsakkoorden moesten bijdragen aan economische groei en werkgelegenheid.

Het Deense voorzitterschap wilde zich met verschillende initiatieven richten op het verder ontwikkelen van de interne markt. Zo hadden de Denen zich vooral gefocust op:

• - 

  een digitale interne markt
• - 

  lagere prijzen voor mobiel internet over de grens
• - 

  meer rechten voor arbeiders over de grens
• - 

  betere bekendmaking van Europese aanbestedingen
• - 

  meer concurrentie tussen Europese energiebedrijven

Een groen Europa

Efficiënter gebruik van energie en grondstoffen moest de Europese Unie een leidende positie in de wereld geven. Milieu en duurzaamheid kregen een belangrijke rol bij andere beleidsterreinen, zoals landbouw-, visserij- en vervoersbeleid en de interne markt. Daarnaast vond het Deens voorzitterschap dat de EU leiderschap moest tonen in internationale klimaatonderhandelingen.

De Denen waren ervan overtuigd dat de verandering naar een groenere economie vooral gefinancierd en gestuurd moest worden door de private sector. De beste manier om deze sector te motiveren was om een goede samenwerking aan te gaan met bedrijven en hen extra te stimuleren.

Een veilig Europa

Om in een tijdperk van globalisering de veiligheid van Europese burgers te waarborgen, is meer samenwerking nodig. De Denen kozen daarom voor een gemeenschappelijk Europees asielsysteem en sterkere samenwerking in het kader van Schengen i, in combinatie met betere controle aan de buitengrenzen van de EU.

Binnen dit thema viel ook de veiligheid op het gebied van voedsel, en wereldwijde gezondheidsbedreigingen. Zo wilde het Deense voorzitterschap zich bezighouden met een modern Europees systeem waarin de inspecties op vlees werd bijgehouden.

Het Deens voorzitterschap werkte nauw samen met de Poolse en Cypriotische voorzitterschappen, die voor en respectievelijk na Denemarken het voorzitterschap bekleedden. Deze drie landen vormden samen een 'trojka i' (of trio) van voorzittende landen. Ze hadden samen een beleidsprogramma voor de hele periode opgesteld.

Het hoofddoel van het gezamenlijk beleidsprogramma van de landen was de invulling van de meerjarenbegroting 2014-2020 i. Hiernaast had het trio zich tot doel gesteld om uiterlijk in 2012 een gezamenlijk Europees asielbeleid tot stand te brengen en de bescherming van de Europese buitengrenzen te versterken.

Het voorzitterschap kreeg kritiek uit het Europees Parlement i; bij de onderhandelingen over het meerjarig financieel kader zou er te weinig aandacht zijn voor de gelden voor regionale ontwikkeling.

Ook rond Schengen is Deense voorzitterschap bekritiseerd. Toen lidstaten besloten om het Europees Parlement via een verandering in de wetgeving buiten te sluiten bij het controleren van de paspoortvrije zone in de EU, beschouwden veel Europarlementariërs i dit als een smet op de gehele voorzittersperiode van de Denen. De Deense minister van Justitie Morten Bødskov is daarop ondervraagd door de parlementaire commissie voor juridische zaken.

Op 2 juli 2012 presenteerden de Denen de resultaten van hun voorzitterschap. Minister van Europese Zaken Nicolai Wammen verklaarde het volgende: "We hebben een 'kraanwater voorzitterschap' zonder grote gebaren gevoerd, maar met veel spierballen en hard werken in samenwerking met iedereen. (Hij verwees daarbij naar de gewoonte van de Denen om bij bijeenkomsten geen mineraalwater maar kraanwater te serveren – redactie Europa Nu). En dat is wat er nodig is om Europa in werking te krijgen aangezien er geen simpele, miraculeuze oplossingen zijn voor de Europese crisis. Het Deense voorzitterschap heeft aangetoond dat de EU blijft functioneren, nieuwe resultaten kan boeken en nieuwe banen kan creëren ondanks de moeilijke tijden van crisis."

Commissievoorzitter José Manuel Barroso i sprak zich lovend uit over het Deense voorzitterschap. Hij noemde het "een rots in de branding in deze moeilijke tijden". Vooral de inzet voor groei en concurrentievermogen werd geprezen door Barroso. Ook was hij positief over de stimulering van 'groene groei' en de persoonlijke betrokkenheid van de Deense premier.