Pools voorzitterschap Europese Unie 2e helft 2011

Van 1 juli tot en met 31 december 2011 vervulde Polen het voorzitterschap i van de Raad van de Europese Unie i. Polen nam het stokje over van Hongarije i. Tijdens het voorzitterschap werkte Polen nauw samen in trojka i met Denemarken en Cyprus, die na Polen het voorzitterschap van de EU bekleedden.

Denemarken i nam op 1 januari 2012 het voorzitterschap van Polen over.

Het voorzitterschap van Polen speelde tegen de achtergrond van aanhoudende bezorgdheid over het ongelijke economische herstel. In de context hiervan betekende dit dat het voorzitterschap zich richtte op coördinatie tussen de EU-landen voor extra economische groei en banen.

Europese integratie bron van groei

Veel aandacht ging uit naar de verdere versterking van de interne markt i, waarbij er onder andere stil werd gestaan bij de 20e verjaardag van de Europese interne markt.

Openheid naar buurlanden

Het voorzetten van de uitbreiding van de EU was de tweede grote prioriteit van het Poolse voorzitterschap. Zo is de toetreding van Kroatië onder het voorzitterschap van Polen afgerond. Hiernaast maakte Polen zich hard voor de versterking van het Oostelijk Partnerschap i, dat in 2010 het licht zag door een Zweeds-Pools initiatief. Polen steunde het uitbouwen van diepgaande en complete vrijhandelszones met Moldavië en Oekraïne. De plannen van de diverse lidstaten die het vrij verkeer van personen kunnen belemmeren, werden door de Polen met argusogen gevolgd. Gezien het grote aantal Polen dat in andere EU-landen aan het werk is, wilde Polen niet dat er aan Schengen en andere maatregelen op dat terrein getoornd zou worden.

Zekerder Europa

Zorgdragen voor het behoud van de concurrentiepositie van de Europese energiesector, waarbij de nadruk lag op de veranderingen die plaatsvonden op de externe energiemarkt en de daardoor noodzakelijke aanpassing van het energiebeleid. Ook werd er werk gemaakt van de verdere ontwikkeling van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid naar aanleiding van de nieuwe mogelijkheden die zijn gecreëerd onder het Verdrag van Lissabon i.

Toekomstige begroting werpt schaduw vooruit

De onderhandelingen over het Europees financieel kader 2014-2020 i waren in juni 2011 van start gegaan en men hoopte in de eerste helft van 2012, tijdens het Deense voorzitterschap, een akkoord te kunnen sluiten. De begroting moest worden gemoderniseerd, en daarmee de economische groei beter kunnen ondersteunen. Dit was één van de belangrijkste taken van het Pools voorzitterschap.

Het debat over het meerjarig financieel kader was al voor het begin van het Pools voorzitterschap feller van toon geworden. Polen zelf was groot voorstander van een ruimer budget. De verwachting was dat Polen dat standpunt als voorzitter extra kracht zou bijzetten.

Onvoorziene onderwerpen

Het voorzitterschap heeft ook de nodige aandacht moeten geven aan de onrust in de Arabische wereld, en het helpen van het vinden van een goed Europees antwoord op de ontwikkelingen in die regio.

Polen vormde samen met de latere voorzitters Denemarken en Cyprus een 'trojka i'. Dat betekent dat deze landen naast een eigen programma en de eigen prioriteiten ook een aantal zaken samen hebben aangepakt.

Het hoofddoel van het gezamenlijk beleidsprogramma van de landen was de invulling van de meerjarenbegroting 2014-2020 i. Hiernaast had het trio zich tot doel gesteld om uiterlijk in 2012 een gezamenlijk Europees asielbeleid tot stand te brengen en de bescherming van de Europese buitengrenzen te versterken.

Zowel de Europese Commissie i als het Europees Parlement i zijn over het algemeen lovend over het voorzitterschap. Het afronden van de toetredingsonderhandelingen met Kroatië, het begin van het opstellen van een gezamenlijk Europees energiebeleid naar landen buiten de EU toe en het verder aanhalen van de banden met de landen in het Oostelijk Partnerschap worden als de voornaamste successen gezien. Ook het optreden in de eurocrisis lijkt te worden gewaardeerd. Als land dat zelf de euro niet als munt heeft bleef Polen op de achtergrond, maar zorgde het er wel voor dat de stem van de landen zonder de euro gehoord werd.

Polen kreeg uit de hoek van milieuorganisaties en groene politici wel de nodige kritiek op haar inzet bij de onderhandelingen over een nieuw klimaatakkoord. Het zou daar de eigen kolenindustrie belangrijker hebben gevonden dan het streven van de EU naar harde en verregaande afspraken te maken.