Uitbreiding van het Schengengebied: vrij verkeer van personen wordt werkelijkheid
Op 21 december 2007 treden Estland, de Tsjechische Republiek, Litouwen, Hongarije, Letland, Malta, Polen, Slowakije en Slovenië toe tot het Schengengebied. Dan worden de controles aan de land- en zeebinnengrenzen tussen deze landen en de 15 landen die al tot het Schengengebied behoren, afgeschaft. Het ideaal van het vrije verkeer wordt hierdoor zeer tastbaar: na deze uitbreiding is de oostgrens van het Schengengebied 4 278 km lang.
Commissievoorzitter Barroso i verklaarde. "Vanaf vandaag kunnen reizigers ongehinderd door 24 Schengenlanden reizen zonder controles aan de land en zeebinnengrenzen - van Portugal tot Polen en van Griekenland tot Finland. Ik feliciteer de negen nieuwe Schengenlanden, het Portugese voorzitterschap en alle EU lidstaten met dit resultaat. Samen hebben we de grenscontroles, deze door mensen opgeworpen belemmeringen voor vrede, vrijheid en eenheid in Europa, overwonnen en tegelijkertijd de voorwaarden geschapen voor meer veiligheid".
Vicevoorzitter Franco Frattini i, als commissaris verantwoordelijk voor justitie, vrijheid en veiligheid, verklaarde: " Een gebied van 24 landen zonder binnengrenzen is een unieke en historische prestatie. Ik ben er trots op dat ik hieraan heb mogen meewerken. Toetreden tot het Schengengebied gaat niet vanzelf. Ik heb grote bewondering voor de landen die nu toetreden en die de modernste grensbewakingssystemen hebben ingevoerd. Met de uitbreiding van Schengen laat de EU zien dat zij het reizen in en naar de EU echt gemakkelijker wil maken. Tegelijkertijd wordt de beveiliging van onze buitengrenzen verscherpt, waardoor alle EU burgers veiliger zijn ".
Na deze uitbreiding kunnen alle burgers van het Schengengebied sneller en gemakkelijker reizen. Zonder grenscontroles van het Iberisch schiereiland naar de Baltische staten en van Griekenland naar Finland: vanaf 21 december kan het. Dit staat symbool voor een verenigd Europa en illustreert het basisrecht van de Europese burgers om zich vrij te verplaatsen.
Familie en vrienden aan weerszijden van de grens kunnen elkaar gemakkelijker opzoeken. De eindeloze rijen bij de (drukke) grensposten verdwijnen. Grensregio's kunnen zich gezamenlijk ontwikkelen omdat het veel gemakkelijker is van de ene regio naar de andere te reizen. Verwacht wordt dat het toerisme zal toenemen en dat de infrastructuur zal verbeteren, zoals ook bij eerdere uitbreidingen is gebeurd. Aan de grens bij Salzburg/Berchtesgaden maken de bewoners van de grensstreek bijvoorbeeld gebruik van de infrastructuur aan beide kanten van de grens, zoals een groot winkelcentrum aan Oostenrijkse kant en een groot gezondheids- en fitnesscentrum aan Duitse kant.
De afschaffing van de controles aan de binnengrenzen is ook een kwestie van vertrouwen tussen de lidstaten. Aan de hand van strenge onderlinge evaluaties hebben de lidstaten zich ervan vergewist dat elke lidstaat in staat is namens alle andere lidstaten de buitengrenzen te bewaken en visa af te geven die geldig zijn voor het gehele Schengengebied. De nieuwe lidstaten hebben onvermoeibaar gewerkt om de controles aan de buitengrenzen, het visumbeleid, de gegevensbescherming en de politiesamenwerking te verbeteren. Voordat zij konden toetreden tot Schengen moesten zij ook zijn aangesloten op het Schengeninformatiesysteem (SIS), waarmee informatie wordt uitgewisseld over gezochte en vermiste personen, personen aan wie de toegang moeten worden geweigerd, en verloren en gestolen voorwerpen. In november hebben de ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken vastgesteld dat alle kandidaat-landen aan de Schengencriteria voldeden. Dit zou niet mogelijk zijn geweest zonder financiële solidariteit. Dankzij de Schengenfaciliteit, waaruit bijna een miljard euro beschikbaar was, konden de nieuwe Schengenlanden efficiënte grenscontroles invoeren en volwaardige partners in het Schengengebied worden.
Aan de buitengrenzen verandert er niet veel, omdat de nieuwe lidstaten van de EU al sinds hun toetreding het Schengenacquis op het gebied van de buitengrenzen toepassen. Het enige verschil is dat de nieuwe lidstaten nu ook onderdanen van derde landen gaan controleren in het SIS. Nu de politie aan beide zijden van de grens toegang heeft tot het SIS, zijn de grenzen nog beter beveiligd.
Voor bonafide reizigers wordt het reizen in de uitgebreide EU sneller en gemakkelijker. Onderdanen van derde landen hebben voortaan maar één Schengenvisum nodig in plaats van afzonderlijke nationale visa.
Nadere informatie over de werkzaamheden van vicevoorzitter Frattini is te vinden op zijn website
http://www.ec.europa.eu/commission_barroso/frattini/index_en.htm