Artikel 30: Benoeming troonopvolger

Als het er naar uit ziet, dat de Koning i bij overlijden geen troonopvolger achterlaat, of als de Koning inderdaad doodgaat zonder dat er een troonopvolger is, benoemen de Staten-Generaal i in verenigde vergadering i een koning. De procedure is als volgt

• - 

  bij het vooruitzicht dat er geen troonopvolger is, dient de regering een wetsvoorstel in. Na het indienen worden beide Kamers ontbonden. Een initiatiefvoorstel i is uitgesloten.
• - 

  als bij het overlijden van de Koning geen troonopvolger beschikbaar is moeten de Kamers binnen vier maanden worden ontbonden. De nieuwe Kamers nemen een besluit over de benoeming van een opvolger, maar dat hoeft niet per wet.

De nieuwe Kamers nemen dan in beide gevallen, met twee derden van de uitgebrachte stemmen een besluit.

Door de Kamerontbinding en nieuwe verkiezingen worden ook de kiezers bij de benoeming betrokken. Een nieuwe koning wordt in beide gevallen benoemd met twee derden van het aantal uitgebrachte stemmen.

Als een wettige troonopvolger ontbreekt, kan de regering een troonopvolger of Koning voorstellen door het indienen van een wetsvoorstel.

De Eerste en Tweede Kamer worden in dat geval ontbonden en er worden verkiezingen uitgeschreven. Na verkiezingen moet een gezamenlijke vergadering van de Eerste en Tweede Kamer zich over de opvolger uitspreken. De opvolger kan alleen benoemd worden als de gezamenlijke vergadering met een meerderheid van ten minste twee derden van de stemmen goedkeuring verleent.

• 1. 

  Als er geen troonopvolger is, dan mag de regering een voorstel doen voor een wet om een troonopvolger te benoemen. Daarna komen er verkiezingen voor de Eerste en Tweede Kamer. De nieuwe Eerste en Tweede Kamer vergaderen samen over deze wet. Daarna stemmen ze over deze wet. Zij kunnen de wet alleen aannemen als twee derde van het aantal stemmen of meer voor de wet is.

• 2. 

  Als er geen troonopvolger is als de Koning doodgaat of als de Koning geen Koning meer wil zijn, dan komen er verkiezingen voor de Eerste en Tweede Kamer. De nieuwe Eerste en Tweede Kamer vergaderen binnen vier maanden samen over de benoeming van een nieuwe Koning. Daarna stemmen ze over de benoeming. Zij kunnen de troonopvolger alleen benoemen als twee derde van het aantal stemmen of meer voor de wet is.

Uitleg

Als er geen wettige opvolger is voor de Koning, dan moet er toch een nieuwe Koning of troonopvolger komen. Dan moet de regering een troonopvolger of een Koning benoemen. Maar dan moeten wel zoveel mogelijk mensen in het land het ermee eens zijn.

Daarom komen er in dit geval verkiezingen. Politieke partijen kunnen dan zeggen wat ze vinden van de troonopvolger. Na de verkiezingen benoemen de leden van de nieuwe Eerste en Tweede Kamer de troonopvolger of de nieuwe Koning. Op deze manier hebben de burgers invloed op wie dan de troonopvolger of de nieuwe Koning wordt.

De Eerste en Tweede Kamer moeten samen beslissen wie de troonopvolger of de nieuwe Koning wordt. Zo zorgt de wet dat de Eerste en Tweede Kamer niet allebei een andere troonopvolger of Koning willen.

De Eerste en Tweede Kamer mógen een troonopvolger of nieuwe Koning kiezen. Ze moeten dat niet. Ze kunnen er ook voor kiezen om verder te gaan met een president. Daarvoor moeten ze wel de Grondwet veranderen.

In 2008 heeft prof. dr. C.A.J.M. Kortmann een voorstel gedaan voor een "goede grondwet die inzichtelijk en bij de tijd is". Voor dit artikel deed hij de volgende suggestie:

(Artikel 4)

(...)

• 2. 

  Het koningschap vererft of gaat in buitengewone omstandigheden anders over volgens regels te stellen bij organieke wet.

(...)

Van dit artikel is nog nooit gebruik gemaakt. Overigens is niet geregeld wat er moet gebeuren als het niet lukt een koning te benoemen.

• 1. 

  A successor to the Throne may be appointed by Act of Parliament if it appears that there will otherwise be no successor. The Bill shall be presented by or on behalf of the King, upon which the Houses shall be dissolved. The newly convened Houses shall discuss and decide upon the matter in joint session. Such a Bill shall be passed only if at least two-thirds of the votes cast are in favour.

• 2. 

  The Houses shall be dissolved if there is no successor on the death or abdication of the King. The newly convened Houses shall meet in joint session within four months of the decease or abdication in order to decide on the appointment of a King. They may appoint a successor only if at least two-thirds of the votes cast are in favour.

• 1. 

  S'il est à prévoir qu'un successeur fera défaut, il peut en être nommé un par une loi. Le projet de loi est déposé par le Roi ou en son nom. Après le dépôt du projet, les Chambres sont dissoutes. Les nouvelles Chambres réunies en une seule assemblée délibèrent et statuent en la matière. Elles ne peuvent adopter le projet qu'aux deux tiers au moins des voix exprimées.

• 2. 

  Si à la mort du Roi ou lors de l'abdication un successeur fait défaut, les Chambres sont dissoutes. Les nouvelles Chambres se réunissent dans les quatre mois du décès ou de l'abdication en une seule assemblée afin de statuer sur la nomination d'un Roi. Elles ne peuvent nommer un successeur qu'aux deux tiers au moins des voix exprimées.

• 1. 

  Wenn voraussichtlich ein Nachfolger fehlen wird, kann ein Nachfolger durch Gesetz ernannt werden. Die Vorlage wird vom König oder in seinem Auftrag eingebracht. Nach Einbringung der Vorlage werden die Kammern aufgelöst. Die neuen Kammern beraten und beschließen über die Vorlage in einer Vollversammlung. Für die Annahme der Vorlage ist eine Mehrheit von mindestens zwei Dritteln der abgegebenen Stimmen erforderlich.

• 2. 

  Wenn beim Tode des Königs oder beim Verzicht auf die Königswürde ein Nachfolger fehlt, werden die Kammern aufgelöst. Die neuen Kammern treten innerhalb von vier Monaten nach dem Tod oder nach dem Verzicht in einer Vollversammlung zusammen, um über die Ernennung eines Königs zu entscheiden. Sie können einen Nachfolger nur mit einer Mehrheit von mindestens zwei Dritteln der abgegebenen Stimmen ernennen.

• 1. 

  Cuando es de prever que no habrá sucesor, éste podrá ser nombrado por una ley. El proyecto correspondiente será presentado por el Rey o en su nombre. Presentado el proyecto, se disolverán las Cámaras. Las nuevas Cámaras deliberarán y decidirán sobre esa materia reunidas en sesión conjunta. Para la adopción del proyecto se requerirá una mayoría de al menos dos tercios de los votos emitidos.

• 2. 

  Si al morir o abdicar el Rey no hubiese sucesor, se disolverán las Cámaras. Las nuevas Cámaras se reunirán en sesión conjunta dentro de los cuatro meses siguientes a la muerte o abdicación para acordar el nombramiento de un Rey. Para el nombramiento de un sucesor se requerirá una mayoría de al menos dos tercios de los votos emitidos.

Wetenschappelijk

• - 

  Handboek van het Nederlandse staatsrecht, Van der Pot (bewerkt door D.J. Elzinga, R. de Lange), 15e druk, De Regering, het koningschap, blz 479 t/m 495.