BBB in Oekraïne-debat: Geen paniekvoetbal, gebruik gezond verstand

Gepubliceerd op: 19-02-2025

“Er waait een nieuwe wind vanuit Washington. De ‘new sheriff in town’ gebruikt verrassende onderhandelingstechnieken. Voor Panama, Mexico, Gaza en Groenland. Maar ook voor Oekraïne, waar we het vandaag over hebben.” Velen vinden dat niet leuk, omdat wij het niet fijn vinden door anderen geconfronteerd te worden met ons eigen falend beleid. Wij geven liever zelf kritiek dan die te ontvangen,” zegt Henk Vermeer.

In plaats van ons druk te maken over economische groei, concurrentiekracht en veiligheid hebben vorige regeringen ons vredesdividend verschoten aan onrendabele investeringen in klimaatactivisme, geneuzel over ‘woke’ en een slappe houding tegenover grote migratiestromen. Wij stonden stil, de wereld om ons heen denderde in sneltreinvaart door. Rumsfeld waarschuwde ons in 2003 al in München voor het oude Europa en het eventueel terugtrekken van Amerikaanse bases op ons continent. Dat is niets nieuws. Trump waarschuwde ons ook al eerder.

Verbaast

BBB verbaast zich dan ook over de grote paniek in München én grote verbijstering over de Europese degradatie op het wereldtoneel van afgelopen dagen. Onze vorige regeringen en de Europese Commissie hebben daar zelf een flinke duit in het zakje voor gedaan. Van deze verzwakking moeten wij nu de wrange vruchten plukken, ook bij de onderhandelingen.

Geen paniekvoetbal

En laten we eerlijk zijn. Met de ramkoers van stromingen binnen de NAVO, Europa en de oorlogszucht van sommige collega kamerleden stevenen we uiteindelijk af op een keiharde confrontatie. De talloze incidenten met onze vitale infrastructuur en in ons luchtruim maken de korte lont in het broeierige kruidvat steeds makkelijker ontvlambaar. BBB heeft daarom steeds gepleit voor een diplomatieke oplossing en de-escalatie. Want liever een vrede met compromissen dan een nog grotere oorlog. Desondanks wilden verschillende partijen alleen nog maar nóg meer geld voor nóg meer bewapening voor nóg meer oorlog. BBB liet alle opties liever open. En dat blijft ook vandaag zo. Geen paniekvoetbal maar gezond verstand.

En Trump heeft een punt: niet de Amerikaanse belastingbetaler, maar Europa moet zelf haar broek ophouden voor haar eigen veiligheid.

Hoe nu verder?

BBB wil géén ondermijnende eurobonds en gemeenschappelijke schulden, en géén versnelde toetreding van Oekraïne tot de EU. Von der Leyen loopt wéér eens te hard van stapel. We zien graag dat Europese legers intensiever en inter-operabeler gaan samenwerken om ook zonder de VS slagvaardig te zijn. Maar dat betekent nog niet de oprichting van een Europees leger. De NAVO toetreding is al doorsneden door Trump. De vraag is wel of het wijs was al voor de onderhandelingen hierover concessies aan Poetin te doen net als over het opgeven van gebieden. Maar misschien is Trump zoals Hegseth zei desondanks de beste ‘Businessman’ en perfecte ‘Deal-Maker’ en zit hier een visie achter. Misschien ook niet. We moeten er in ieder geval voor waken dat er een variant van de Minsk Akkoorden komt, omdat deze heel wankel bleken te zijn.

Wat dan wel?

BBB zet zich in de eerste plaats in voor onze Nederlandse belangen. Daar horen voldoende strategische voorraden en voedselzekerheid bij. Maar geen extra klimaatplannen uit Brussel. Die luxe hebben we niet. BBB benadrukt daarbij het belang van een gezonde en sterke economie. Want dat is al een wapen op zichzelf. En dat brengt ook genoeg inkomsten op om ook te investeren in onze veiligheid en (lucht)verdediging. Want daarop is een inhaalslag te maken. Daar zetten wij ook vol op in.

Infrastructuur Defensie

Misschien kunnen wij onze eigen NAVO norm oprekken door ook defensie gerelateerde infrastructuur investeringen daaronder te laten vallen. Daarmee kan het Nederlands deel van de Europese defensie infrastructuur alvast worden uitgebreid. Denk daarbij ook aan het verzwaren van dijken, bruggen, viaducten en tunnels of het uitbreiden van wegen en spoorlijnen die niet alleen voor defensie maar ook voor onze economie van dienst kunnen zijn. Daarmee maken wij kortere verbindingen tussen onze havens en de oostflank en Oostzee. En ondertussen moeten wij onze aandacht uiteraard blijven richten op Nederland, zoals onze eigen sociale zekerheid, zorg en onderwijs. En als we dan defensie kunnen uitzonderen van de stikstofregels, dan moet dat toch ook kunnen voor onze boeren die voor voedselzekerheid zorgen en voor het oplossen van de wooncrisis?

NAVO-norm

Daarom heeft BBB in het commissiedebat over de NAVO van twee weken geleden ook aangegeven onder welke voorwaarden wij eventueel bereid zouden zijn om in de toekomst boven de 2% norm uit te komen. Let op: voorlopig houden wij aan deze 2% vast. Gezien de actualiteiten is BBB bereid eerder dan de voorjaarsnota in gesprek gaan om te kijken of er überhaupt ergens ruimte zit om aan de nieuwe realiteit te voldoen. Maar dan wel door het hoofd koel te houden en met meteen een bredere blik op alle begrotingsposten. En BBB vindt dat lidstaten die nog niet op de 2% zitten nu ook flinke stappen moeten gaan maken voordat wij de portemonnee wéér gaan trekken.

Het is belangrijk dat Oekraïne aan de onderhandelingstafel zit met de Amerikanen en Russen. Europa moet daarin ook een rol spelen, helemaal als verwacht wordt dat we ook gaan leveren. Dat brengt immers grote risico’s met zich mee, helemaal als Europese troepen dan oog in oog staan met hun Russische tegenstanders. Wat we niet moeten willen is een opgedrongen dictaat als dat van Versailles, want dat is ook niet goed afgelopen. We willen ook geen ander Verdrag van München, dat Poetin de kans geeft om straks na de eerste vingers alsnog de hele hand te pakken. Want dan staan we nog dichterbij een 3^e Wereldoorlog dan nu het geval is.

Meepraten

Als van Europa wordt verwacht dat wij een bijdrage leveren aan het handhaven van een eventuele vrede dan willen wij wel kunnen meepraten over wat de voorwaarden hiervan dan zijn. Deze moeten realistisch en uitvoerbaar zijn, met een duidelijk omschreven mandaat. Nederland heeft al troepen in Litouwen die bijdragen aan stabiliteit aan de oostflank en moet geen troepen voor Oekraïne leveren als er een 2^e Srebrenica op de loer ligt, omdat de missie onduidelijk is. Wat BBB betreft is dit dus ook nog geen gelopen race.

Voor BBB zijn nog een paar punten aan de onderhandelingstafel van belang, die wij de minister willen voorleggen:

• - 

  Hoe om te gaan met de bescherming van onze vitale (ook onderzeese) infrastructuur, territoriale schendingen en energietoevoer? Van nog hogere gasprijzen is niet Poetin, maar de Nederlandse burger tenslotte de dupe.
• - 

  BBB is bereid om veiligheidsgaranties aan Oekraïne te geven, maar dan het liefst wel met Amerikaanse dekking, want anders staan we er al vanaf het begin zwak voor. De Amerikanen lijken zich hiervan echter terug te trekken. Hoe kijkt de minister hier tegenaan?
• - 

  Als er een vrede met Oekraïne komt, waardoor Rusland troepen kan hergroeperen, wat betekent dit dan voor de dreiging langs andere NAVO grenzen, zoals die van de Baltische staten of bij Kaliningrad?
• - 

  Het lot van de duizenden ontvoerde kinderen, krijgsgevangenen en dissidenten gaat BBB aan het hart, wat kan Nederland hieraan doen?
• - 

  Wat voor rol kan Nederland spelen bij de vervolging van oorlogsmisdadigers en wat vindt de minister van het arrestatiebevel van Poetin, nu hij door Trump juist gerehabiliteerd lijkt te worden?
• - 

  Als Nederland aan de wederopbouw van Oekraïne gaat bijdragen, kan er dan voor gezorgd worden dat het Nederlandse bedrijfsleven daar zoveel mogelijk bij betrokken wordt?
• - 

  Wat gaat Nederland na het bereiken van een vredesakkoord doen met de meer dan 100.000 Oekraïense vluchtelingen die zich hier bevinden?
• - 

  Wat gebeurt er met de Russische tegoeden die zich in Europa bevinden? Worden deze gebruikt om de kosten die Europa gemaakt heeft terug te betalen of kunnen deze worden ingezet voor de wederopbouw van Oekraïne?

Deel dit artikel