Artikel 64: Kamerontbinding

63
Artikel 64
65
  • 1. 
    Elk der kamers kan bij koninklijk besluit worden ontbonden.
  • 2. 
    Het besluit tot ontbinding houdt tevens de last in tot een nieuwe verkiezing voor de ontbonden kamer en tot het samenkomen van de nieuw gekozen kamer binnen drie maanden.
  • 3. 
    De ontbinding gaat in op de dag waarop de nieuw gekozen kamer samenkomt.
  • 4. 
    De wet stelt de zittingsduur van een na ontbinding optredende Tweede Kamer vast; de termijn mag niet langer zijn dan vijf jaren. De zittingsduur van een na ontbinding optredende Eerste Kamer eindigt op het tijdstip waarop de zittingsduur van de ontbonden kamer zou zijn geëindigd.

In andere talen:

English

  • 1. 
    Each of the Houses may be dissolved by Royal Decree.
  • 2. 
    A decree for dissolution shall also require new elections to be held for the House which has been dissolved and the newly elected House to meet within three months.
  • 3. 
    The dissolution shall take effect on the day on which the newly elected House meets.
  • 4. 
    The duration of a Lower House that meets following a dissolution shall be determined by Act of Parliament; the term may not exceed five years. The duration of an Upper House that meets following a dissolution shall end at the time at which the duration of the dissolved House would have ended.

Français

  • 1. 
    Chacune des Chambres peut être dissoute par décret royal.
  • 2. 
    Le décret portant dissolution ordonne également une nouvelle élection pour la Chambre dissoute, et la réunion de la Chambre nouvellement élue, dans les trois mois.
  • 3. 
    La dissolution prend effet le jour de la réunion de la Chambre nouvellement élue.
  • 4. 
    La loi fixe la durée des pouvoirs de la Seconde Chambre qui succède à celle qui a été dissoute ; cette durée ne peut excéder cinq ans. Les pouvoirs de la Première Chambre qui succède à celle qui a été dissoute prennent fin à la date où auraient pris fin les pouvoirs de cette dernière.

Deutsch

  • 1. 
    Jede der beiden Kammern kann durch königlichen Erlass aufgelöst werden.
  • 2. 
    Der Erlass zur Auflösung enthält gleichzeitig die Vorschrift zur Neuwahl der aufgelösten Kammer und zum Zusammentreten der neugewählten Kammer innerhalb von drei Monaten.
  • 3. 
    Die Auflösung wird an dem Tag wirksam, an dem die neugewählte Kammer zusammentritt.
  • 4. 
    Das Gesetz setzt die Dauer der Wahlperiode der Zweiten Kammer nach einer Auflösung fest; sie darf nicht länger sein als fünf Jahre. Nach einer Auflösung endet die Wahlperiode der Ersten Kammer zu dem Zeitpunkt, zu dem die Wahlperiode der aufgelösten Kammer abgelaufen wäre.

Español

  • 1. 
    Cada una de las Cámaras puede ser disuelta por real decreto.
  • 2. 
    El decreto de disolución ordenará asimismo que se celebren nuevas elecciones para la Cámara disuelta y que se reúna la Cámara electa dentro de tres meses.
  • 3. 
    La disolución entrará en vigor el día en que se reúna la nueva Cámara electa.
  • 4. 
    La ley fijará el periodo de legislatura de una Segunda Cámara que entre en funciones tras una disolución, periodo que no podrá exceder los cinco años. El periodo de legislatura de una Primera Cámara que entre en funciones tras una disolución finalizará en la fecha en que habría debido finalizar el periodo de legislatura de la Cámara disuelta.

Inhoudsopgave van deze pagina:

1.

Toelichting

De regering i kan zowel de Tweede i als de Eerste Kamer i tussentijds ontbinden i en nieuwe verkiezingen organiseren. Ontbinding van de Eerste Kamer is overigens een zeer zeldzame figuur. Het is alleen voorgekomen in 1904. Na een ontbinding moeten er altijd verkiezingen worden gehouden.

De Grondwet schrijft voor dat de verkiezing van een nieuwe Kamer en de eerste samenkomst van de nieuwe Kamer binnen drie maanden na de ontbinding moeten plaatsvinden. Dat er altijd een Kamer beschikbaar is, is gewaarborgd doordat de ontbinding pas ingaat op de dag waarop de nieuw gekozen Kamer voor het eerst samenkomt.

Voor een Tweede Kamer die na een kamerontbinding i is gekozen wordt de zittingsduur in een wet i vastgelegd. De zittingsduur is dan maximaal vijf jaar. Daarmee kunnen de reguliere verkiezingen weer op het gewenste moment over ruim vier jaar in maart of mei worden gebracht, afhankelijk of er dat jaar ook gemeenteraads- en of provinciale statenverkiezingen zijn.

Voor een Eerste Kamer die na kamerontbinding is gekozen, blijft de zittingsduur gelijk an die van de ontbonden Eerste Kamer, omdat de zittingsduur van de Eerste Kamer is gekoppeld aan die van Provinciale Staten.

2.

Formele toelichting

Zowel de Tweede als de Eerste Kamer kunnen tussentijds bij koninklijk besluit worden ontbonden. Ontbinding van de Eerste Kamer is overigens een zeer zeldzame figuur. Het is alleen voorgekomen in 1904.

De Grondwet schrijft voor dat de verkiezing van een nieuwe Kamer en de eerste samenkomst van de nieuwe Kamer binnen drie maanden na de ontbinding moeten plaatsvinden. De parlementaire continuïteit is gewaarborgd door de bepaling dat de ontbinding ingaat op de dag waarop de nieuw gekozen Kamer samenkomt.

3.

In eenvoudig Nederlands

  • 1. 
    De regering kan de Eerste Kamer en de Tweede Kamer ontslaan.
  • 2. 
    Als de regering dat beslist, moeten er verkiezingen komen. De nieuw gekozen kamer moet binnen drie maanden de eerste vergadering houden.
  • 3. 
    Het ontslag begint op de dag dat de nieuw gekozen kamer haar eerste vergadering houdt.
  • 4. 
    In de wet staat hoe lang de Tweede Kamer die na het ontslag is gekozen, mag blijven. De Tweede Kamer mag niet langer dan vijf jaar blijven. De Eerste Kamer mag na het ontslag blijven tot het moment van de volgende verkiezingen door de provinciale staten.

Uitleg

De regering kan een Kamer ontslaan. Soms moet de regering beide Kamers ontslaan, bijvoorbeeld als we een nieuwe Koning moeten benoemen (artikel 30). In artikel 137 staat dat de regering de Tweede Kamer moet ontslaan als de regering de Grondwet wil veranderen. Hier heeft de regering namelijk twee verschillende Tweede Kamers voor nodig. Een oude. En een nieuwe, na verkiezingen.

In dit artikel staat geen reden. Maar in de praktijk zal de regering één of twee Kamers ontslaan als ze een groot verschil van mening hebben in de ministerraad. Dan vindt de regering dus eigenlijk dat de kiezers maar moeten beslissen wat er dan gebeurt.

Nadat de regering de Tweede Kamer heeft ontslagen, moet zij snel verkiezingen organiseren. De nieuwe Kamer moet al binnen drie maanden na de verkiezingen beginnen met werken.

Het ontslag van de oude Kamer begint pas echt als de nieuwe Kamer begint. We hebben dus altijd een Eerste en Tweede Kamer.

De gekozen Kamers mogen niet lang blijven werken. De Tweede Kamer mag in totaal niet langer dan vijf jaar werken. En de Eerste Kamer mag na het ontslag doorwerken tot de volgende verkiezingen door de provinciale staten. Niet langer.

4.

In de visie van Kortmann

In 2008 heeft prof. dr. C.A.J.M. Kortmann een voorstel gedaan voor een "goede grondwet die inzichtelijk en bij de tijd is". Voor dit artikel deed hij de volgende suggestie:

Artikel 15.2

De regering kan het parlement ontbinden.

Artikel 15.3

Na ontbinding vinden binnen drie maanden algemene verkiezingen plaats.

5.

Ontwikkeling artikel

1848

De Koning heeft het regt, om de Kamers der Staten-Generaal, elke afzonderlijk of beiden te zamen, te ontbinden.

Het besluit, waardoor die ontbinding wordt uitgesproken, houdt tevens den last in tot het verkiezen van nieuwe Kamers binnen veertig dagen, en tot het zamenkomen der nieuw verkozen Kamers binnen twee maanden.

1887

De Koning heeft het regt, om de Kamers der Staten-Generaal, elke afzonderlijk of beide te zamen, te ontbinden.

Het besluit, waardoor die ontbinding wordt uitgesproken, houdt tevens den last in tot het verkiezen van nieuwe Kamers binnen veertig dagen, en tot het zamenkomen der nieuw verkozen Kamers binnen twee maanden.

De Raad van State, het Koninklijk gezag waarnemende, oefent het regt van ontbinding niet uit.

1917

De Koning heeft het regt, om de Kamers der Staten-Generaal, elke afzonderlijk of beide te zamen, te ontbinden.

Het besluit, waardoor die ontbinding wordt uitgesproken, houdt tevens den last in tot het verkiezen van nieuwe Kamers binnen veertig dagen, en tot het zamenkomen der nieuw verkozen Kamers binnen drie maanden.

De Raad van State, het Koninklijk gezag waarnemende, oefent het regt van ontbinding niet uit.

1922

De Koning heeft het recht om de Kamers der Staten-Generaal, elke afzonderlijk of beide te zamen, te ontbinden.

Het besluit, waardoor die ontbinding wordt uitgesproken, houdt tevens den last in tot het verkiezen van nieuwe Kamers binnen veertig dagen, en tot het samenkomen der nieuw verkozen Kamers binnen drie maanden.

De wet kan voor de na eene ontbinding gekozen Kamers een anderen zittingduur dan in de artikelen 86 i en 92 i is bepaald, vaststellen.

De Raad van State, het Koninklijk gezag waarnemende, oefent het recht van ontbinding niet uit.

1938: art 75, 1948: art 75, 1953: art 82, 1956: art 82, 1963: art 82, 1972: art 82
1983
  • 1. 
    Elk der kamers kan bij koninklijk besluit worden ontbonden.
  • 2. 
    Het besluit tot ontbinding houdt tevens de last in tot een nieuwe verkiezing voor de ontbonden kamer en tot het samenkomen van de nieuw gekozen kamer binnen drie maanden.
  • 3. 
    De ontbinding gaat in op de dag waarop de nieuw gekozen kamer samenkomt.
  • 4. 
    De wet stelt de zittingsduur van een na ontbinding optredende Tweede Kamer vast; de termijn mag niet langer zijn dan vijf jaren. De zittingsduur van een na ontbinding optredende Eerste Kamer eindigt op het tijdstip waarop de zittingsduur van de ontbonden kamer zou zijn geëindigd.
1987: art 64, 1995: art 64, 1999: art 64, 2000: art 64, 2002: art 64, 2005: art 64, 2006: art 64, 2008: art 64, 2017: art 64, 2018: art 64, 2022: art 64