Europese toppen 6-7 oktober 2022
Op 6 oktober werd de eerste vergadering van de Europese politieke gemeenschap gehouden, met de lidstaten van de EU én een aantal buurlanden. Zo waren ook de Britse premier Liz Truss i en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan i aanwezig bij de top. De 27 regeringsleiders en staatshoofden van de EU blijven een dag langer in Praag, voor een informele Europese top. Tsjechië is op dit moment voorzitter van de Raad van de Europese Unie i, vandaar dat er gekozen is voor de Tsjechische hoofdstad als locatie voor deze toppen.
Op de agenda van de Europese raad Europese Raad i stonden de hoge energieprijzen, de economische situatie in Europa en de Russische in Oekraïne centraal.
Namens Nederland nam premier Mark Rutte i deel aan de informele Europese Raad.
Inhoudsopgave van deze pagina:
Nieuw Europees Samenwerkingsverband
Deze bijeenkomst moet de start zijn van een nieuw Europees samenwerkingsverband tussen de EU en een aantal van haar Europese buurlanden, waaronder ook kandidaat-lidstaten i. In mei 2022 deed de Franse president Macron het voorstel voor een 'politieke gemeenschap' met de EU als centrum, waar landen die lid willen worden en andere nauwe contacten van de EU in samen kunnen werken. Dit voorstel werd ook gesteund door voorzitter van de Europese Raad Charles Michel i.
Op de agenda: Veiligheid en Energie
De agenda van de Europese politieke gemeenschap stonden twee inhoudelijke hoofdonderwerpen: veiligheid & stabiliteit, en Energie, klimaat & economie. In het licht van de aanhoudende Russische agressie tegen Oekraïne bespraken de aanwezigen op welke manier collectief de veiligheid en stabiliteit op het Europees continent versterkt kan worden. Op het gebied van energie was bij de politieke gemeenschap vooral aandacht voor de verstoring van de energiemarkten als gevolg van de inval door Rusland in Oekraïne.
Een van de meest in het oog springende ontwikkelingen tijdens de bijeenkomst was de aankondiging van een EU-missie naar Armenië, om daar te helpen bij de grenscrisis met Azerbeidzjan. De Franse president Emmanuel Macron i en Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, maakten het voorstel bekend na overleg met de premier van Armenië en de president van Azerbeidzjan. Het doel van de missie is om "de grenzen af te bakenen" en "vertrouwen op te bouwen".
Energiecrisis
In de gehele EU zijn de prijzen voor energie ongekend hoog. Om dit tegen te gaan heeft de Europese Commissie i een prijsplafond voorgesteld voor Russisch gas en een verplichte bezuiniging op elektriciteitsverbruik tijdens piekuren in de EU-landen. De EU-regeringsleiders bogen zich over deze voorstellen en spraken ook over andere manieren om de energiecrisis aan te pakken. Hoewel ze het eens waren dat de gasprijs omlaag moet en dat de leveringszekerheid niet in gevaar mag komen, werd er betreffende een gezamenlijke aanpak weinig vooruitgang geboekt.
Oekraïne
Een van de redenen voor de hoge energieprijzen is de oorlog in Oekraïne. De regeringsleiders spraken over de oorlog in het licht van de energiecrisis.
Daarnaast werd er ook gekeken naar hoe de EU het land verder kan steunen. De afgelopen maanden heeft de EU al miljarden vrijgemaakt aan steun, en onder andere wapens geleverd aan Kiev. De EU-leiders discussieerden in Praag over het geven van training aan Oekraïense soldaten en over het (financieel) assisteren van Oekraïne tijdens de komende winter en bij de wederopbouw van het land.
Voorafgaand aan de top maakte de EU een nieuw sanctiepakket bekend, waardoor onder andere de organisatoren van de 'schijnreferenda' in bezet Oekraïens gebied gestraft worden en er een prijsplafond voor Russische olie wordt ingesteld.