Nieuwe Europese Commissie: meer vrouwen en meer politieke variatie

maandag 30 september 2019, analyse van Prof.Dr. Bert van den Braak i

De namen van de Commissarissen in de beoogde Commissie-Von der Leyen zijn bekend. Na de hoorzittingen in het Europees Parlement in oktober is het de bedoeling dat de Commissie per november aan de slag gaat. PDC, partner van het Montesquieu Instituut, heeft van alle beoogde Eurocommissarissen een biografie opgenomen in het biografisch archief. In het overzicht onderaan dit artikel is het mogelijk door te klikken naar deze biografieën. Dit artikel gaat op basis van die gegevens in op de samenstelling van de nieuwe Commissie en de achtergronden van de Eurocommissarissen. Wat valt er op?

Het meest opvallende aan de nieuwe Europese Commissie is de toename van het aantal vrouwelijke leden en het aantreden van een (eerste) vrouwelijke voorzitter. In de Commissie-Von der Leyen i zijn 12 van de 27 leden vrouw, in de Commissie-Juncker i waren dat er 9 van de 28.

De politieke samenstelling is bovendien veel gevarieerder dan die van de Commissie-Juncker. De jonge (28-jarige) Litouwer Sinkevicius i is verwant aan een partij die is aangesloten bij de Europese Groenen. De Sloveense Commissaris is partijloos en verder zijn er nationalisten uit Hongarije en Polen. De Tsjechische Jourová i is lid van een liberaal-populistische partij.

Daarnaast valt op dat de sociaaldemocraten sterk zijn vertegenwoordigd in de nieuwe Commissie, met vicevoorzitter Frans Timmermans i, buitenland-vertegenwoordiger Josep Borrell i en de Italiaanse oud-premier Paolo Gentiloni i op belangrijke posten.

In de nieuwe Commissie zit naast Gentilioni nog één oud-premier, de Let Dombrovskis i. In de vorige commissie was hij naast Juncker i, Katainen i en Ansip i één van de vier oud-premiers. In de nieuwe komen zitten wel voormalige vicepremiers van Finland en België.

Met acht terugkerende commissarissen is er sprake van de nodige continuïteit, al zijn er wel wisselingen in portefeuilles. Europese ervaring is er door de komst van liefst elf oud-EP-leden en enkele oud-EU-ambtenaren, zoals de Griek Schinas i en de Sloveen Lenarcic i. Laatstgenoemde was ook staatssecretaris voor Europese zaken.

Het profiel van de commissie-Von der Leyen verschilt dus van dat van de Commissie-Juncker, maar echt betekenisvol lijkt dat niet. Nog altijd is de 'gemiddelde' commissaris een man van 56 jaar met nationale en Europese politieke ervaring en een academische opleiding. Wat de lichte accentverschuivingen gaan betekenen voor het functioneren van de Commissie valt nog te bezien.

Ervaring van Eurocommissarissen

Commissie

minister/staatssecr.

parlementslid

EP

diplomaat

ambtenaar

Commissie-Von der Leyen

19

16

11

4

7

Commissie-Juncker

22

22

5

5

12

Politieke samenstelling Europese Commissie

Commissie

chr.dem

centr.rechts

soc.dem

lib.

links.lib.

zonder

overig

Commissie-Von der Leyen

5

3

10

2

3

1

3

Commissie-Juncker

11

2

8

5

2

-

x

Overzicht biografische gegevens en portefeuilleverdeling Commissie-von der Leyen

Land

Naam

Portefeuille

Politieke kleur

België

Didier Reynders i

Justitie, inclusief rechtstatelijkheden

Centrum(-rechts),

ALDE

Bulgarije

Mariya Gabriel i *

Innovatie en jeugdzaken

Christendemocraat,

EVP i

Cyprus

Stella Kyriakidou i

Gezondheid

Christendemocraat, EVP i

Denemarken

Margrethe Vestager i *

Vicevoorzitter, digitalisering inclusief de agenda "Europe fit for the digital age"

links-liberaal,

ALDE

Duitsland

Ursula von der Leyen i

Voorzitter Europese Commissie

 

Christendemocraat,

EVP i

Estland

Kadri Simson i

Energie

links-liberaal,

ALDE

Finland

Jutta Urpilainen i

Internationale partnerschappen

Sociaaldemocraat,

PES i

Frankrijk

Sylvie Goulard i

Industrieel beleid en digitale interne markt

Links-liberaal,

ALDE

Griekenland

Margaritis Schinas i

Bescherming van de Europese manier van leven

Christendemocraat,

EVP i

Hongarije

László Trócsányi

Beleid buurlanden en uitbreiding Europese Unie

Christendemocraat,

EVP i

Ierland

Phil Hogan i *

Handel

Christendemocraat,

EVP i

Italië

Paolo Gentiloni i

Economie

Sociaaldemocraat,

PES i

Kroatië

Dubravka Šuica i

Democratie, demografie en de conferenties over de Toekomst van de Europese Unie

Christendemocraat, EVP i

Letland

Valdis Dombrovskis i *

Vicevoorzitter, financiële diensten inclusief de agenda "Economy that works for people"

Christendemocraat,

EVP i

Litouwen

Virginijus Sinkevičius i

Milieu en oceanen

Centrum,

Groenen i (geen lid)

Luxemburg

Nicolas Schmit i

Werkgelegenheid

Sociaaldemocraat,

PES i

Malta

Helena Dalli i

Gelijkheid

Sociaaldemocraat,

PES i

Nederland

Frans Timmermans i *

Vicevoorzitter, Klimaatactie inclusief de 'Green Deal'

Sociaaldemocraat,

PES i

Oostenrijk

Johannes Hahn i *

 

Begroting en personeelszaken

Christendemocraat,

EVP i

Polen

Janusz Wojciechowski i

Landbouw

Conservatief, ECR i

Portugal

Elisa Ferreira i

Cohesiebeleid

Sociaaldemocraat,

PES i

Roemenië

Rovana Plumb i

Transport

Sociaaldemocraat,

PES i

Slovenië

Janez Lenarčič i

Crisismanagement

Partijloos

Slowakije

Maroš Šefčovič i *

Interinstitutionele relaties

Sociaaldemocraat,

PES i

Spanje

Josep Borrell i

Hoge Vertegenwoordiger voor buitenlands en veiligheidsbeleid

Sociaaldemocraat,

PES i

Tsjechië

Vera Jourová *

Waarden en Transparantie

Centrum(-rechts),

ALDE

Verenigd Koninkrijk

- **

-**

-**

Zweden

Ylva Johansson i

Binnenlandse Zaken

 

Sociaaldemocraat,

PES i

** het Verenigd Koninkrijk draagt geen nieuwe kandidaat voor vanwege de op 31 oktober 2019 geplande brexit i.

Bert van den Braak, onderzoeker bij het Parlementair Documentatie Centrum in Den Haag, is bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis aan de Universiteit Maastricht.

Meer over ...