Artikel 70: Parlementaire enquête
Beide kamers hebben, zowel ieder afzonderlijk als in verenigde vergadering, het recht van onderzoek (enquête), te regelen bij de wet.
In andere talen:
Inhoudsopgave van deze pagina:
Dit artikel kent beide Kamers afzonderlijk en in Verenigde Vergadering i het recht van enquête i toe.
Het recht komt er op neer dat de Kamer een commissie samenstelt die onderzoek doet naar een bepaald onderwerp. Die commissie heeft het recht personen op te roepen die onder ede de vragen van de commissie moeten beantwoorden.
Van deze bevoegdheid heeft de Tweede Kamer i de laatste jaren diverse malen i gebruik gemaakt. Het recht wordt geregeld in de Wet op de Parlementaire Enquête i.
De Eerste Kamer i heeft nog nooit van het recht gebruik gemaakt.
Het recht van onderzoek of enquête is in artikel 70 geregeld. Van deze ingrijpende bevoegdheid heeft de Tweede Kamer de laatste jaren in enkele gevallen gebruik gemaakt: Srebrenica en de bouwnijverheid. Het recht van enquête is uitgewerkt in de Wet op de Parlementaire Enquête 2008.
De Eerste Kamer en de Tweede Kamer kunnen onderzoek doen. Het onderzoek waarbij de kamer aan mensen vragen stelt en waarbij die mensen verplicht antwoord moeten geven, heet parlementaire enquête. In de wet staat hoe de kamers dit onderzoek doen.
Uitleg
De Kamers kunnen op veel manieren onderzoek doen. Dit artikel gaat over een speciaal soort onderzoek van de Eerste en Tweede Kamer: de parlementaire enquête. In de Wet op de parlementaire enquête staat hoe de Kamers dit onderzoek kunnen doen.
In de praktijk doet de Tweede Kamer zo'n onderzoek alleen als er iets ergs is gebeurd. Bijvoorbeeld als criminelen zaken doen met corrupte politieagenten. Of als grote bouwbedrijven met elkaar afspreken hoe ze hoge prijzen kunnen vragen aan de overheid.
Als de Eerste of de Tweede Kamer zo'n parlementaire enquête uitvoert, dan moet iedereen daaraan meewerken. Ministers, kamerleden, ambtenaren, maar ook gewone Nederlanders moeten vragen van de kamer beantwoorden. Ze mogen niet zeggen dat ze geen antwoord geven. En ze moeten beloven dat ze eerlijke antwoorden geven.
In 2008 heeft prof. dr. C.A.J.M. Kortmann een voorstel gedaan voor een "goede grondwet die inzichtelijk en bij de tijd is". Voor dit artikel deed hij de volgende suggestie:
Artikel 11.2
Het parlement heeft het recht van onderzoek, te regelen bij de wet.
-
Het recht van enquête
De Tweede Kamer i, de Eerste Kamer i en de Verenigde Vergadering i hebben een grondwettelijk recht van enquête. Het recht houdt in dat Kamers een onderzoek kunnen instellen naar een specifiek onderwerp, om op die manier de regering te controleren. In de praktijk wordt het recht vooral door de Tweede Kamer gebruikt. De Eerste Kamer en de Verenigde Vergadering hebben het middel nog nooit gebruikt, hoewel er in de Eerste Kamer wel eens pogingen toe zijn gedaan.