Werkbezoek aan de Balkan: zijn landen klaar voor EU-toetreding?

Met dank overgenomen van Tweede Kamer der Staten Generaal (Tweede Kamer) i, gepubliceerd op dinsdag 8 mei 2018.

Kunnen Albanië, Montenegro en Servië toetreden tot de Europese Unie i? Het politieke debat over toetreding van deze Balkan landen hierover moet nog gevoerd worden. Om dit debat voor te bereiden, brengt een delegatie van de commissie voor Europese Zaken van 6 tot 9 mei een werkbezoek aan deze landen. Op woensdag 16 mei debatteert de Tweede Kamer met minister-president Mark Rutte i, ter voorbereiding op een Europese top over de westelijke Balkan i, op donderdag 17 mei in Sofia.

De delegatie sprak in de drie landen met een aantal ministers en parlementsleden. Ook waren er verschillende ontmoetingen met vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, journalisten en rechters. De delegatie wil zich hiermee een beeld vormen over de vorderingen die de landen maken ten aanzien van de rechtsstaat en de bescherming van grondrechten zoals de persvrijheid.

In Albanië sprak de delegatie in de hoofdstad Tirana met premier Edi Rama, minister van Buitenlandse Zaken Ditmir Bushati, verscheidene parlementsleden en maatschappelijke organisaties over de rechtsstaat en justitiële hervormingen.

Op weg naar Montenegro maakte de delegatie een tussenstop in de Noord-Albanese stad Shkodër om een bezoek te brengen aan de rechtswinkel die met financiële steun van de Nederlandse ambassade in Albanië is opgericht.

De delegatie bestaat uit de Kamerleden Malik Azmani i (VVD i, commissievoorzitter), Anne Mulder i (VVD), Kees Verhoeven i (D66 i), Bram van Ojik i (GroenLinks i), Frank Futselaar i (SP i), Stieneke van der Graaf i (ChristenUnie i) en Pieter Omtzigt i (CDA i).

Toetreding tot de EU: hoe werkt dat?

Volgens het EU-Verdrag i kan ieder Europees land het EU-lidmaatschap aanvragen. Wel stelt de Europese Unie eisen aan het lidmaatschap. Een toekomstig lid voor de Europese unie moet een democratische regering hebben, waar goed wordt omgegaan met mensenrechten. Ook moeten minderheden worden beschermd en moet de economie goed functioneren. Tot slot moeten nieuwe lidstaten de Europese regels overnemen. Servië en Montenegro zijn reeds aan het onderhandelen met de EU over toetreding; in het geval van Albanië stelt de Europese Commissie i voor om toetredingsonderhandelingen i te openen.

Debat en informele top

De commissie Europese Zaken i verdiept zich het komende jaar in de plannen voor uitbreiding om zich goed te kunnen voorbereiden op het politieke debat hierover. Dit werkbezoek aan de westelijke Balkan is dan ook georganiseerd in het kader van de behandeling van de nieuwe EU-uitbreidingsstrategie en de voorbereiding van de informele top over de Westelijke Balkan in Sofia op donderdag 17 mei. Op woensdag 16 mei vanaf 10.30 uur debatteert de Tweede Kamer met minister-president Mark Rutte ter voorbereiding op deze top.