Aanbeveling 2017/432 - Doeltreffender maken van terugkeer bij de tenuitvoerlegging van Richtlijn 2008/115/EG

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 66/15

In Richtlijn 2008/115/EG van het Europees Parlement en de Raad (1) zijn gemeenschappelijke normen en procedures vastgesteld die in de lidstaten moeten worden toegepast voor de terugkeer van onderdanen van derde landen die illegaal op hun grondgebied verblijven.

Het Schengenevaluatiemechanisme (2) en de via het Europees migratienetwerk (3) verzamelde informatie hebben een brede beoordeling mogelijk gemaakt van de wijze waarop de lidstaten het EU-beleid inzake terugkeer ten uitvoer leggen.

Uit de evaluaties blijkt dat de beleidsvrijheid die Richtlijn 2008/115/EG aan de lidstaten laat, heeft geleid tot een inconsistente omzetting in nationale wetgeving, met negatieve gevolgen voor de doeltreffendheid van het terugkeerbeleid van de Unie.

Sinds de inwerkingtreding van Richtlijn 2008/115/EG, en door de toenemende migratiedruk op de lidstaten, zijn de uitdagingen waarop het terugkeerbeleid van de Unie een antwoord moet bieden, groter geworden en is dit aspect van het Europees integraal migratiebeleid op de voorgrond komen te staan. In zijn conclusies van 20-21 oktober 2016 (4) heeft de Europese Raad opgeroepen tot het versterken van de nationale administratieve procedures voor terugkeer.

In de Verklaring van Malta van de staatshoofden en regeringsleiders (5) van 3 februari 2017 is de noodzaak benadrukt van een herziening van het terugkeerbeleid van de EU op basis van een objectieve analyse van de wijze waarop de wettelijke, operationele, financiële en praktische instrumenten die op het niveau van de Unie en op nationaal niveau voorhanden zijn, worden toegepast. In de verklaring werd het voornemen van de Commissie verwelkomd om spoedig een geactualiseerd EU-actieplan inzake terugkeer te presenteren en een leidraad te bieden voor meer operationele terugkeeracties door de EU en de lidstaten en daadwerkelijke overname op basis van het bestaande acquis.

Gezien de huidige toename van het aantal onderdanen van derde landen die illegaal de lidstaten binnenkomen en er verblijven, en teneinde passende capaciteit ter bescherming van mensen in nood te waarborgen, moet de door Richtlijn 2008/115/EG geboden flexibiliteit ten volle worden benut. Een doeltreffendere tenuitvoerlegging van die richtlijn zou de mogelijkheden tot misbruik van de procedures verminderen en inefficiënties wegnemen, en tegelijkertijd ervoor zorgen dat de grondrechten zoals verankerd in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, worden beschermd.

Deze aanbeveling biedt richtsnoeren voor de wijze waarop de bepalingen van Richtlijn 2008/115/EG moeten worden toegepast om tot doeltreffendere terugkeerprocedures te komen, en roept de lidstaten op de nodige maatregelen te nemen om juridische en praktische hinderpalen voor terugkeer uit de weg te ruimen.

Een doeltreffend terugkeerbeleid van de Unie vergt efficiënte en evenredige maatregelen voor de aanhouding en identificatie van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen, een snelle behandeling van hun zaak en voldoende capaciteit om hun aanwezigheid met het oog op terugkeer te verzekeren.

Voor de organisatie van terugkeer is een gestroomlijnde en goed geïntegreerde organisatie van multidisciplinaire competenties op nationaal niveau nodig. Daarnaast vereist terugkeer procedures en instrumenten die het mogelijk maken informatie snel...