EU-burgerschap: voorstel EC om burgerrechten te stimuleren

Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten

Europe se Commissie

P ersbericht

Brussel, 8 mei 2013

EU - burgerschap: Commissie stelt 12 nieuwe maatregelen voor als impuls voor rechten van burgers

De Europese Commissie heeft vandaag een nieuw initiatief gepresenteerd om de rechten van de EU-burgers te versterken. Het gaat om een reeks maatregelen om belemmeringen aan te pakken waarmee burgers in hun dagelijks leven nog steeds te maken hebben. Het verslag over het EU-burgerschap 2013 noemt 12 concrete manieren om Europeanen te helpen beter gebruik van hun EU-rechten te maken, of het nu gaat om het zoeken van een baan in een ander EU-land of om het bevorderen van een sterkere deelname aan het democratisch proces in de Unie. Met de voorstellen wordt onder meer beoogd om het eenvoudiger te maken in een ander EU-land te werken en een opleiding te volgen, om onnodig papierwerk te verminderen voor EU-burgers die in de EU wonen en reizen, en om het gemakkelijker maken in een andere lidstaat te gaan winkelen. In het Europees Jaar van de burger vormt het verslag over het EU-burgerschap het antwoord van de Commissie op de vele signalen van EU-burgers over de problemen die zij hebben ondervonden toen zij reisden naar of winkelden in een ander EU-land of daarnaartoe verhuisden.

“ Het EU-burgerschap is het kroonjuweel van de Europese integratie . Het is voor de politieke unie wat de euro voor onze economische en monetaire unie is. Het vandaag gepresenteerde verslag over het burgerschap stelt EU-burgers centraal,” aldus vicevoorzitter Viviane Reding, EU-commissaris belast met justitie, grondrechten en burgerschap. “Sinds het in 1993 voor het eerst werd opgenomen in de Verdragen, is het EU-burgerschap voortdurend in ontwikkeling geweest, maar het is nog niet af: mensen ondervinden bij het uitoefenen van hun rechten in het leven van alledag nog steeds hindernissen. Ieder jaar ontvangen wij meer dan 1 miljoen vragen van burgers over kwesties die met hun rechten te maken hebben. Daarom nemen wij vandaag stappen om de rechten van burgers in alledaagse situaties te versterken, zoals wanneer zij werk zoeken, online winkelen of deelnemen aan de Europese besluitvorming .”

Twee decennia nadat in het Verdrag van Maastricht de aan het burgerschap van de EU verbonden rechten zijn neergelegd, krijgen deze toch nog niet steeds gestalte in het dagelijks leven. EU-burgers hebben dit bevestigd tijdens een breed opgezette openbare raadpleging over het EU-burgerschap ( IP/12/461 ). 12 000 EU-burgers hebben in het kader daarvan voorbeelden gegeven van de bureaucratische obstakels waarmee zij nog altijd te maken hebben, bijvoorbeeld wanneer zij hun recht van vrij verkeer uitoefenen. Dat er meer moet gebeuren, blijkt ook uit Eurobarometer-enquêtes over burgerschap ( IP/13/119 ) en kiesrechten ( IP/13/215 ), een reeks van rechtstreekse dialogen tussen burgers en nationale en Europese politici, alsook de vele vragen over EU-rechten die burgers voorleggen aan de informatiedienst Europe Direct. De Commissie maakt hier werk van.

In het kader van de financiële en staatsschuldencrisis moet iets worden gedaan aan de hindernissen waar burgers op stuiten wanneer zij in andere EU-landen gekwalificeerd werk zoeken of die hen ervan weerhouden op de interne markt goederen te kopen. Nu de EU zich geleidelijk tot een echte economische en monetaire unie ontwikkelt en wellicht uiteindelijk zal uitgroeien tot een politiek unie, is dit des te relevanter.

In het verslag over het EU-burgerschap 2013 worden 12 nieuwe maatregelen op zes gebieden aangekondigd om de rechten van burgers te versterken (zie de bijlage voor de volledige lijst van de 12 maatregelen):

• - 

  wegnemen van hindernissen voor werknemers, studenten en stagiaires in de EU
• - 

  door na te gaan of werkzoekenden die in een ander EU-land een baan zoeken het recht op een werkloosheidsuitkering uit hun land van herkomst langer kunnen behouden dan de op dit moment voorgeschreven drie maanden, om zo de mobiliteit van werknemers te vergroten; en
• - 

  door een kwaliteitskader voor stages op te stellen waarin de rechten en plichten van partijen worden gespecificeerd, om ervoor te zorgen dat stages niet als een vorm van “onbetaalde arbeid” worden gebruikt;
• - 

  verminderen van administratieve rompslomp in de lidstaten
• - 

  door een versoepeling van de regels inzake aanvaarding van identiteits- en verblijfsdocumenten van burgers die willen reizen of hun identiteit moeten bewijzen in een ander EU-land, onder meer door middel van facultatieve Europese modeldocumenten , die burgers in alle EU-landen kunnen gebruiken; en
• - 

  door de grensoverschrijdende erkenning van keuringsbewijzen voor auto’s in de EU gemakkelijker te maken;
• - 

  beschermen van de meer kwetsbare personen in de EU
• - 

  door een EU-invaliditeitspas te ontwikkelen die in de hele EU op basis van wederkerigheid wordt erkend en ervoor zorgt dat de 80 miljoen gehandicapten bij de uitoefening van hun recht op vrij verkeer ook de voordelen kunnen genieten die nationale kaarten bieden (bijvoorbeeld toegang tot vervoer, toerisme, cultuur en ontspanning); en
• - 

  door een reeks wetgevingsmaatregelen voor te stellen die de procedurele rechten van burgers, en met name van kinderen en kwetsbare burgers, verder versterken wanneer zij van een strafbaar feit worden verdacht of beschuldigd;
• - 

  wegnemen van belemmeringen voor winkelen in de EU
• - 

  door de regels te verbeteren voor het oplossen van grensoverschrijdende geschillen over kleine bedragen wanneer producten in een ander EU-land via het internet zijn gekocht; de Europese procedure voor geringe vorderingen kan consumenten helpen hun geld snel terug te krijgen; en
• - 

  door een oneline-instrument te ontwikkelen dat het kopen van digitale producten transparanter maakt en burgers in staat stelt aanbiedingen uit verschillende EU-landen met elkaar te vergelijken;
• - 

  bevorderen van de beschikbaarheid van specifieke en toegankelijke informatie over de EU
• - 

  door voor lokale besturen e-opleidingsinstrumenten beschikbaar te maken en publieksvriendelijke informatie te verstrekken over aanspreekpunten in geval van problemen;
• - 

  bevorderen van de deelname van burgers aan het democratisch proces
• - 

  door oplossingen te vinden waardoor EU-burgers hun stemrecht bij nationale verkiezingen in hun land van herkomst kunnen behouden ; de in sommige lidstaten bestaande praktijk waarbij burgers hun stemrecht wordt ontnomen wanneer zij naar een andere EU-lidstaat verhuizen, komt feitelijk neer op het straffen van burgers omdat zij hun recht op vrij verkeer uitoefenen.

Het verslag over het EU-burgerschap staat in het Europees jaar van de burger 2013 centraal en inventariseert de vooruitgang die de Commissie sinds het eerste verslag over het EU-burgerschap uit 2010 (zie IP/10/1390 en MEMO/10/525 ) heeft geboekt met de in oktober 2010 aangekondigde 25 maatregelen.

Het initiatief valt samen met de vaststelling door de Commissie van het laatste verslag over de toepassing van het EU-Handvest van de grondrechten (zie IP/13/411 en MEMO/13/411 ); daarbij gaat het ook om rechten van burgers, zoals dat op de bescherming van persoonsgegevens. Daarnaast is er ook een verslag over de vooruitgang die is geboekt met de totstandbrenging van een doeltreffender EU-burgerschap, waarin de resultaten op het gebied van de handhaving van de rechten van EU-burgers, zoals het recht op vrij verkeer, politieke rechten of het recht op consulaire bescherming, en de strijd tegen discriminatie op grond van nationaliteit, aan de orde komen.

Achtergrond

EU-burgers ondervinden in hun dagelijks leven nog steeds hindernissen bij de uitoefening van hun recht op vrij verkeer. De Commissie heeft aandacht voor deze problemen en neemt maatregelen om de rechten van burgers te versterken. Het verslag over het EU-burgerschap 2013 is van eminent belang voor het debat over de toekomst van de Europese Unie. Verdergaande integratie moet gepaard gaan met een grotere democratische legitimiteit.

In het verslag over het burgerschap 2013 inventariseert de Commissie ook de onlangs behaalde resultaten en stelt zij vast welke hindernissen er nog zijn die burgers ervan weerhouden hun rechten volledig uit te oefenen.

Het eerste verslag over het EU-burgerschap werd in 2010 vastgesteld en bevatte een lijst van 25 maatregelen voor het aanpakken van de problemen waarmee EU-burgers bij de uitoefening van hun rechten te maken hadden. De Commissie heeft de daad bij het woord gevoegd door:

• - 

  de rechten van de ongeveer 75 miljoen mensen die jaarlijks slachtoffer worden van criminaliteit in de EU te versterken ( IP/11/585 );
• - 

  de administratieve rompslomp te verminderen voor de 3,5 miljoen mensen die jaarlijks een auto in een ander EU-land laten inschrijven, wat een besparing opleverde van 1,5 miljard euro ( IP/12/349 );
• - 

  extra kosten voor betalingen met een kredietkaart en vooraf aangevinkte vakjes bij het online winkelen te verbieden ( MEMO/11/675 );
• - 

  de rechten van alle EU-burgers op een eerlijk proces te versterken, waarbij het om ongeveer 8 miljoen rechtszaken per jaar gaat ( IP/12/430 , IP/10/1305 );
• - 

  de eigendomsrechten van de 16 miljoen internationale echtparen in Europa te verduidelijken ( IP/11/320 ).

Meer informatie

MEMO/13/409

Persdossier:

http://ec.europa.eu/justice/newsroom/citizen/news/130508_en.htm

Europese Commissie - EU-burgerschap:

http://ec.europa.eu/justice/citizen/index_nl.htm

Europees Jaar van de burger 2013:

http://europa.eu/citizens-2013/nl/home

Homepage van vicevoorzitter Viviane Reding, EU-commissaris voor justitie:

http://ec.europa.eu/reding

Volg Viviane Reding op Twitter: @VivianeRedingEU

ANNEX: Twelve new key actions to improve EU citizens' lives

Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten