Algemene Financiële Beschouwingen: 'zwaar weer voor Europese economie'

6 oktober, begroting Financiën - Griekenland, de eurocrisis en wellicht een bankencrisis. Volgens minister i De Jager i (Financiën) pakken donkere wolken zich samen boven Europa. Het kabinet beschermt Nederland hiertegen door de overheidsfinanciën op orde te brengen. Hard nodig, oordeelt de Kamer, al vinden de oppositiepartijen wel dat De Jager bij de bezuinigingen verkeerde keuzes maakt.

Met "de overheidsfinanciën op orde brengen" bedoelt De Jager het bezuinigingspakket van 18 mld. De oppositiepartijen vinden dat het kabinet verkeerde accenten legt, maar CDA i, VVD i en PVV i steunen de bezuinigingen. Afgezien van ChristenUnie i, SP i, PvdD i en PVV is er ook steun voor verruiming van het Europese noodfonds (EFSF i) en de raamwerkovereenkomst voor dat fonds. In deze overeenkomst staan richtlijnen, bijvoorbeeld voor de looptijd van EFSF-leningen.

Banken

Banken in nood kunnen straks net als regeringen voor een lening aankloppen bij de EFSF. Schouten i (ChristenUnie) waarschuwt dat dit geen bron van gratis geld voor de banken mag worden. De Jager stelt haar gerust door te verzekeren dat de EFSF banken streng zal behandelen. Verder zegt hij Harbers i (VVD) toe dat de Kamer de inzet van het noodfonds kan controleren. De VVD-woordvoerder was bang dat de Kamer minder inspraak krijgt bij steunbesluiten dan bijvoorbeeld het Duitse parlement.

Griekenland

"Heeft Griekenland nog wel tijd van leven?" Blanksma i (CDA) vraagt het zich af. De Jager antwoordt dat Griekenland tot november zijn broek kan ophouden. Daarna gaat Griekenland failliet als het geen lening uit de EFSF krijgt. Die hulp is niet zeker, want Griekenland is niet "on track", volgens de minister. Of Griekenland zijn afspraken door extra maatregelen kan nakomen, beoordeelt de trojka i van ECB i, IMF i en Europese Commissie i. De minister weigert om hierop vooruit te lopen.

Extra bezuinigingen

Extra bezuinigingen in het voorjaar? De Jager sluit dat niet uit, want het kabinet moet de overheidsfinanciën in het gareel houden, vooral als het economisch slechter gaat. Dat is tegen het zere been van Irrgang i (SP). Hij vreest dat bezuinigingen de economie alleen maar dieper in het dal drukken. Daarvoor beroept hij zich op IMF-baas Lagarde die sterke eurolanden i oproept op te passen met bezuinigen. Koolmees i (D66 i) en Braakhuis i (GroenLinks i) sluiten zich daarbij aan: geen extra bezuinigingen, maar hervormingen!

Woningmarkt

Dit is het eerste kabinet sinds de huurwet van 1950 dat de woningmarkt hervormt, aldus De Jager. Het kabinet doet dat door scheefwonen aan te pakken. Plasterk i (PvdA i) vindt het een verkeerde keuze: het kabinet moet nu eindelijk eens de hypotheekrenteaftrek aanpakken. De Jager zegt dat dit kabinet het over de hypotheekrenteaftrek waarschijnlijk nooit eens wordt met de PvdA. Het is immers een verkiezingsbelofte van VVD, CDA en PVV dat de hypotheekrenteaftrek ongemoeid wordt gelaten.

Bonussen

Bonussen zijn Irrgang sowieso een doorn in het oog. Bonussen voor bestuurders van banken die staatssteun krijgen, vindt hij echter een gotspe. Wat dit betreft vindt hij minister De Jager nu aan zijn zijde. Bonussen voor deze bestuurders gaat het kabinet namelijk verbieden, desnoods met terugwerkende kracht. Een wetsvoorstel hiervoor komt binnenkort naar de Kamer.

De eerste termijn vond plaats op 5 oktober. Op 6 oktober stemt de Kamer over de EFSF en de moties die hierop betrekking hebben.