Europese Commissie overlegt over modernisering van Europese markt voor overheidsopdrachten

Overheidsopdrachten zijn goed voor ongeveer 17% van het BBP i in de EU i. In een tijd van krappe budgetten en economische moeilijkheden in vele lidstaten moet het aanbestedingsbeleid erop gericht zijn de publieke middelen zo efficiënt mogelijk te besteden. Daarvoor zijn soepele en gebruiksvriendelijke instrumenten nodig, die het de Europese overheidsinstanties en hun leveranciers zo gemakkelijk mogelijk maken om op transparante en concurrerende voorwaarden contracten te sluiten. Met die doelstellingen voor ogen heeft de Europese Commissie i vandaag het startschot gegeven voor een raadpleging. In dit open debat met de belanghebbenden zal de nadruk liggen op de modernisering van de regels, instrumenten en werkwijzen voor het plaatsen van overheidsopdrachten, om beter te presteren in het nastreven van die doelstellingen. Reacties op het groenboek zijn welkom tot uiterlijk 18 april 2011.

Michel Barnier i , commissaris i voor Interne markt en diensten, zei hierover: "Wij moeten de aanbestedingsregels verduidelijken om het leven gemakkelijker te maken voor zowel overheidsinstanties als ondernemingen die in Europa i opdrachten in de wacht willen slepen. Vlotte toegang tot aanbestedingen voor kleinere ondernemingen, vermindering van de administratieve rompslomp en de bevordering van grensoverschrijdende aanbestedingen zijn punten die in de raadpleging aan de orde zullen komen. Het is mijn ambitie ertoe te komen dat overheidsopdrachten bijdragen tot het scheppen van banen, tot innovatie en tot de bescherming van het milieu."

Overheidsopdrachten zijn goed voor ongeveer 17% van het BBP in de EU. Het is van wezenlijk belang voor een opleving van onze economie en voor het scheppen van werk, vooral in een periode van crisis, dat we van die 17% zo goed mogelijk gebruik maken. Diverse belanghebbenden hebben gevraagd om een herziening van de EU-regeling voor het plaatsen van overheidsopdrachten, om de procedures te stroomlijnen en ze beter af te stemmen op de nieuwe uitdagingen, bv. de behoefte aan een efficiënter gebruik van overheidsgeld, naast pijnpunten op milieu- en sociaal gebied.

Ondernemingen en in het bijzonder kmo's (die naar schatting 31% tot 38% van de totale waarde van alle overheidsopdrachten binnenhalen) moeten een betere en vlottere toegang krijgen tot overheidsopdrachten overal in de EU, zodat zij ten volle de vruchten kunnen plukken van een echte Europese aanbestedingsmarkt. Evenzo hebben inkopers belang bij eenvoudige en soepele procedures die hen in staat stellen daadwerkelijk bij te dragen tot het bereiken van de gemeenschappelijke doelstellingen van de Europa 2020-strategie, namelijk: het bevorderen van innovatie, bescherming van het milieu, bestrijding van de klimaatverandering en van sociale uitsluiting. Elektronisch aanbesteden maakt de procedures efficiënter, verbetert de toegankelijkheid ervan voor ondernemingen en geeft de inkopers een ruimere keuze - de door de Commissie georganiseerde raadpleging over e-aanbesteden loopt nog tot 31 januari 2011 - zie IP/10/1347.

Waar gaat het om in de openbare raadpleging?

Het groenboek wijst een aantal terreinen aan die bij uitstek in aanmerking komen voor mogelijke aanpassingen en peilt naar de standpunten van de belanghebbenden over mogelijke keuzen voor wijzigingen van de wetgeving. Onder meer de volgende punten komen aan de orde:

• - 

  Moeten de huidige procedures worden vereenvoudigd, met name ten behoeve van kleine lokale en regionale instanties? Hoe kan dit met succes gebeuren zonder de wezenlijke garanties op het gebied van transparantie en non-discriminatie onder de inschrijvers op losse schroeven te zetten?

• - 

  Hoe kunnen we de administratieve rompslomp verminderen voor de ondernemingen, en vooral voor kmo's? Hoe kan het gemakkelijker worden gemaakt om over de intra-Europese grenzen heen in te schrijven?

• - 

  Onder welke voorwaarden kunnen contracten tussen overheidsinstanties onderling worden vrijgesteld van toepassing van de EU-aanbestedingsregels?

• - 

  Dienen de EU-aanbestedingsregels te worden gewijzigd om het mogelijk te maken dat beter rekening wordt gehouden met andere beleidsdoelstellingen zoals de bevordering van innovatie of sociale dan wel milieuoverwegingen? Dienen bijvoorbeeld EU-voorschriften te worden vastgesteld die de verplichting opleggen om uitsluitend producten te kopen die voldoen aan bepaalde milieunormen of om een bepaald percentage van het budget te reserveren voor innoverende goederen en diensten? Zijn aangepaste regels noodzakelijk voor de aanschaffing van sociale diensten van algemeen economisch belang, om aldus beter rekening te kunnen houden met de eigenheid van deze diensten?

• - 

  Hebben we behoefte aan strengere regels of betere beschermingsmaatregelen om vriendjespolitiek, corruptie en belangenconflicten te vermijden?

• - 

  Hoe kan een efficiënte mededinging op de aanbestedingsmarkten worden gewaarborgd? Hoe kan bijvoorbeeld worden voorkomen dat bepaalde leveranciers de markt gaan domineren, of dat aan offertevervalsing of verdeling van de markt onder de inschrijvers wordt gedaan?

• - 

  Wat moet worden ondernomen om de aanbestedingsmarkten van derde landen toegankelijker te maken voor Europese ondernemingen?

Verwante initiatieven en verdere stappen

Naast het groenboek is de Commissie momenteel bezig met een uitgebreide evaluatie achteraf om de efficiëntie en de kosteneffectiviteit van de huidige Europese regels inzake het plaatsen van overheidsopdrachten te beoordelen.

De resultaten van die evaluatie en van de op het groenboek gebaseerde raadpleging zullen worden besproken in een conferentie op hoog niveau over de hervorming van het beleid inzake overheidsopdrachten, die gepland is op 30 juni 2011 in Brussel. Al deze werkzaamheden moeten vervolgens hun neerslag vinden in passende wetgevingsvoorstellen.

Achtergrondinformatie

De EU-regels inzake overheidsopdrachten voorzien in aanbestedingsprocedures die voor overheidsopdrachten boven een bepaald bedrag transparantie, gelijke toegang en eerlijke mededinging binnen de Europese markt voor overheidsopdrachten garanderen. Het huidige wetgevingskader op het gebied van overheidsopdrachten, de Richtlijnen 2004/17/EG en 2004/18/EG, vormen het voorlopige eindpunt van een lang ontwikkelingsproces dat is begonnen in 1971. Deze richtlijnen beogen in hoofdzaak te waarborgen dat de ondernemingen de fundamentele vrijheden kunnen genieten (vrij verkeer van goederen, kapitalen, diensten en mensen).

Reacties op het groenboek dienen te worden gericht aan het volgende adres:

MARKT-CONSULT-PP-REFORM@ec.europa.eu uiterlijk op 18 april 2011.

Het groenboek is te vinden op:

http://ec.europa.eu/internal_market/publicprocurement/modernising_rules/consultations/index_en.htm

Voor meer informatie over het EU-beleid inzake overheidsopdrachten:

http://ec.europa.eu/internal_market/publicprocurement/index_en.htm

MEMO/11/48.