Jospeh Muscat: "Overgang naar euro Malta is zeer snel verlopen"

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op vrijdag 25 januari 2008.

Drie en een half jaar na toetreding tot de EU i, voerden Malta en Cyprus op 1 januari 2008 de euro in. Beide eilanden vierden hun nieuwe munt in stijl met vuurwerk en officiële gebeurtenissen en samen voegden zij 1,2 miljoen mensen toe aan het aantal mensen dat de munt al gebruikt. Wij spraken met een Maltees parlementslid, Joseph Muscat, vice-voorzitter van de EP i -commissie Economische en Monetaire Zaken, over wat deze overgang voor de mensen van zijn land betekende.

Was het moeilijk voor Malta om de criteria te vervullen om aan de Eurozone deel te nemen? Wat gebeurde ondertussen met de economie in Malta?

Ik denk dat het vervullen van de criteria van Maastricht op het conto van mijn land mag worden geschreven maar de werkelijke test gaat komen waneer we na twaalf maanden de eerste voorlopige resultaten krijgen om de invloed op de inflatie te kunnen analyseren.

Ik hoop dat wij in de komende jaren de omschakelingsgevolgen grondiger kunnen bespreken in een a-politieke en meer economische sfeer. Er gingen bezorgde stemmen op van diverse kanten van ons politiek spectrum, maar we moeten ons er nu op concentreren om dit, indien mogelijk, tot een succes te maken.

Hoe werden de Maltese mensen betrokken bij de voorbereidingen om tot de euro over te gaan? Hoe reageerden zij emotioneel op de verandering?

De nieuwe munt is goed onthaald. Wat in de eerst dagen gebeurde, toonde aan dat de mensen vrij enthousiast waren om te veranderen. Men verklaarde in een onderzoek dat Malta tweede na Nederland was, wat het snelle tempo van omschakeling betreft.

De bevolking koos het ontwerp en ik denk dat het gezond verstand overheerste. Door via SMS (tekstbericht) te stemmen, wilden sommige mensen de doop van Christus op de munt. Het beste antwoord hierop kwam van de vroegere Bisschop van Gozo die verklaarde dat hij zich Christus niet kon voorstellen op het meest seculiere voorwerp. Het commentaar dat ik  heb gekregen, is dat wij een van de aardigste muntstukken hebben. Een zeer slimme keus: het Maltese kruis, de tempels en ons embleem.

Gezien de ervaring van Malta, wat zou u aan mensen van de EU-landen zeggen die de Euro nog niet hebben, maar voorbereidingen treffen voor toetreding?

Zonder de consument is de Euro niets. Wat van belang is, is niet de technische omschakeling. De sleutel is de consument. Ik denk dat het Nationale Euro omschakelingscomité zeer goed werk deed. Dit gezegd hebbende, was ik  teleurgesteld dat de consumentenorganisaties er niet voldoende bij betrokken zijn geweest. Dat is waar de andere landen meer aandacht aan moeten besteden.

Er zijn vaak zorgen over prijsstijgingen van landen die tot de Eurozone toetreden. Hoe waren de voorbereidingen die door de autoriteiten in Malta werden uitgevoerd?

Er was een goede voorlichtingscampagne, de omschakeling ging vanuit een technisch standpunt uitzonderlijk goed. Nochtans denk ik dat de omschakeling niet de kwestie van het afronden van prijzen heeft uitgesloten. Er is een perceptie dat de euro-omschakeling tot stijgende prijzen heeft geleid. Wij moeten nog analyseren of dit direct aan de euro toe te schrijven is, of dat mensen de kans te baat namen om prijzen met de verandering van munt te verhogen. Dit blijft een hoofdkwestie om er voor te zorgen dat dit een volledig succesverhaal is.