Twintig jaar geleden: Spanje en Portugal traden toe tot de EG - Achtergronden
Op 1 januari 1986 werd de Europese Gemeenschap van Twaalf Staten geboren met de toetreding van Spanje en Portugal. De Gemeenschap opende zich verder naar het zuiden en zette zo de beweging voort die 5 jaar eerder was gestart bij de toetreding van Griekenland.
Voor de nieuwe lidstaten, die lange tijd nauwelijks aandacht kregen van de Europese politieke en economische bühne, bracht de toetreding politieke stabiliteit en ongekende economische ontwikkeling. Kortom, een Europees succesverhaal. Twintig jaar na de toetreding van Spanje en Portugal tot de EU (toen gekend als de Europese Economische Gemeenschap), is de voorzitter van de Europese Commissie, José Barroso i, Portugees en de voorzitter van het Europees Parlement Spaans.
De huidige voorzitter van het Parlement, Josep Borrell (sociaal-democraat), is al de derde vertegenwoordiger van zijn land die deze functie bekleedt, na Enrique Barón Crespo, voorzitter van 1989 tot 1992 (ook een sociaal-democraat) en de christen-democraat José Maria Gil-Robles (voorzitter van 1997 tot 1999).
Vanaf het begin stonden beide landen in de voorlinies bij de opbouw van het Europese project. Sinds hun toetreding heeft Spanje driemaal het voorzitterschap van de Raad waargenomen en Portugal tweemaal. Hun voorzitterschappen hebben een stempel gedrukt op de geschiedenis van de Europese integratie.
Het was tijdens de Top van Madrid in december 1995 dat de lidstaten zich formeel hebben verbonden tot de invoering van de euro en een tijdschema hebben opgesteld voor de overgang van de nationale munteenheden naar de Europese eenheidsmunt.
Vijf jaar later, tijdens de Speciale Europese Raad in Lissabon, werd de strategie met de naam van de Portugese hoofdstad gelanceerd. Zullen we nu moeten wachten op een nieuw Portugees voorzitterschap om de poging om van Europa de meest competitieve economie te maken - een Europa gestoeld op innovatie en kennis en behoud van de sociale cohesie - nieuw leven in te blazen?
De twee landen behoren tot de grootste ontvangers van de structuur- en cohesiefondsen die een grote bijdrage hebben geleverd aan hun snelle economische ontwikkeling. Toen Europa voor de derde keer werd uitgebreid waren de voordelen, niet alleen voor Spanje en Portugal maar voor de hele Gemeenschap, des te spectaculairder omdat de twee landen nog maar nauwelijks van dictatoriale regimes waren verlost toen zij hun aanvraag tot toetreding tot de EEG in 1977 indienden.
In Spanje zorgde de dood van generaal Franco in 1975 voor een doorbraak op de weg naar democratie en maakte tezelfdertijd mogelijk dat er onderhandelingen konden worden gestart over de toetreding. In Portugal zorgde de "Anjerrevolutie" van 1974 (die het einde betekende van het regime dat door Salazar was begonnen) daarvoor.
Op de 20ste verjaardag van de toetreding van Spanje en Portugal, gaven EP-leden uit beide landen hun mening. Voor Josep Borrell, de Spaanse voorzitter van het Parlement "is geen enkel land zo veranderd als Spanje, niet alleen tastbaar zoals iedereen kan zien aan de fysieke infrastructuur, maar ook spiritueel als een land dat zich heeft aangepast aan de moderne tijd en voortgang, dat zijn houding heeft veranderd, openstaat voor de wereld en trots is op de erkenning die het heeft bereikt en op zijn aandeel in een project dat veel politieker is dan sommige mensen denken."
Manuel António dos Santos (PES), de Portugese vice-voorzitter van het Europees Parlement, maakt dezelfde "uiteraard heel positieve" beoordeling over Portugals aanwezigheid in de EU. Vooreerst in economische en sociale termen: "Met de hulp van de Gemeenschap was het mogelijk om het land en zijn economie te moderniseren, om sociale ongelijkheden te reduceren en om de economische en sociale kloof in verhouding tot andere lidstaten aanzienlijk te verkleinen." Op politiek vlak "was de toetreding van Portugal tot Europa een kritieke factor bij het versterken van het democratische proces en zijn instellingen." Maar bovenal gaf de toetreding Portugal de mogelijkheid om "te breken met het bijna soevereine en isolationistische model dat één van de beslissende factoren was waarom het land zover achterbleef."
U kunt andere meningen lezen (in het Spaans en Portugees) van EP-leden van beide landen door één van de onderstaande koppelingen te selecteren.
REF.: 20060111STO04190
Meer weten :
De 20ste verjaardag van de toetreding van Spanje tot de EU
Enkele commentaren van Spaanse EP-leden
De 20ste verjaardag van de toetreding van Portugal tot de EU
Enkele commentaren van Portugese EP-leden