Europese Kroniek 2022: oorlog houdt EU in een houdgreep

In de nacht van 23 op 24 februari 2022 brak er oorlog uit op het Europese continent: Rusland viel Oekraïne binnen en daarmee begon een jaar waarin het conflict de EU in een houdgreep hield. Op het moment dat de allesover­heersende coronacrisis bezworen leek, brak daarmee de volgende crisis uit. De crisis bleek niet alleen geopolitiek: de oorlog werd een energiecrisis, veiligheidscrisis, en een economische crisis. Crisismanagement werd voor het derde jaar op rij de belangrijkste modus voor de Europese leiders.

Ontwikkelingen buiten de oorlog in Oekraïne werden overschaduwd door deze crisis. Het voornemen tot hervorming van de Europese verkiezingsregels, de afronding van de Conferentie over de Toekomst van Europa, een corruptieschandaal in het Europees Parlement: alle fundamentele gebeurtenissen, maar in de volksmond minder van betekenis. Europa onderscheidde zich door maatregelen tegen de energiecrisis, zoals het omvangrijke RepowerEU-pakket i. Ook volgden de sancties tegen Rusland elkaar in rap tempo op, en werd Oekraïne kandidaat-lidstaat van de Europese Unie.

Hoe is dit zo gekomen? Wat waren voor Europa de sleutelmomenten en wie was daarbij betrokken? December is traditioneel een maand van eindejaarslijstjes en uitgebreide terugblikken. Een samenwerking tussen het Montesquieu Instituut en de website www.europa-nu.nl leidde tot onderstaand overzicht van het belangrijkste Europese nieuws van 2022.

Januari

Bron: European Union 2022 - Source : EP / DAINA LE LARDIC

Headlines Christendemocrate Metsola nieuwe voorzitter EU-parlement Hoekstra: EU nauwelijks in staat om continent te verdedigen Ander nieuws CPB: Nederland hoort bij landen met meeste handelsvoordeel van EU EU-parlement stemt voor strengere regels voor internetbedrijven Nederlanders: EU moet leiderschap tonen bij klimaat, migratie en corona Europees Parlementsvoorzitter David Sassoli overleden Frankrijk voorzitter EU, met grote plannen én in volle campagne Grote rol Nederlanders in de Europese Green Deal

Februari

Bron: Flickr / President Of Ukraine

Headlines EU-leiders eens over nieuw pakket sancties tegen Rusland Zelenski roept wereld op: dwing Poetin tot vrede Ander nieuws EU stuurt Oekraïne wapens, weert vliegtuigen en tv-zenders Rusland Tweede Kamer wil EU-monitor om Europees beleid beter te controleren EU-leiders komen in Brussel bijeen voor spoedoverleg Oekraïne Nederlands kabinet wil Kamer beter informeren over Europees beleid Gas en kernenergie krijgen tijdelijk groen EU-label Commissie staat staatssteun toe bij opbouw chipindustrie

Maart

Bron: The Council of the European Union

Headlines EU-Top: 'steun voor Oekraïne om Europees pad te bewandelen' Regeringsleiders sluiten onverwacht compromis over aanpak energieprijzen Ander nieuws EU blokkeert zeven Russische banken van betaalsysteem SWIFT Commissie publiceert richtlijnen voor korten van gelden vanwege schending van de rechtsstaat EU bereikt principeakkoord over status Oekraïense vluchtelingen EU-landen gaan defensiekrachten bundelen in vijandige wereld EU-leiders gunnen voorzitter Charles Michel nog eens tweeënhalf jaar Inflatie eurozone gaat hard omhoog

April

Bron: The Council of the European Union

Headlines EU trekt nog eens half miljard uit voor wapens voor Oekraïne Brussel pakt Hongarije aan om mogelijke corruptie EU-geld Ander nieuws Stef Blok voorgedragen als Nederlands lid Europese Rekenkamer Den Haag en Madrid bepleiten maatwerk staatsschuld in Eurogroep EU eens over sancties, Rotterdam dicht voor Russische schepen Onderzoekscommissies EP naar COVID en Pegasus-software van start Macron duidelijke winnaar Franse presidentsverkiezingen Staat van de Europese Unie: leidende rol Nederland in ander EU 'passend' en 'nodig'

Mei

Bron: The Council of the European Union

Headlines Macron stelt nieuwe 'politieke gemeenschap' met Oekraïne voor EU-leiders akkoord over olieboycot Rusland om oorlog Oekraïne Ander nieuws Conferentie over de Toekomst: initiatiefrecht voor Europees Parlement en af van veto lidstaten Commissie: dit jaar van olie Rusland af en westerse helpers raken Verenigd Koninkrijk gaat brexitafspraken Noord-Ierland aanpassen Europese Commissie wil begrotingsregels tot 2024 opschorten Europees Parlement: stem op Europadag, maak stem op niet-landgenoot mogelijk Kamer laakt omgang kabinet met Europese coronamiljarden

Juni

Bron: The Council of the European Union

Headlines EU-ministers akkoord met extra maatregelen om energie te besparen Europese Commissie steunt EU-kandidatuur Oekraïne en Moldavië Ander nieuws Commissie geeft Polen groen licht voor miljarden uit herstelfonds EU akkoord over 'fatsoensnorm' voor minimumloon Europees Parlement wil toch afscheid brandstofauto in 2035 ECB grijpt in om onrust op obligatiemarkten aan te pakken Europees Parlement bereikt alsnog akkoord over klimaatplannen Nederland pleit voor versnelling EU-handelsverdragen

Juli

Bron: Auteru: Kai Mörk

Headlines Uber files: VVD-prominent Kroes lobbyde voor Uber ondanks verbod EU ECB verhoogt rente in eurozone voor het eerst sinds 2011 Ander nieuws Tsjechië start als EU-voorzitter met grote uitdagingen Europees Parlement akkoord met toetreding eurozone Kroatië Gas en kernenergie krijgen groen stempel EU na zwaarbevochten toestemming EP Europese Commissie maakt einde aan uitzondering voor Nederland op mestnormen Rechtsstaatrapport Commissie: zorgen om positie rechterlijke macht Nederland in Europese top drie van gedigitaliseerde landen

Augustus

Bron: The Council of the European Union

Headlines EU-landen stemmen in met trainingsmissie Oekraïne Europese Commissie heeft geen volledig zicht op stikstofproblematiek EU-lidstaten Ander nieuws Hoge Vertegenwoordiger EU veroordeelt 'agressieve' oefeningen China EU gaf record aantal verblijfsvergunningen wegens werk af Eerder dan verwacht succes voor het Europees Openbaar Ministerie Minister Van der Wal: uitkoopregeling veeboeren vertraagd in Brussel Scholz wil af van veto EU-landen over belastingbeleid VS en EU willen snel akkoord met Iran in atoomoverleg

September

Bron: Wikimedia / Hannolans

Headlines Troonrede 2022: koning vraagt om doelgerichte, democratische en zelfbewuste EU Nederland krijgt 4,7 miljard euro uit Europees coronaherstelfonds Ander nieuws Europese Rekenkamer: EU-instellingen hebben coronacrisis met glans doorstaan Europese gasprijs schiet omhoog na langere sluiting Nord Stream 1 Nieuwe secretaris-generaal van het Europees Parlement na veel koehandel benoemd State of the Union Von der Leyen over solidariteit binnen EU en met Kiev 44 landen welkom op eerste top 'Europese politieke gemeenschap' Europese Commissie: straf voor organisatoren referenda Oekraïne

Oktober

Headlines Europese Commissie komt met nieuw pakket tegen hoge energieprijzen Brussel waarschuwt Musk: Twitter moet de EU-regels volgen Ander nieuws Universele oplader krijgt steun Europees Parlement Europese missie naar Armenië om te helpen met grenscrisis EU-Rekenkamer ziet meer fouten en keurt uitgaven opnieuw af Europarlementariër FVD alleen verder na ruzie over Oekraïne Draghi pleit op zijn laatste EU-top voor opnieuw samen lenen Europees Parlement wil meer laadpalen op snelwegen

November

Bron: European Commission

Headlines Europese Commissie niet te spreken over Nederlandse begroting Europees Parlement bestempelt Rusland als sponsor van terrorisme Ander nieuws Europese Commissie wil regels Stabiliteitspact versoepelen Rapport over misbruik van spionagesoftware door lidstaten (PEGA) Grote meerderheid EP voor opname REPowerEU in nationale herstelplannen Commissie: Bulgarije en Roemenië moeten toetreden tot Schengenzone COP27: Landen hebben slotakkoord bereikt op de klimaattop Commissie keurt Hongaars herstelplan goed, maar blokkeert uitbetalen EU-gelden

December

Bron: The Council of the European Union

Headlines Vicevoorzitter Europees Parlement opgepakt in corruptieschandaal EU-burgers gaan betalen voor CO2-uitstoot rijden en wonen Ander nieuws EU-landen en G7 akkoord over prijsplafond Russische olie Lelylijn maakt kans op miljoenensubsidie van Europese Unie Brussel en Boedapest leggen ruzie bij over miljarden en veto's EU-landen gunnen Bosniė kandidaat-lidmaatschap EU-leiders vragen om concrete plannen die economie versterken EU-parlement bestempelt Holodomor in Oekraïne als volkenmoord