Plan EU-Commissie mediavrijheid moet ook zorgen voor financiële ondersteuning
Vandaag reageerde de Europese Commissie met de ‘European Media Freedom Act’ op de toenemende inbreuken op mediavrijheid in EU-landen. Het wetsvoorstel biedt handvatten om media en journalisten beter te beschermen tegen staatscontrole en -inmenging. GroenLinks-Europarlementariër Tineke Strik verwelkomt het voorstel als een belangrijk instrument om te zorgen dat journalisten en media in vrijheid kunnen opereren, vooral als ze in het nauw komen door eigen overheden. Wel ziet Strik nog ruimte voor verbetering in de vorm van financiële steun voor journalisten.
Europarlementariër
“We zien dat de mediavrijheid in steeds meer landen ernstig in het geding komt. Overheden in Hongarije en Polen hebben de afgelopen jaren de mediavrijheid en de diversiteit van geluiden in de media flink ingeperkt. Maar ook in Griekenland zien we dat journalisten in de gaten worden gehouden en afgeluisterd worden”, zegt Strik.
De Commissie wil dat het EU-breed verplicht wordt om transparant te zijn rond benoemingen van topfuncties in de media en ook wie eigenaar is van welk mediabedrijf. Ook komen er regels voor overnames in de media, waarbij het effect op onafhankelijkheid van de media en mediapluralisme voortaan moet worden meegenomen. Ook moet het voorstel ervoor zorgen dat het in elk EU-land verboden is voor overheden om telefoons en apparaten van journalisten en hun familieleden te hacken en traceren.
Goede maatregelen vindt Strik, maar we mogen ook journalisten die doelwit zijn van intimiderende rechtszaken niet in de steek laten. “Journalisten die zaken blootleggen waar de overheid niet van gediend is, worden nu in landen als Griekenland onterecht aangeklaagd met exorbitante claims. Dit soort ‘strategische rechtszaken’ (SLAPP) worden uitsluitend gevoerd ter intimidatie van kritische stemmen. Er moet daarom ook specifiek aandacht zijn voor het bieden van financiële steun aan journalisten die hier slachtoffer van worden, zodat hen niet de mond gesnoerd wordt hierdoor.”
“Ook voor Nederland is dit een belangrijk wetsvoorstel, want ook op eigen bodem blijkt dat journalisten soms jarenlang actief worden gevolgd door inlichtingendiensten. Wat betreft mediapluriformiteit kreeg Nederland dit jaar nog een waarschuwing van de Europese Commissie, omdat ons medialandschap wordt gedomineerd door slechts drie grote bedrijven, waarbij bovendien een fusie tussen RTL en Talpa nog op tafel ligt”, besluit Strik.