Raad Buitenlandse Zaken, 15 november 2021 - Voornaamste resultaten

Met dank overgenomen van Raad van de Europese Unie (Raad) i, gepubliceerd op maandag 15 november 2021, 21:00.

Voornaamste resultaten

Belarus

De ministers bespraken de situatie in Belarus (Wit‑Rusland) en hoe migranten bewust naar de EU-grenzen worden geloodst zodat ze illegaal de EU binnen kunnen komen.

De Raad sprak zich eensgezind uit tegen de voortdurende hybride agressie tegen de EU.

Josep Borrell, hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid

We bestuderen alle opties om te voorkomen dat het regime zich tegen ons en tegen de eigen bevolking blijft richten, en zijn het eens om de sanctie­regeling tegen Belarus uit te breiden. We kunnen nu meer personen bestraffen die vluchten naar Belarus organiseren voor mensen uit verschillende landen, die vervolgens doorreizen naar de EU‑grenzen. Ook zijn we overeengekomen het 5e sanctiepakket aan te nemen, dat de komende dagen wordt afgerond.

Josep Borrell, hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid

Belarus moet stoppen migranten te instrumentaliseren

De hoge vertegenwoordiger informeerde de ministers vervolgens over zijn pogingen om Minsk te overtuigen geen migratie in te zetten voor politieke doeleinden.

De hoge vertegenwoordiger benadrukte dat Belarus volledig verantwoordelijk is voor het kunstmatig creëren van de migranten­stroom en zei dat de EU samen met internationale organisaties als de Verenigde Naties zal zorgen dat de mensen in nood humanitaire hulp krijgen.

Wanneer het Loekasjenko-regime stopt met schendingen en de mensenrechten van zijn eigen Belarussische bevolking eerbiedigt, kan de dialoog worden hervat.

Grens met Belarus: nu ook EU‑sancties mogelijk tegen hybride aanvallen en instrumentalisering van migranten (pers­mededeling, 15 november 2021)

Grens met Belarus: verklaring van de hoge vertegenwoordiger namens de EU, 10 november 2021

Westelijke Balkan

De ministers gingen in op concrete manieren om de EU‑betrokkenheid bij de Westelijke Balkan los van de uitbreiding te versterken. Ze richtten zich daarbij vooral op de vraag hoe de partners van de Westelijke Balkan kunnen worden betrokken bij gesprekken over het EU‑buitenland­beleid, en hoe de samenwerking kan worden verbeterd op het gebied van cyber­veiligheid, hybride dreigingen en bijvoorbeeld het gebruik van satelliet­gegevens.

Ook ging de Raad in op Bosnië en Herzegovina.

De hoge vertegenwoordiger benadrukte dat de EU zich inzet voor het Europese perspectief van Bosnië en Herzegovina als één verenigd en soeverein land, en dat de Bosnische leiders de dialoog moeten hervatten, moeten zorgen dat de staats­instellingen weer volledig operationeel zijn en weer moeten werken aan essentiële hervormingen.

Wat de dialoog tussen Belgrado en Pristina betreft, herhaalden de ministers dat zij verwachten dat Kosovo en Servië alle eerdere overeenkomsten volledig naleven en uitvoeren, en constructief werken aan een snelle normalisering van hun betrekkingen.

De Sahel

De Raad Buitenlandse Zaken wisselde van gedachten over de situatie in de Sahel, waarbij ze de EU‑betrokkenheid bij deze regio benadrukten.

Gezien de moeilijke situatie aldaar waren de ministers het erover eens dat de EU zich moet blijven inzetten voor de Sahel‑strategie en het stappenplan voor de Sahel‑coalitie.

Ook de verslechterende situatie in Mali - waar de voor februari geplande verkiezingen onrechtmatig werden uitgesteld door de overgangsregering - stond op de agenda.

We zijn het eens om een specifiek kader voor beperkende maatregelen in Mali op te stellen, in navolging van het besluit van Ecowas. Het werk hieraan wordt hopelijk snel afgerond. We kunnen dan sancties vaststellen tegen degenen die de transitie belemmeren. Ook de mogelijke betrokkenheid van de Wagner-groep is ter sprake gekomen en er was consensus om ook tegen deze groep beperkende maatregelen te nemen.

Josep Borrell, hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid

Werkgroepen buigen zich momenteel over specifieke voorstellen om personen en entiteiten in bestaande EU‑sanctieregelingen op te nemen, en worden eventueel op de volgende zitting van de Raad Buitenlandse Zaken ter aanneming voorgelegd.

Actuele kwesties

De ministers werden geïnformeerd over de eenzijdige stappen van Turkije om de status quo van Varosha te veranderen, in strijd met de resoluties van de VN-Veiligheidsraad. De Raad betuigde zijn grote solidariteit met Cyprus en de wil om deze solidariteit om te zetten in concrete voorstellen over de aanpak van de situatie. Binnenkort wordt een keuzenota voorgelegd aan de ambassadeurs bij de EU in het Coreper, ter voorbereiding van een gesprek hierover in de Raad Buitenlandse Zaken in december.

Ook Ethiopië kwam ter sprake, met de nadruk op Tigray, waar de situatie 1 jaar na het begin van het conflict verder is verslechterd, met een verwoestende humanitaire crisis tot gevolg. De hoge vertegenwoordiger herhaalde dat er geen militaire oplossing is, en dat er alles aan moet worden gedaan om de Ethiopische burgers de chaos van een volledige burger­oorlog te besparen. De EU steunt de inspanningen van de regio en de Afrikaanse Unie volledig door hen ruimte voor besprekingen te bieden.

Vervolgens sprak de Raad over Sudan. Een onmiddellijke terugkeer naar een door burgers geleide overgang naar democratie blijft voor alle Sudanezen de enige weg naar vrijheid, vrede en rechtvaardigheid. De hoge vertegenwoordiger benadrukte de noodzaak van een dialoog tussen alle partijen, verwelkomde alle bemiddelings­pogingen en riep de militairen op de mensenrechten en het internationaal humanitair recht te eerbiedigen.

Conclusies van de Raad

De Raad keurde conclusies goed over:

de 6e toetsingsconferentie van het Verdrag inzake het verbod of de beperking van het gebruik van bepaalde conventionele wapens

de 10e toetsingsconferentie van de partijen bij het Verdrag inzake de niet-verspreiding van kernwapens

Strategisch kompas

De buitenlandministers spraken samen met de defensieministers over het eerste ontwerp van het strategisch kompas van de EU, dat duidelijke politiek-strategische sturing moet bieden voor de EU‑aanpak van veiligheid en defensie in de komende 5 tot 10 jaar.

Informatie over de zitting

Zitting nr. 3826

Brussel

15 november 2021

Vooraf (documenten)

Voorlopige agenda

Voorlopige lijst van A-punten

Achtergrondnota Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

EN FR

Na afloop (documenten)

Resultaten van de Raadszitting

Deelnemerslijst Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

EN