Democratie op Donderdag: bindend correctief referendum?
DEN HAAG (PDC i) - Elke donderdag lanceert PDC op Twitter een poll over een actueel politiek onderwerp. Aan de hand van twee antwoordmogelijkheden kan je daarbij je mening geven over een stelling of vraag. De resultaten van de vorige poll én de nieuwe poll worden elke donderdag op Parlement.com gepubliceerd.
Tijdens het zomerreces duikt #DemocratieopDonderdag in de wereld van bestuurlijke vernieuwingen i. Elke week een nieuwe stelling over veranderingen in het parlementaire stelsel en democratie. Deze week: het bindend correctief referendum i.
Nieuwe poll
In juli 2018 werd het raadgevend referendum i ingetrokken door Kabinet-Rutte III i omdat deze vorm van volksstemming niet aan de verwachtingen had voldaan. Enkele maanden later echter adviseerde de Staatscommissie Parlementair Stelsel i om een bindend correctief referendum in Nederland in te voeren. Dit advies werd direct opgepakt door SP i-Tweede Kamerlid Ronald van Raak i die begin januari 2019 het initiatiefvoorstel 'correctief referendum i' indiende. Hierbij gaat het om een volksstemming die op initiatief van kiesgerechtigden geschiedt en over wetsvoorstellen gaat die al aangenomen zijn door de Eerste en Tweede Kamer.
Al decennialang wordt er in Nederland gediscussieerd over het referendum. Voorstanders vinden een bindend correctief referendum een goede manier om burgers meer invloed te geven op het wetgevingsproces. Binnen het huidige parlementaire stelsel kunnen besluiten namelijk genomen worden waarvoor een meerderheid in het parlement bestaat, maar waarvoor geen meerderheid is in de samenleving. Tegenstanders daarentegen menen dat het concept referendum niet past binnen de representatieve indirecte democratie i die wij in Nederland hebben. Volksvertegenwoordigers zijn namelijk gekozen om een zorgvuldige belangenafweging te maken namens het Nederlandse volk. Maar wat denk jij? Daarom deze week de volgende stelling:
Nederlandse burgers moeten de mogelijkheid krijgen om zich via bindend correctieve referenda uit te spreken over wetgeving.
De Nederlandse kiezer gaat om de vier jaar naar de stembus om het parlement te kiezen. Tussentijds heeft zij echter geen directe invloed op beleid. Moet het daarom mogelijk worden voor burgers om zich via correctieve referenda uit te spreken over wetgeving? #DemocratieopDonderdag
— Parlement.com (@parlement) July 29, 2021
-
-In reactie op rapport van de Staatscommissie Remkes i publiceerde het Montesquieu Instituut de bundel 'Groot onderhoud of kruimelwerk'. Lees hier het hoofdstuk dat hoogleraar civil society Paul Dekker schreef over het bindend correctief referendum.
-
-Alles over het referendum, de voor- en nadelen en voorstellen die in het verleden gedaan zijn, zijn hier te lezen.
-
-Er zijn vele soorten referenda. Zie hier een kort overzicht van de verschillende vormen.
-
-Hoe denken de verschillende politieke partijen over dit voorstel? Bekijk hier de analyse die PDC maakt van de partijen die deelname aan de laatste Tweede Kamerverkiezingen.
Vorige poll
Art. 120 i van de Grondwet bepaalt dat de rechter wetten of verdragen niet mag toetsen aan de Grondwet. Deze zogenoemde constitutionele toetsing wordt in Nederland overgelaten aan de wetgever. De regering, Eerste en Tweede Kamer zijn dus gezamenlijk verantwoordelijk voor het beoordelen van wetten op hun grondwettigheid.
Verschillende Grondwetsherzieningen zijn in het verleden aangedragen om rechterlijke constitutionele toetsing mogelijk te maken door een Constitutioneel Hof in te voeren. Deze voorstellen hebben echter nog nooit de benodigde tweederde steun gehaald in het parlement. Toch gaven tijdens de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen meerdere partijen, waaronder ook mogelijke coalitiepartners D66 i en CU i, aan wel voor de oprichting van een Constitutioneel Hof te zijn. Begint het tij te keren? Daarom deze week de volgende stelling:
Nederland moet een Constitutioneel Hof krijgen dat nieuwe wetten en verdragen mag toetsen aan de Grondwet.
Een ruime meerderheid (78% van de stemmen) geeft aan voor de oprichting van een Constitutioneel Hof te zijn.
-
-De oprichting van een Constitutioneel Hof was één van de aanbevelingen van de Staatscommissie parlementair stelsel i uit 2018.
-
-In reactie op deze Staatscommissie publiceerde het Montesquieu Instituut de bundel 'Groot onderhoud of kruimelwerk'. Lees hier het hoofdstuk dat hoogleraar vergelijkend staatsrecht Aalt Willem Heringa schreef over het Constitutioneel Hof.
-
-Hoe denken de verschillende politieke partijen over dit voorstel? Bekijk hier de analyse die PDC maakt van de partijen die deelname aan de laatste Tweede Kamerverkiezingen.