Coronavirus: Commissie stelt update voor van gecoördineerde reismaatregelen met het oog op de zomer
Vandaag heeft de Europese Commissie i een update voorgesteld van de aanbeveling van de Raad over de coördinatie van beperkingen van het vrije verkeer in de EU, die zijn ingevoerd in verband met de COVID-19-pandemie. Nu de epidemiologische situatie verbetert en de vaccinatiecampagnes in de hele EU sneller verlopen, stelt de Commissie voor dat de lidstaten de reisbeperkingen geleidelijk versoepelen, met name voor de houders van een digitaal EU-COVID-certificaat. Ook stelt de Commissie voor de gemeenschappelijke criteria voor risicogebieden bij te werken en een noodremmechanisme in te voeren, om de prevalentie van nieuwe zorgwekkende of belangwekkende varianten aan te pakken. Het voorstel voorziet ook in specifieke bepalingen inzake kinderen, om de eenheid van reizende gezinnen te waarborgen, en in een standaardgeldigheidsduur van tests.
Didier Reynders i, commissaris voor Justitie: “De laatste weken loopt het aantal besmettingen sterk terug, waaruit blijkt dat de vaccinatiecampagnes in de hele EU succesvol zijn. Tegelijkertijd moedigen we ook betaalbare en algemeen beschikbare testmogelijkheden aan. De lidstaten zijn dan ook begonnen de beperkingen in verband met COVID-19 geleidelijk op te heffen, zowel binnenlands als wat reizen betreft. Vandaag stellen wij voor dat de lidstaten deze geleidelijke opheffing van de beperkingen op het vrije verkeer coördineren, en daarbij gebruikmaken van ons nieuwe gemeenschappelijke instrument: het digitale EU-COVID-certificaat. Wij verwachten dat de lidstaten dit instrument en de aanbeveling optimaal zullen toepassen, zodat iedereen weer vrij en veilig kan reizen.”
Stella Kyriakides i, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid: “Vrijheid van verkeer is een van meest gewaardeerde rechten van de EU-burgers. Onze burgers hebben nu behoefte aan een gecoördineerde en voorspelbare aanpak die zorgt voor duidelijkheid en voor samenhang tussen de voorschriften in de lidstaten. We willen garanderen dat onze samenlevingen in de komende weken op veilige en gecoördineerde wijze weer kunnen worden opengesteld. Nu de vaccinatiecampagne steeds sneller verloopt, kunnen we er van uitgaan dat het vrije verkeer geleidelijk weer op gang kan komen, in alle veiligheid en zonder beperkingen. Hoewel de toekomst inmiddels optimistischer stemt, is het zaak voorzichtig te blijven en de bescherming van de volksgezondheid altijd voorop te stellen.”
De belangrijkste updates van de gezamenlijke aanpak van de reismaatregelen binnen de EU, voortbouwend op de kleurencodekaart van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding:
-
-Volledig gevaccineerde personen met een vaccinatiecertificaat dat in overeenstemming is met het digitale EU-COVID-certificaat, moet 14 dagen nadat hun de laatste dosis is toegediend, vrijstelling worden verleend van verplichte reisgerelateerde tests of quarantaine. Dat zou ook moeten gelden voor herstelde personen die één dosis hebben gekregen van een vaccin dat normaal in twee doses wordt toegediend. Als de lidstaten ook in andere situaties een bewijs van vaccinatie aanvaarden om vrijstelling te verlenen van beperkingen van het vrije verkeer, bijvoorbeeld na de eerste van twee doses, zouden zij dat onder gelijke voorwaarden ook moeten doen met betrekking tot vaccinatiecertificaten voor een COVID-19-vaccin.
-
-Herstelde personen met een certificaat dat in overeenstemming is met het digitale EU-COVID-certificaat, moet gedurende de eerste 180 dagen na een positieve PCR-test vrijstelling worden verleend van verplichte reisgerelateerde tests of quarantaine.
-
-Personen met een geldig testcertificaat dat in overeenstemming is met het digitale EU-COVID-certificaat zou vrijstelling moeten verleend van eventuele quarantaineverplichtingen. De Commissie stelt een standaardgeldigheidsperiode voor tests voor: 72 uur voor PCR-tests en, indien goedgekeurd door een lidstaat, 48 uur voor snelle antigeentests.
-
-“Noodrem”: de lidstaten zouden reismaatregelen voor gevaccineerde en herstelde personen moeten herinvoeren, als de epidemiologische situatie snel verslechtert of als er een hoge prevalentie van zorgwekkende of belangwekkende varianten is gemeld.
-
-Verduidelijking en vereenvoudiging van vereisten die zijn vastgesteld door de lidstaten op grond van eigen besluitvorming:
-
-reizigers uit groene gebieden: geen beperkingen
-
-reizigers uit oranje gebieden: de lidstaten kunnen een test vóór vertrek voorschrijven (snelle antigeen- of PRC-test)
-
-reizigers uit rode gebieden: de lidstaten kunnen van reizigers verlangen dat zij in quarantaine gaan, tenzij zij vóór vertrek een test hebben ondergaan (snelle antigeen- of PCR-test)
-
-reizigers uit donkerrode gebieden: niet-essentiële reizen worden sterk ontmoedigd. Testen en quarantaine blijven verplicht.
-
-
-Om de eenheid van het gezin te waarborgen, moeten minderjarigen die met hun ouders reizen, van quarantaine worden vrijgesteld als hun ouders niet in quarantaine hoeven te gaan, bv. omdat zij zijn gevaccineerd. Kinderen jonger dan zes jaar moeten ook worden vrijgesteld van reisgerelateerde tests.
-
-Gezien de epidemiologische situatie en de vorderingen op het gebied van vaccinatie, stelt de Commissie voor de drempels van de kaart van het Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding aan te passen. Voorgesteld wordt om voor oranje gebieden het maximale totale aantal COVID-19-meldingen in een periode van 14 dagen te verhogen van 50 naar 75. Voor de rode gebieden heeft dat tot gevolg dat het totale aantal meldingen tussen de 75 en 150 moet blijven (de bandbreedte is nu 50-150).
Bovendien roept de Commissie op tot verdere inspanningen om te zorgen voor een soepele uitrol van het digitale EU-COVID-certificaat. Daartoe moeten de lidstaten zoveel mogelijk gebruikmaken van de mogelijkheden die het nationale recht nu al biedt om nog voor voor de inwerkingtreding van de betrokken verordening (op 1 juli) digitale EU-COVID-certificaten af te geven. Als het nationale recht reeds voorziet in de verificatie van COVID-19-certificaten, zouden houders van een digitaal EU-COVID-certificaat daarvan al kunnen gebruikmaken als zij op reis gaan.
De Commissie zal dit proces ondersteunen door op 1 juni het centrale deel van het digitale EU-COVID-certificaat in werking te stellen, nl. de EU-gateway met de openbare sleutels voor de verificatie van het digitale EU-COVID-certificaat Aangezien er via de EU-gateway geen persoonsgegevens worden uitgewisseld, konden de lidstaten al gebruikmaken van deze functie.
Het Commissievoorstel van vandaag zorgt ook voor consistentie met de regels inzake niet-essentiële reizen naar de EU, die de Raad op 20 mei 2021 heeft bijgewerkt.
Achtergrondinformatie
De Commissie nam op 3 september 2020 een voorstel voor een aanbeveling van de Raad aan, met als doel dat alle maatregelen die lidstaten nemen ter beperking van het vrije verkeer in verband met de coronapandemie, op EU-niveau worden gecoördineerd en dat daarover duidelijk wordt gecommuniceerd.
Met de goedkeuring van de aanbeveling van de Raad op 13 oktober 2020 spraken de EU-lidstaten af om te zorgen voor meer coördinatie en betere informatie-uitwisseling.
Op 1 februari 2021 hechtte de Raad zijn goedkeuring aan een eerste update van zijn aanbeveling. Daarbij werden een nieuwe kleur voor risicogebieden (donkerrood) en strengere maatregelen voor reizigers uit risicogebieden ingevoerd.
Op 20 mei 2021 bereikten het Parlement en de Raad een voorlopig politiek akkoord over de invoering van het digitale EU-COVID-certificaat om het vrije verkeer binnen de EU te vergemakkelijken. Het digitale EU-COVID-certificaat zal het ook gemakkelijker maken om de huidige beperkingen van het vrije verkeer geleidelijk en op gecoördineerde wijze op te heffen. Het politieke akkoord werd bekrachtigd door het Comité van permanente vertegenwoordigers van de Raad en de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (LIBE) van het Europees Parlement.
Op 20 mei 2021 heeft de Raad de aanbeveling over niet-essentiële reizen naar de EU gewijzigd: de beperkingen op niet-essentiële reizen naar de EU zijn versoepeld, met name voor gevaccineerde onderdanen van derde landen. Ook heeft de Raad de bovengrens verhoogd van het totale aantal nieuwe besmettingen aan de hand waarvan de lijst wordt opgesteld van niet-EU-landen waaruit niet-essentiële reizen moeten worden toegestaan.
Op hun bijeenkomst van 24 en 25 mei hebben de Europese leiders opgeroepen om de aanbeveling van de Raad over reizen binnen de EU medio juni te herzien teneinde het vrije verkeer in de EU te vergemakkelijken. Met het voorstel van vandaag wordt gevolg gegeven aan dit verzoek.
De meest recente informatie van de lidstaten over de coronamaatregelen en reisbeperkingen is te vinden op het platform Re-open EU.
Meer informatie