Vragen en antwoorden: Een open, duurzaam en assertief handelsbeleid
Waarom formuleert de Commissie een nieuwe handelsstrategie?
De EU heeft behoefte aan een nieuwe handelsstrategie om een antwoord te vinden op de uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd: economisch herstel, klimaatverandering en aantasting van het milieu, toenemende internationale spanningen, groeiend unilateralisme en de gevolgen daarvan voor multilaterale instellingen.
Daarom zal de nieuwe strategie het EU-handelsbeleid verder integreren in de economische prioriteiten van het blok zoals die worden weerspiegeld in de Green Deal i en de Europese digitale strategie, duidelijk maken welke rol het handelsbeleid zal spelen bij het economisch herstel na COVID en de geopolitieke ambities van de EU ondersteunen. Op deze wijze zal de strategie laten zien hoe het handelsbeleid de open strategische autonomie van de EU ondersteunt.
De nieuwe strategie heeft tot doel een nieuwe consensus tot stand te brengen over een handelsbeleid gebaseerd op openheid, duurzaamheid en assertiviteit. Zij versterkt de positie van de EU als wereldwijd pleitbezorger van open, op regels gebaseerde handel die eerlijk en duurzaam is.
Wat zijn de kerndoelstellingen van het handelsbeleid voor de middellange termijn?
Het handelsbeleid van de EU moet gericht zijn op drie kerndoelstellingen:
-
-ondersteunen van het herstel en de fundamentele transformatie van de EU-economie in overeenstemming met haar groene en digitale doelstellingen;
-
-vormgeven van mondiale regels voor een duurzamere en eerlijkere globalisering;
-
-vergroten van de capaciteit van de EU om haar belangen na te streven en haar rechten af te dwingen, waar nodig ook op autonome wijze.
Om deze drie doelstellingen te verwezenlijken, zal de Commissie zich richten op:
-
-hervorming van de WTO;
-
-ondersteuning van de groene transitie en bevordering van verantwoorde en duurzame waardeketens;
-
-ondersteuning van de digitale transitie en de handel in diensten;
-
-versterking van de regelgevende invloed van de EU;
-
-verdieping van de partnerschappen van de EU met buurlanden, uitbreidingslanden en Afrika;
-
-versterking van de gerichtheid van de EU op de uitvoering en handhaving van handelsovereenkomsten en waarborging van een gelijk speelveld voor EU-bedrijven.
Voor elk van deze gebieden omvat de strategie een aantal kernacties die tijdens het mandaat van de Commissie moeten worden uitgevoerd (zie het einde van de tekst voor de volledige lijst).
Wat is “open strategische autonomie” en wat betekent dit voor het handelsbeleid?
Het concept van open strategische autonomie weerspiegelt de wens van de EU om haar eigen koers op het wereldtoneel te bepalen en de wereld rondom ons vorm te geven door middel van leiderschap en betrokkenheid en met inachtneming van onze eigen belangen en waarden. Open strategische autonomie betekent optimaal gebruikmaken van de mogelijkheden die onze open houding en onze wereldwijde betrokkenheid bieden, en tegelijkertijd onze belangen zowel intern als extern op daadkrachtige wijze verdedigen.
In essentie zal de EU met partners blijven samenwerken om met deze positieve agenda voortgang te boeken, maar zal zij indien nodig autonoom opereren.
Blijft de EU open voor handel en investeringen?
Ja. De EU heeft een sterk netwerk van handelsovereenkomsten: 46 overeenkomsten met 78 partners en een aanzienlijk handelsoverschot. In de hele EU zijn 35 miljoen banen afhankelijk van de handel. Veel daarvan zijn hoogwaardige banen: concurrentievoordelen die voortvloeien uit de wereldhandel hebben geleid tot een loonstijging van 12 %. Op deze sterke basis kan worden voortgebouwd, maar we moeten ook buiten onze grenzen kijken, aangezien 85 % van de wereldwijde groei het komende decennium buiten Europa zal plaatsvinden.
De beste manier om de welvaart van de EU te waarborgen is de handel met onze wereldwijde partners in stand te houden in plaats van ons naar binnen te keren. We hebben open handel juist meer dan ooit nodig om ons herstel van de COVID-19-pandemie te ondersteunen.
Het begrip “open strategische autonomie” heeft als eerste woord “open”. De EU is en blijft een pleitbezorger van openheid en wereldwijde samenwerking, een mondiale economische macht en een leider op het gebied van duurzame groei.
Openheid betekent echter niet weerloosheid. Wij zullen ervoor zorgen dat wij de vruchten plukken van onze internationale verbintenissen en het voortouw nemen bij de wereldwijde veranderingen, door klaar te staan om onszelf te beschermen tegen oneerlijke handelspraktijken.
De EU heeft openheid als fundament en als middel om onze veerkracht te versterken en onze industrieën concurrerend te houden, de eengemaakte markt aantrekkelijker te maken en de klimaatverandering en andere milieuproblemen aan te pakken. Openheid en betrokkenheid zijn strategische keuzes die leiden tot meer welvaart, concurrentievermogen en dynamisme.
Hoe zal het handelsbeleid de geopolitieke doelstellingen van de EU ondersteunen?
De EU is en blijft een fervent voorstander van multilateralisme en een op regels gebaseerde internationale orde. Wij willen het wereldwijde systeem van handelsregels zodanig actualiseren dat daarin rekening wordt gehouden met de ingrijpende economische ontwikkelingen van de afgelopen decennia. Een dergelijke hervorming is nodig om de stabiliteit en voorspelbaarheid te waarborgen die nodig zijn om de handel te laten bloeien. Daarom is de hervorming van de WTO onze prioriteit.
De EU is voornemens haar samenwerking met Afrika en haar buurlanden (waaronder de uitbreidingslanden) te intensiveren en haar partnerschappen met belangrijke groeiregio's, met name in Latijns-Amerika en de regio Azië-Stille Oceaan, te consolideren. Wij willen ook nauw samenwerken met de nieuwe Amerikaanse regering om onze gedeelde belangen na te streven, waaronder de hervorming van de WTO.
Hoe wil de EU de WTO hervormen?
De nieuwe strategie van de EU omvat een agenda om de WTO te hervormen door:
-
-een eerste reeks WTO-hervormingen vast te stellen die gericht zijn op duurzame ontwikkeling en de systematische integratie van duurzaamheid in de werkzaamheden van de organisatie;
-
-de WTO-regels tegen negatieve overloopeffecten van overheidsingrijpen in de economieën van de leden te versterken;
-
-het gemakkelijker te maken te onderhandelen over nieuwe overeenkomsten over kwesties die voor grote subgroepen van WTO-leden van belang zijn;
-
-een duurzame oplossing te vinden voor de huidige impasse rond het systeem voor bindende geschillenbeslechting van de WTO;
-
-het toezicht van de WTO op het handelsbeleid van haar leden doeltreffender te maken door:
-
-de transparantie van de handelspraktijken van de leden te vergroten, en
-
-de werking van de WTO-comités te verbeteren.
-
Hoe zal deze strategie bijdragen tot betere betrekkingen tussen de EU en de VS?
De trans-Atlantische relatie is het grootste en economisch belangrijkste partnerschap ter wereld. De relatie is diep geworteld in gemeenschappelijke belangen en waarden. De nieuwe regering in de VS biedt de gelegenheid om samen te werken aan de hervorming van de WTO, onder meer door haar capaciteit te versterken om concurrentieverstoringen aan te pakken en bij te dragen tot duurzame ontwikkeling. Zij biedt ook nieuwe perspectieven om nauw samen te werken bij de groene en de digitale transformatie van onze economieën.
We zijn aangekomen op een kantelmoment in de trans-Atlantische betrekkingen en zien ernaar uit samen te werken met de nieuwe regering-Biden om oplossingen te vinden voor de vele problemen die voor ons liggen. De EU heeft er geen geheim van gemaakt dat we aan een nieuw hoofdstuk willen beginnen. Samen werken aan de hervorming van de WTO zal een prioriteit zijn. Zo hebben we, om een groenere economie te ondersteunen, een voorstel gedaan voor trans-Atlantisch leiderschap bij een initiatief inzake handel en klimaat binnen de WTO. Wij zullen met de VS en anderen blijven samenwerken om ervoor te zorgen dat de handelsregels goed zijn toegerust om concurrentieverstoringen aan te pakken en een gelijk speelveld te bevorderen.
Hoe zit het met de betrekkingen tussen de EU en China?
De handels- en investeringsbetrekkingen van de EU met China zijn belangrijk en uitdagend. Het opbouwen van een eerlijkere en op regels gebaseerde economische relatie met China is een prioriteit. In de mededeling worden manieren uiteengezet om de verschillende complexe aspecten van de omgang met China aan te pakken en ervoor te zorgen dat de EU over doeltreffende beleidsinstrumenten beschikt om haar rechten te doen gelden.
De onlangs ondertekende brede principeovereenkomst over investeringen is een belangrijke stap voorwaarts in de handelsbetrekkingen tussen de EU en China. Zij is onderdeel van de bredere en gedifferentieerde strategie van de EU ten aanzien van China. Voor de ratificering ervan is het nodig ons er onmiskenbaar toe te verbinden de overeenkomst doeltreffend uit te zullen voeren op het vlak van markttoegang, toezeggingen inzake een gelijk speelveld en duurzame ontwikkeling.
Wat zijn de plannen van de Commissie voor meer betrokkenheid van belanghebbenden?
De Commissie is ingenomen met de meer dan 400 reacties op de openbare raadpleging, die een essentiële rol hebben gespeeld bij de voorbereiding van deze mededeling. De Commissie waardeert dit niveau van betrokkenheid van belanghebbenden en blijft zich inzetten voor een transparant en inclusief handelsbeleid. Gezien het belang van de dialoog met belanghebbenden en om concrete samenwerking bij belangrijke kwesties aan te moedigen, zal de Commissie, uitgaande van de afgelopen jaar gestarte studie over de evaluatie van de dialoog met het maatschappelijk middenveld, haar samenwerking met het maatschappelijk middenveld intensiveren.
Op basis van analytische input van belanghebbenden zal de Commissie ook:
-
-een ex-postevaluatie van de EU-overeenkomsten uitvoeren met betrekking tot belangrijke milieuaspecten;
-
-werken aan een beter begrip van de gevolgen van het handelsbeleid voor gendergelijkheid, en
-
-de effecten van het handelsbeleid op de werkgelegenheid en de sociale ontwikkeling analyseren.
Hoe verhouden de in de strategie beschreven acties zich tot een open, duurzaam en assertief handelsbeleid?
De strategie omvat een reeks kernacties om het economisch herstel en de groene en de digitale transformatie te ondersteunen, duurzaamheid in al haar dimensies te versterken en bij de verdediging van onze rechten en waarden een assertievere benadering te volgen. De kernacties omvatten een aantal specifieke nieuwe acties die in het kader van het mandaat van deze Commissie moeten worden uitgevoerd, maar veel andere acties worden voortgezet of versterkt om deze doelstellingen verder te ondersteunen.
-
-Openheid: herstel na COVID-19 en economische transitie
De welvaart van de EU stoelt op de openheid en aantrekkelijkheid van haar eengemaakte markt en haar actieve handel met partners in de hele wereld. De meeste groei zal in de toekomst buiten de EU plaatsvinden; daarom speelt het handelsbeleid via de banden die het legt met belangrijke mondiale groeiregio's een cruciale rol in het economisch herstel van de EU. Het handelsbeleid heeft ook een belangrijke rol bij het ondersteunen van de transitie naar klimaatneutraliteit van de EU-economie en het versterken van het concurrentievermogen in een goed gereguleerde digitale markt. Voor al deze prioriteiten is een geactualiseerd, doelgericht wereldwijd regelgevingskader vereist.
Acties:
-
-gedetailleerde EU-strategie voor de hervorming van de WTO;
-
-meer aandacht om het volledige potentieel van bestaande handelsovereenkomsten voor werknemers en bedrijven te benutten, met name kmo's;
-
-een meer strategische aanpak van samenwerking op regelgevingsgebied;
-
-meer mogelijkheden voor groene handel;
-
-handel en investeringen bevorderen door het scheppen van de juiste voorwaarden voor het sluiten en ratificeren van de in afwachting daarvan zijnde overeenkomsten in Midden- en Latijns-Amerika en de regio Azië-Stille Oceaan;
-
-de handels- en investeringsbanden met onze buurlanden, uitbreidingslanden en Afrika versterken door hen beter te integreren in onze toeleveringsketens en duurzame investeringen te bevorderen;
-
-onderzoeken wat de opties zijn voor een EU-strategie voor exportkredieten om het bedrijfsleven in de EU te ondersteunen.
-
-Duurzaamheid: groene ambities centraal stellen in het handelsbeleid
Voor het eerst wordt duurzaamheid een expliciete en centrale pijler van het handelsbeleid. De EU is vastbesloten haar mondiale macht en sterke handelsbetrekkingen aan te wenden om duurzamere en eerlijkere handel te ondersteunen en de ambitie van haar handelspartners bij de aanpak van wereldwijde uitdagingen zoals klimaatverandering te versterken.
Acties:
-
-in de WTO pleiten voor maatregelen op het gebied van duurzaamheid, met inbegrip van een initiatief inzake handel en klimaat;
-
-bij de G20-landen aandringen op toezeggingen om hun economieën klimaatneutraal te maken als basis voor het sluiten van handelsovereenkomsten;
-
-het volledige potentieel van de handels- en investeringsovereenkomsten van de EU benutten als platforms om met partners samen te werken bij alle aspecten van de Europese Green Deal, waaronder biodiversiteit, duurzaam voedselbeleid, vervuiling en de circulaire economie;
-
-voorstellen de Overeenkomst van Parijs tot een essentieel onderdeel van alle toekomstige handelsovereenkomsten te maken;
-
-beginnen met een uitgebreide vroegtijdige evaluatie van de hoofdstukken over handel en duurzame ontwikkeling in handelsovereenkomsten om de meest doeltreffende middelen voor de handhaving en uitvoering ervan te waarborgen, waarbij de resultaten van deze evaluatie worden meegenomen in lopende en toekomstige onderhandelingen;
-
-EU-regels inzake bindende zorgvuldigheidsverplichtingen vaststellen voor bedrijven, met onder meer doeltreffende maatregelen en handhavingsmechanismen om ervoor te zorgen dat in de waardeketens van EU-bedrijven geen gedwongen arbeid voorkomt. In afwachting van de vaststelling van dergelijke bindende wetgeving zal de Commissie richtsnoeren verstrekken om bedrijven in de EU te helpen nu al de benodigde maatregelen te nemen om overeenstemming te bereiken met internationale richtsnoeren en beginselen inzake passende zorgvuldigheid.
-
-Een assertievere benadering bij de verdediging van de rechten en waarden van de EU
Hoewel de EU waar mogelijk altijd de voorkeur geeft aan samenwerking, zal zij er niet voor terugdeinzen op assertievere en - indien nodig - autonome wijze haar rechten te doen gelden en haar waarden te verdedigen. De EU zal haar eigen instrumenten ontwikkelen om nieuwe uitdagingen het hoofd te bieden en de Europese ondernemingen en burgers tegen oneerlijke handelspraktijken, zowel intern als extern, te beschermen.
Acties:
-
-ten volle gebruikmaken van de rol van het hoofd handhaving voor de handel (CTEO, Chief Trade Enforcement Officer) om de voordelen van de onderhandelingsresultaten voor ondernemingen, met name kmo's en landbouwers, te maximaliseren en belemmeringen weg te nemen die de potentiële resultaten van de overeenkomsten, ook op het gebied van duurzame ontwikkeling, in de weg staan;
-
-nieuwe online-instrumenten ontwikkelen om bedrijven in de EU, met name kmo's, te ondersteunen;
-
-de instrumenten van de EU versterken waarmee Europese ondernemingen en burgers worden beschermd tegen oneerlijke handelspraktijken, onder meer door de voorbereiding van een antidwanginstrument;
-
-onderzoeken wat de opties zijn voor een EU-strategie voor exportkredieten. Een gemeenschappelijke strategie zou de coördinatie tussen verschillende externe financieringsinstrumenten op EU-niveau verbeteren om de beleidsprioriteiten van de EU, zoals de bestrijding van klimaatverandering en de ondersteuning van het wereldwijde concurrentievermogen van EU-bedrijven, beter te ondersteunen.