Betrekkingen met Verenigd Koninkrijk: Commissie stelt gerichte noodmaatregelen voor ter voorbereiding op eventueel no-dealscenario

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op donderdag 10 december 2020.

Hoewel de Commissie zich tot het uiterste zal blijven inspannen om met het VK tot een voor beide partijen gunstige overeenkomst te komen, is het thans zeer onzeker of er op 1 januari 2021 een akkoord zal zijn.

Vandaag heeft de Europese Commissie een pakket gerichte noodmaatregelen gepresenteerd die fundamentele wederzijdse lucht- en wegverbindingen tussen de EU en het VK waarborgen en voorzien in de mogelijkheid voor vaartuigen van de EU en het VK om toegang te hebben tot elkaars viswateren.

Het doel van deze noodmaatregelen is voorzieningen te treffen voor de periode zonder overeenkomst. Indien er geen overeenkomst in werking treedt, lopen deze maatregelen na een bepaalde termijn af.

Voorzitter Von der Leyen i: “De onderhandelingen zijn nog aan de gang. Omdat het einde van de overgangsperiode snel dichterbij komt, is het niet zeker dat een overeenkomst, als en wanneer die er komt, tijdig in werking kan treden. Het is onze verantwoordelijkheid om voorbereid te zijn op alle uitkomsten, waaronder het ontbreken van een akkoord met het VK op 1 januari 2021. Daarom presenteren wij vandaag deze maatregelen.”

De Commissie heeft er bij alle belanghebbenden in alle sectoren consequent op aangedrongen zich voor te bereiden op alle mogelijke uitkomsten op 1 januari 2021. Hoewel een no-dealscenario op tal van gebieden tot verstoringen zal leiden, zouden sommige sectoren disproportioneel zwaar worden getroffen omdat er geen adequaat vangnet is of de belanghebbenden zelf geen matigingsmaatregelen kunnen nemen. De Commissie stelt daarom vandaag de volgende vier noodmaatregelen voor ter beperking van een aantal aanzienlijke verstoringen die zich op 1 januari zullen voordoen zonder akkoord met het VK:

  • Elementaire luchtverbindingen: Een voorstel voor een verordening om de verlening van bepaalde luchtdiensten tussen het VK en de EU gedurende 6 maanden te waarborgen, mits het VK hetzelfde waarborgt.
  • Luchtvaartveiligheid: Een voorstel voor een verordening om te waarborgen dat verschillende veiligheidscertificaten voor producten zonder onderbreking in EU-luchtvaartuigen kunnen worden gebruikt, om te voorkomen dat EU-luchtvaartuigen aan de grond worden gehouden.
  • Elementaire wegverbindingen: Een voorstel voor een verordening betreffende basisconnectiviteit met betrekking tot zowel het goederenvervoer over de weg als het personenvervoer over de weg gedurende 6 maanden, mits het VK hetzelfde waarborgt voor vervoerders uit de EU.
  • Visserij: Een voorstel voor een verordening tot instelling van een passend rechtskader tot 31 december 2021 of totdat met het VK een visserijovereenkomst is gesloten, afhankelijk van wat het eerst is, voor de voortzetting van de wederzijdse toegang van EU- en Britse vaartuigen tot elkaars wateren na 31 december 2020. Om de duurzaamheid van de visserij te waarborgen en gezien het belang van de visserij voor het economische levensonderhoud van vele gemeenschappen, moeten de machtigingsprocedures voor vissersvaartuigen worden vereenvoudigd.

De Commissie zal nauw samenwerken met het Europees Parlement en de Raad om de vaststelling van alle vier de voorgestelde verordeningen te vergemakkelijken, zodat zij op 1 januari 2021 van toepassing kunnen worden.

Voorbereid en paraat zijn voor 1 januari 2021 is nu van het allerhoogste belang. Met of zonder een akkoord tussen de EU en het VK over hun toekomstige betrekkingen zal er sprake zijn van ontregeling. Dat is het inherente gevolg van het besluit van het Verenigd Koninkrijk om de Unie te verlaten en niet langer deel te nemen aan de eengemaakte markt en de douane-unie van de EU. De Commissie heeft hierover nooit twijfel laten bestaan.

Achtergrond

Het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie op 31 januari 2020 verlaten. Op dat moment zijn beide partijen het eens geworden over een overgangsperiode tot en met 31 december 2020, tijdens welke het EU-recht van toepassing blijft op het VK. De EU en het VK gebruiken deze periode om te onderhandelen over de voorwaarden van hun toekomstige partnerschap. De uitkomst van deze onderhandelingen is onzeker.

Het terugtrekkingsakkoord blijft van kracht. Het waarborgt de rechten van EU-burgers in het VK en onze financiële belangen, en beschermt onder andere de vrede en stabiliteit op het eiland Ierland.

Overheden, bedrijven, burgers en belanghebbenden aan beide zijden moeten zich voorbereiden op het einde van de overgangsperiode. De Commissie heeft nauw samengewerkt met de EU-lidstaten om burgers en bedrijven te informeren over de gevolgen van de brexit. Zij publiceerde bijna 100 sectorale kennisgevingen - in alle officiële talen van de EU - met gedetailleerde informatie over wat overheden, bedrijven en burgers moeten doen om zich voor te bereiden op de veranderingen aan het einde van het jaar.

Sinds juli houdt de Commissie een virtuele “ronde van de hoofdsteden” om de draaiboeken van de lidstaten te bespreken.

De Commissie heeft ook een aantal bewustmakingscampagnes gelanceerd en haar contacten met belanghebbenden de afgelopen maanden geïntensiveerd. Zij heeft opleiding en begeleiding gegeven aan de overheidsdiensten van de lidstaten en zal met alle lidstaten op technisch niveau sectorale seminars blijven organiseren om de uitvoering van de paraatheidsmaatregelen te helpen verfijnen, met name op het gebied van grenscontroles voor personen en goederen.

Meer informatie

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's over beperkte noodmaatregelen bij ontstentenis van een akkoord over een toekomstig partnerschap met het Verenigd Koninkrijk

Toelichting bij de terugtrekking van het VK uit de Europese Unie en het terugtrekkingsakkoord

Klaar zijn voor het einde van de overgangsperiode