Verklaring van Europese Commissie over coördinatie van maatregelen die vrij verkeer in Europese Unie beperken in verband met coronapandemie
Naar aanleiding van het voorstel van de Commissie van op 4 september 2020 hebben de EU-ministers vandaag besloten om de maatregelen ter beperking van het vrije verkeer in verband met de coronapandemie duidelijker en voorspelbaarder te maken. De Commissie is ingenomen met de aanneming van haar voorstel door de Raad en publiceerde de volgende verklaring:
“Ons recht om vrij te reizen binnen de EU is door de pandemie sterk aangetast. Bovendien hebben de burgers te maken gekregen met tal van uiteenlopende regels en procedures, onduidelijke informatie over gebieden met groot en klein besmettingsgevaar en een gebrek aan heldere reisvoorschriften. Een maand geleden is de Commissie met een voorstel gekomen om deze problemen te verhelpen en de miljoenen EU-burgers die dagelijks in de EU reizen, van dienst te zijn. Vandaag hebben de lidstaten overeenstemming bereikt over de praktische uitvoering van dit voorstel.
We stellen tevreden vast dat er nu een akkoord is dat beoogt een einde te maken aan de huidige verwarring. Door de rijen te sluiten, geven de lidstaten een krachtig signaal af aan de burger en het is een duidelijk voorbeeld van essentieel optreden door de EU. Wij hebben onze les geleerd: wij zullen deze crisis niet te boven komen door eenzijdig grenzen te sluiten, maar door samen te werken.
Het eerste belangrijke resultaat is dat het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding een gemeenschappelijke kaart met een gemeenschappelijke kleurcode op basis van gemeenschappelijke criteria gaat bijhouden. Wij roepen de lidstaten nu op ervoor te zorgen dat de nodige gegevens worden verstrekt, zodat de kaart wekelijks kan worden geactualiseerd op basis van nauwkeurige informatie over de epidemiologische situatie in alle regio's van de EU.
Hoewel de lidstaten zelf verantwoordelijk blijven voor de beperkende maatregelen die zij toepassen, zoals quarantaine of testen, roepen wij de lidstaten op ervoor te zorgen dat de burgers duidelijk en tijdig worden geïnformeerd over wat er van hen wordt verwacht en welke beperkingen van kracht zijn, zoals vandaag is afgesproken. Ook hebben de lidstaten besloten elkaars testen te erkennen en zullen we met de lidstaten blijven samenwerken om de voorschriften inzake testen en quarantaine beter te coördineren.
Voor de miljoenen burgers die essentiële redenen hebben om te reizen, of het daarbij nu gaat om familieomstandigheden, kostwinning of om de aanvoer van de goederen die we nodig hebben, brengt het akkoord dat vandaag is bereikt, verandering in een situatie die tot op heden netelig was. In deze gevallen zou geen quarantaine moeten worden toegepast.
Als Unie staan we sterk als we eendrachtig optreden om onze gemeenschappelijke rechten en vrijheden en de gezondheid van onze burgers te beschermen. Dit akkoord is daar een prima voorbeeld van.”
Alle informatie over reizen in de EU zal beschikbaar worden gesteld op het “Re-open EU”-platform. Deze zal ook een link bevatten naar de gemeenschappelijke kaart die het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding regelmatig zal publiceren.
Wat betreft de beperkingen van het vrije verkeer moeten de lidstaten zo snel mogelijk - dat wil zeggen: voordat nieuwe maatregelen van kracht worden - duidelijke en volledige informatie verstrekken. Dat geldt ook voor eventuele nevenvoorwaarden (bijvoorbeeld negatief testen op COVID-19 of een traceringsformulier voor passagiers indienen) en voor de maatregelen die gelden voor reizigers die uit gebieden met een hoger risico komen. In de regel moet deze informatie 24 uur eerder worden gepubliceerd, hoewel enige flexibiliteit vereist is voor epidemiologische noodgevallen. Deze informatie zal ook beschikbaar worden gesteld op het “Re-open EU”-internetplatform.
Meer informatie
Achtergrond
Het recht van Europese burgers om vrij binnen de Europese Unie te reizen en te verblijven en de afwezigheid van grenscontroles behoren tot de meest gewaardeerde verworvenheden van de Europese Unie en zijn een belangrijke motor van onze economie. Beperkingen van het grondrecht van vrij verkeer binnen de EU mogen alleen worden toegepast wanneer dat strikt noodzakelijk is. Zulke beperkingen ter bescherming van de volksgezondheid moeten gecoördineerd, proportioneel en niet-discriminerend zijn. Om de verspreiding van COVID-19 te beperken, hebben de lidstaten diverse maatregelen genomen, waarvan sommige gevolgen hebben gehad voor het vrije verkeer.
Een goed gecoördineerde, voorspelbare en transparante aanpak voor het vaststellen van beperkingen van het vrije verkeer is noodzakelijk om de verspreiding van het virus te voorkomen, de gezondheid van de burgers te beschermen en het vrije verkeer binnen de Unie onder veilige omstandigheden te handhaven. Dat is van groot belang voor de miljoenen burgers die elke dag onbelemmerd de grens moeten kunnen passeren, en cruciaal voor onze inspanningen om de economie te herstellen.