Onze zeeën en oceanen moeten beter worden beschermd, blijkt uit verslag
De Commissie heeft vandaag een verslag aangenomen over de kaderrichtlijn mariene strategie, waaruit blijkt dat, hoewel het EU-kader voor de bescherming van het mariene milieu een van de meest uitgebreide en ambitieuze ter wereld is, hardnekkige problemen blijven bestaan, zoals overtollige nutriënten, onderwatergeluid, plastic zwerfvuil en andere soorten verontreiniging, alsook niet-duurzame visserij. Deze boodschap wordt nog eens bevestigd in het eveneens vandaag verschenen verslag “Marine Messages II” van het Europees Milieuagentschap.
Virginijus Sinkevičius i, commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij: ”Dit verslag en het bijbehorende verslag “Marine Messages II” van het Europees Milieuagentschap bevestigen dat we de inspanningen om onze zeeën en oceanen te beschermen, moeten opschroeven. We hebben vooruitgang geboekt, bijvoorbeeld op het gebied van duurzame visserij, maar we moeten extra inspanningen leveren en de onverantwoordelijke verontreiniging van onze zeeën een halt toeroepen. Ik stel met spijt vast dat de lidstaten van de EU er niet in zullen slagen de goede milieutoestand die zij wettelijk verplicht zijn tegen 2020 in al hun mariene wateren te bereiken, waar te maken en dat er voor sommige mariene regio's nog aanzienlijke inspanningen nodig zijn. De Commissie zal een evaluatie van de kaderrichtlijn mariene strategie uitvoeren om te zien wat er heeft gewerkt en wat niet, en optreden waar tekortkomingen worden geconstateerd. De bescherming van onze zeeën en oceanen maakt integraal deel uit van de Europese Green Deal en is een primaire voorwaarde opdat onze vissers ons ook in de toekomst gezonde en duurzame visserijproducten kunnen aanbieden. Deze kwestie verdient dan ook op alle beleidsgebieden onverminderd onze aandacht.”
Hans Bruyninckx, uitvoerend directeur van het Europees Milieuagentschap: “Onze zeeën en mariene ecosystemen lijden onder de gevolgen van jarenlange ernstige overexploitatie en verwaarlozing. De schade kan binnenkort zelfs onomkeerbaar worden, maar zoals in ons verslag wordt bevestigd, hebben we nog een kans om onze mariene ecosystemen te herstellen als we vastberaden en coherent optreden en een duurzaam evenwicht vinden tussen de manier waarop we gebruikmaken van de zeeën en onze impact op het mariene milieu. In dit verband moeten de nieuwe EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030 en andere elementen van de Europese Green Deal dringende, coherente beschermings- en herstelmaatregelen aansturen.”
In het verslag over de kaderrichtlijn mariene strategie wordt een gemengd beeld geschetst van de toestand van de Europese zeeën. Bijna de helft van de Europese kustwateren is onderhevig aan sterke eutrofiëring. Hoewel de EU-regels voor chemische stoffen hebben geleid tot een vermindering van de hoeveelheid verontreinigende stoffen, is de hoeveelheid aangetroffen kunststoffen en chemische residuen van kunststoffen in de meeste mariene soorten toegenomen. Dankzij het gemeenschappelijk visserijbeleid van de EU zijn bijna alle aanlandingen in het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan afkomstig van gezonde visbestanden. Dit is echter nog niet het geval in de Middellandse Zee, waar meer inspanningen nodig zijn.
Uit het verslag “Marine Messages II” van het EMA, dat wordt meegenomen in de evaluatie van de Commissie, blijkt dat onze omgang met onze zeeën, in het verleden maar soms ook nu nog, zijn tol eist, van veranderingen in de samenstelling van mariene soorten en habitats tot veranderingen in de algehele fysieke en chemische samenstelling van de zeeën. In het verslag worden oplossingen voorgesteld die de EU kunnen helpen haar doel van schone, gezonde en productieve zeeën te bereiken, met name via op het ecosysteem gebaseerd beheer. Ook wordt opgemerkt dat er op sommige gebieden tekenen zijn van herstel van het mariene ecosysteem als gevolg van aanzienlijke, vaak dennialange inspanningen om bepaalde effecten, die bijvoorbeeld worden veroorzaakt door verontreinigende stoffen, eutrofiëring en overbevissing, terug te dringen.
Achtergrond
De kaderrichtlijn mariene strategie heeft een impuls gegeven in de richting van beter inzicht in de druk en de effecten van menselijke activiteiten op de zee en de gevolgen daarvan voor de mariene biodiversiteit en de daarmee samenhangende habitats en ecosystemen. De bij de uitvoering van deze richtlijn opgedane kennis was bijvoorbeeld een drijvende kracht achter de vaststelling van de richtlijn inzake kunststoffen voor eenmalig gebruik, die heeft geleid tot meer samenwerking tussen de aan zeeën grenzende lidstaten van de vier Europese zeeregio's en tussen de mariene regio's onderling. Als gevolg daarvan streven niet-EU-landen ook naar een goede milieutoestand of een equivalent daarvan.
De kaderrichtlijn mariene strategie vereist dat de lidstaten regionaal gecoördineerde strategieën opzetten om schone, gezonde en productieve zeeën tot stand te brengen. Deze overkoepelende doelstelling, die ook als “goede milieutoestand” is omschreven, wordt bepaald op basis van een aantal zogenoemde “beschrijvende elementen” (bv. biodiversiteit, visserij, eutrofiëring, vervuilende stoffen, zwerfvuil, onderwatergeluid). De kaderrichtlijn is een belangrijke wettekst die gericht is op de bescherming en het behoud van de mariene biodiversiteit en de daarmee samenhangende habitats, en dus een belangrijk instrument is voor de uitvoering van de biodiversiteitsstrategie voor 2030 en de “van boer tot bord”-strategie. Zij levert tevens een belangrijke bijdrage aan het waarmaken van de ambitie om alle verontreiniging op zee tot nul terug te dringen en houdt ook nauw verband met de aanstaande strategieën voor duurzame chemische stoffen en slim en duurzaam vervoer.
De kaderrichtlijn mariene strategie moet medio 2023 worden geëvalueerd en waar nodig zullen wijzigingen worden voorgesteld. De evaluatie zal de resultaten en uitdagingen op het gebied van de bescherming van het milieu van de Europese zeeën nader analyseren in overeenstemming met de agenda van de Commissie voor betere regelgeving en zal parallel met een herziening van het gemeenschappelijk visserijbeleid worden uitgevoerd.
Meer informatie