Staatssteun: Commissie stemt in met compensatie voor vroegtijdige sluiting van steenkoolcentrale in Nederland
De Europese Commissie i is tot de conclusie gekomen dat de compensatie van 52,5 miljoen EUR die door Nederland aan de kolencentrale Hemweg is toegekend voor de verplichte vervroegde sluiting van de installatie, in overeenstemming is met de EU-staatssteunregels. De maatregel zal bijdragen tot een vermindering van de CO2-uitstoot zonder de mededinging op de interne markt van de EU onnodig te verstoren.
Uitvoerend vicevoorzitter Margrethe Vestager i, belast met het mededingingsbeleid, verklaarde in dit verband: “In het kader van de Europese Green Deal kan het uitfaseren van kolengestookte centrales in aanzienlijke mate bijdragen tot de omvorming naar een klimaatneutrale economie, hetgeen een goede zaak is. Tegelijkertijd moeten de lidstaten deze ondernemingen kunnen compenseren in overeenstemming met de nationale en EU-regels inzake staatssteun. In onze beoordeling zijn we tot de conclusie gekomen dat de Nederlandse compenserende maatregel voor de kolencentrale Hemweg die vroegtijdig moet sluiten, de concurrentie op de eengemaakte markt van de EU niet onnodig verstoort.”
Op 11 december 2019 heeft Nederland een wet aangenomen waarbij het gebruik van kolen voor de elektriciteitsproductie vanaf 1 januari 2030 wordt verboden. Terwijl aan vier kolengestookte elektriciteitscentrales een overgangsperiode van vijf tot tien jaar is toegekend, moest die van Hemweg vóór 1 januari 2020 sluiten, hetgeen leidde tot commerciële verliezen voor de onderneming die de centrale exploiteert. Hemweg kreeg bij wet de mogelijkheid om een vergoeding te vragen voor de vervroegde sluiting en de regering stemde samen met de onderneming ermee in deze compensatie te beperken tot 52,5 miljoen EUR.
Hoewel de Commissie geen definitief standpunt inneemt over de vraag of de maatregel de exploitant een voordeel verleent ten opzichte van zijn concurrenten en of het dus gaat om staatssteun, heeft zij geconcludeerd dat de maatregel in elk geval verenigbaar is met de Europese eengemaakte markt. Met name constateert de Commissie het volgende:
(i) de maatregel zal bijdragen aan de vermindering van de CO2-uitstoot, aangezien Hemweg jaarlijks ongeveer 3,6 megaton CO2 uitstootte; en
(ii) met de betaling wordt Hemweg op passende wijze gecompenseerd voor de winst die de centrale had kunnen maken indien zij haar activiteiten had voortgezet.
De Commissie is tot de conclusie gekomen dat de bijdrage die de maatregel levert aan de milieu- en klimaatdoelstellingen van de EU, opweegt tegen elke mogelijke verstoring van de mededinging en de handel als gevolg van de steun.
Op basis hiervan heeft de Commissie, op grond van de EU-staatssteunregels, toestemming gegeven voor de maatregel.
Achtergrond
De Europese Green Deal heeft erkend dat het voor de verwezenlijking van de klimaatdoelstellingen in 2030 en 2050 van cruciaal belang is het energiesysteem verder koolstofvrij te maken. De productie en het gebruik van energie in de economische sectoren is verantwoordelijk voor meer dan 75 % van alle broeikasgasemissies van de EU. Daarom moet een energiesector worden ontwikkeld die grotendeels uit hernieuwbare bronnen put. Verder moet steenkool snel worden uitgefaseerd en dient te worden ingezet op koolstofvrij gas.
De niet-vertrouwelijke versie van het besluit komt, zodra eventuele vertrouwelijkheidskwesties zijn opgelost, onder zaaknummer SA.54537 beschikbaar in het publieke staatssteunregister op de website van DG Concurrentie van de Commissie.Een overzicht van de recentste staatssteunbesluiten die op internet en in het Publicatieblad zijn gepubliceerd, is te vinden in de elektronische nieuwsbrief State Aid Weekly e-News.