De exitstrategie van Europese regeringen uit de coronacrisis. Een vergelijking uit bestuurskundig perspectief

Langzamerhand beginnen steeds meer Europese regeringen de maatregelen omtrent corona te versoepelen. In Oostenrijk heropenen de cafés en restaurants op 15 mei, waar dat in Italië op 1 juni op de planning staat. De Fransen weten eind mei pas waar ze aan toe zijn. De snelheid waarmee maatregelen worden versoepeld verschilt dus aanzienlijk per land.

Naast de verschillen in snelheid zijn er ook verschillen in presentatie tussen landen. Zo hadden Italië en Spanje een gedetailleerd tijdpad voor het heropenen van verschillende publieke attracties. Duitsland en Nederland waren een stuk voorzichter in het schetsen van een tijdpad. Volgens Kutsal Yesilkagit i, Hoogleraar International Governance aan het Instituut Bestuurskunde van de Universiteit Leiden komt dit mede doordat Spanje en Italië zwaar zijn getroffen en de maatregelen diep hebben ingegrepen in het leven van burgers. ‘Ik denk dat ze hun een duidelijk perspectief willen bieden’, zegt Yesilkagit. ‘In Nederland is de druk kleiner, omdat de lockdown minder diep ingreep. Als Zuid-Europa straks in mei uit de lockdown gaat, zal het lijken op het Nederland van de afgelopen vijf weken: winkels zijn open, burgers mogen ook voor niet-urgente zaken de straat op.’

Vertrouwen

Hoe Europese regeringen in eerste instantie op de pandemie reageerden verschilde behoorlijk blijkt uit onderzoek van Hoogleraar Yesilkagit en andere Leidse bestuurskundigen. ‘Autoritaire landen, vooral in Oost-Europa, reageerden het snelst. Zuid-Europa greep hard in. West-Europese landen met veel vrijheid en een hoog sociaal vertrouwen (in de regering en tussen burgers onderling) vonden het aanzienlijk moeilijker om diep in te grijpen in het leven van hun burgers. Het zou interessant zijn om te kijken of landen met een hoog vertrouwen ook eerder uit de lockdown gaan, maar dat is nog niet te zien’, zegt Yesilkagit.

Lees het volledige artikel op de website van De Volkskrant