Geografische aanduidingen - een Europese troef ter waarde van 75 miljard euro
De agrovoedingsproducten en dranken waarvan de naam in de Europese Unie i wordt beschermd als “geografische aanduiding” (GA) vertegenwoordigen samen een verkoopwaarde van 74,76 miljard euro, zo blijkt uit een onderzoek dat vandaag wordt gepubliceerd door de Europese Commissie i. Ruim een vijfde van dit bedrag is afkomstig van de uitvoer naar landen buiten de Europese Unie. Uit het onderzoek blijkt dat de verkoopwaarde van een product met een beschermde naam gemiddeld tweemaal zo hoog ligt als voor soortgelijke producten zonder certificering.
Commissaris voor Landbouw i Janusz Wojciechowski i: “Europese geografische aanduidingen weerspiegelen de rijkdom en diversiteit van producten die onze landbouwsector te bieden heeft. De voordelen voor de producenten zijn duidelijk. Zij kunnen producten voor een hogere prijs verkopen aan consumenten die op zoek zijn naar authentieke regionale producten. GA's zijn een belangrijk aspect van onze handelsovereenkomsten. Door producten wereldwijd te beschermen, voorkomen we fraude met productnamen en zorgen we ervoor dat Europese agrovoedingsproducten en dranken hun goede reputatie houden. Geografische aanduidingen beschermen lokale waarde op mondiaal niveau.”
Europees voedsel staat bekend om zijn veiligheid, voedzaamheid en hoge kwaliteit. Traditionele productiemethoden dragen bij tot de doelstelling van de EU om wereldwijd de norm voor een duurzame voedselproductie te stellen.
De kwaliteitsregelingen van de EU beschermen de namen van specifieke producten om zo hun unieke kenmerken, die verband houden met hun geografische oorsprong en regionaal verankerde knowhow, te promoten. Deze productnamen zijn een onderdeel van het EU-systeem van intellectuele-eigendomsrechten, waardoor zij wettelijk beschermd zijn tegen imitatie en misbruik. De namen van agrovoedingsproducten en wijnen kunnen worden beschermd als beschermde oorsprongsbenaming (BOB) of beschermde geografische aanduiding (BGA) en die van gedistilleerde dranken als geografische aanduiding (GA). De Europese Unie beschermt ook gegarandeerde traditionele specialiteiten (GTS), waarbij de traditionele aspecten van een product worden benadrukt, zonder verwijzing naar een specifiek geografisch gebied. Landbouwproducten en levensmiddelen die beschermd zijn als GTS hebben een verkoopwaarde van 2,3 miljard euro.
Het onderzoek was gebaseerd op alle 3 207 productnamen die eind 2017 in de 28 lidstaten beschermd werden (eind maart 2020 was het aantal beschermde aanduidingen overigens al gestegen tot 3 322). De conclusie luidt dat de verkoopwaarde van een product met een beschermde naam gemiddeld tweemaal zo hoog ligt als voor soortgelijke producten zonder certificering.
Dankzij de hoge kwaliteit van deze producten, hun reputatie en de bereidheid van de consument om te betalen voor een authentiek product, blijkt er een duidelijk economisch voordeel voor de producenten te zijn in termen van marketing en een stijging van de verkoop.
De belangrijkste bevindingen van het onderzoek zijn:
-
-Grote totale verkoopwaarde: Geografische aanduidingen en gegarandeerde traditionele specialiteiten waren in 2017 samen goed voor een geschatte verkoopwaarde van 77,15 miljard euro, d.i. 7% van de totale verkoopwaarde van de Europese voedsel- en drankensector, die voor 2017 op 1 101 miljard euro wordt geschat. Wijnen waren goed voor ruim de helft (39,4 miljard euro), landbouwproducten en levensmiddelen voor 35% (27,34 miljard euro) en gedistilleerde dranken voor 13% (10,35 miljard euro). Van de 3 207 in 2017 geregistreerde productnamen (zowel GA als GTS), waren 49% wijnen, 43% agrovoedingsproducten en 8% gedistilleerde dranken.
-
-Hogere verkoopprijzen van beschermde producten: De verkoopprijzen van de onderzochte producten lagen gemiddeld twee keer zo hoog als de prijzen van soortgelijke producten zonder certificering. De onderzochte wijnen waren gemiddeld 2,85 maal duurder, gedistilleerde dranken 2,52 maal en landbouwproducten en levensmiddelen 1,5 maal.
-
-Een echt Europees beleid: In elk EU-land worden producten gemaakt waarvan de naam op EU-niveau is beschermd en die als vlaggenschepen voor het traditionele culinaire erfgoed van de regio's en als economische aanjagers van de nationale agrovoedingssector fungeren.
-
-Uitvoer van producten met geografische aanduidingen: Producten met een geografische aanduiding vertegenwoordigen 15,5% van de totale EU-uitvoer van agrovoedingsproducten. Wijnen blijven het belangrijkste product, zowel wat de totale verkoopwaarde (51%) als wat de EU-uitvoer (50%) betreft. De meeste EU-producten met een geografische aanduiding gaan naar de VS, China en Singapore, die goed zijn voor de helft van de uitvoerwaarde van die producten.
Om ervoor te zorgen dat het kwaliteitsbeleid van de EU optimaal blijft presteren, is van 4 november 2019 tot 3 februari 2020 een openbare raadpleging gehouden waarin de belanghebbenden om feedback over het beleid is gevraagd. Daaruit kwam onder meer naar voren dat een meerderheid van de respondenten vindt dat de kwaliteitsregelingen van de EU producenten en consumenten ten goede komen. Een gedetailleerd overzicht van de ontvangen reacties is opgenomen in een “samenvattend feitelijk verslag”.
Achtergrond
Dankzij beschermde oorsprongsbenamingen (BOB's), beschermde geografische aanduidingen (BGA's) en geografische aanduidingen (GA's) voor gedistilleerde dranken kunnen consumenten erop vertrouwen dat een product daadwerkelijk in zijn specifieke oorsprongsgebied geproduceerd is met behulp van de regionaal verankerde knowhow en technieken. Het belangrijkste verschil tussen de BOB en de BGA is hoeveel van de grondstoffen uit het gebied afkomstig zijn of welke stappen van het productieproces in het specifieke gebied moeten plaatsvinden. Beroemde geografische aanduidingen zijn Bayerisches Bier, Champagne, Irish Whiskey, Kalamata-olijven, Parmigiano Reggiano, Polish Vodka, Queso Manchego, en Roquefort.
Het label gegarandeerde traditionele specialiteit (GTS) benadrukt dan weer de traditionele aspecten, zoals de traditionele wijze waarop het product gemaakt of samengesteld is, zonder te zijn gebonden aan een specifiek geografisch gebied. Enkele beroemde voorbeelden zijn Bacalhau de Cura Tradicional Portuguesa, Amatriciana tradizionale, Hollandse maatjesharing, en Kriek.
De EU heeft meer dan 30 internationale overeenkomsten gesloten, waardoor veel geografische aanduidingen van de EU ook buiten de EU erkend worden, en andersom. Geografische aanduidingen spelen een steeds belangrijkere rol bij de handelsbesprekingen tussen de EU en andere landen. De Commissie trekt elk jaar ook 50 miljoen euro uit voor de promotie van Europese kwaliteitsproducten in de EU en de rest van de wereld.
Meer informatie