Verslag van de Commissie: meer landen dan ooit in 2018 door bosbranden getroffen

Vandaag heeft de Europese Commissie i haar jaarverslag over bosbranden in Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika voor 2018 bekendgemaakt. In het verslag wordt aangegeven dat in het afgelopen jaar in de EU i bijna 178 000 hectare (ha) aan bos en land door ongecontroleerde bosbranden zijn verwoest. Dit is weliswaar minder dan een zesde van de oppervlakte die in 2017 is verbrand, en minder dan het langetermijngemiddelde, maar er zijn meer landen dan ooit tevoren door grote branden getroffen.

Karmenu Vella i, commissaris voor Milieu: “Voor onze inspanningen om de ecologische en klimaatcrisis aan te pakken zijn bossen onmisbaar. Zij zijn onze longen, houden ons in leven en herbergen 80 % van de biodiversiteit op aarde. Maar vandaag worden zij als nooit tevoren ernstig bedreigd. Ieder uur verliezen wij 800 voetbalvelden aan bos en worden gebieden over de hele wereld door verwoestende branden geteisterd. Zoals wij met onze recente maatregelen tegen ontbossing hebben aangetoond, staat de EU klaar om met partnerlanden samen te werken om bossen in de EU en de hele wereld te beschermen door in bosbrandpreventie te investeren.”

Tibor Navracsics i, EU-commissaris voor Onderwijs, Cultuur, Jongerenzaken en Sport i, en verantwoordelijk voor het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek i (JRC): “De veranderende weersomstandigheden in verband met de klimaatverandering vergroten het risico van bosbranden overal ter wereld. Wij moeten reageren en meer doen om ervoor te zorgen dat onze bossen beter bestand zijn tegen een warmer en droger klimaat. Met het bewijsmateriaal van het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek kunnen wij ons op de meest doeltreffende manieren concentreren om bosbranden te voorkomen en daarmee onze bossen te beschermen, wat essentieel is om de biodiversiteit en de levenskwaliteit voor de burgers te behouden.”

Belangrijkste bevindingen

In het afgelopen jaar is het grootste aantal branden van 30 of meer ha door het Europees Bosbrandinformatiesysteem in kaart gebracht in Italië (147 branden, 14 649 ha verbrand), Spanje (104 branden, 12 793 ha verbrand), Portugal (86 branden, 37 357 ha verbrand), het VK (79 branden, 18 032 ha verbrand) en Zweden (74 branden, 21 605 ha verbrand).

• 1. 

  Zweden is door de ernstigste periode van bosbranden getroffen sinds het begin van de verslaglegging hierover. In Zweden is in totaal meer dan 21 605 ha verbrand. Daarmee komt Zweden op de tweede plaats van de ranglijst te staan, wat voor een land in het noorden een ongebruikelijke positie is. Hoewel Portugal opnieuw het land met de grootste verbrande oppervlakte was, was het totaal maar een fractie van de oppervlakte die in 2017 aan de vlammen ten prooi is gevallen, en een van de laagste van de afgelopen tien jaar.
• 2. 

  In kwetsbare ecosystemen van het Natura 2000-netwerk, habitat van verschillende bedreigde planten- en diersoorten, zijn 50 000 ha bij branden verloren gegaan, wat 36 % van de totale verbrande oppervlakte in 2018 uitmaakt.
• 3. 

  Ondanks het feit dat er in het geheel genomen minder oppervlakte is verbrand dan in voorgaande jaren, heersten in Midden- en Noord-Europa tijdens het grootste deel van de zomer hogere temperaturen dan gemiddeld. Dit heeft tot omstandigheden geleid die het ontstaan en de verspreiding van bosbranden hebben bevorderd en hoge economische en milieuverliezen tot gevolg hebben gehad.

In 2018 is het Uniemechanisme voor civiele bescherming vijf keer geactiveerd om bosbranden in Europa te bestrijden: in Zweden, Griekenland, Letland en Portugal. In totaal zijn deze zomer 15 vliegtuigen, 6 helikopters en meer dan 400 brandweermannen ingezet, waarbij de Europese Unie 1,6 miljoen EUR aan vervoerskosten heeft gefinancierd om steun aan de getroffen landen te mobiliseren. Daarnaast heeft het Copernicus-satellietsysteem op verzoek van lidstaten meer dan 139 kaarten over de bosbranden geproduceerd. Bovendien heeft de EU bosbranddeskundigen uit de hele EU op een preventie- en paraatheidsmissie naar Portugal gestuurd om de capaciteit van dat land om met bosbranden om te gaan, te helpen versterken.

In maart 2019 heeft de EU het Uniemechanisme voor civiele bescherming gemoderniseerd en is zij met rescEU gestart om de bescherming van burgers tegen rampen en het beheer van nieuwe risico's in Europa en daarbuiten te verbeteren. In de zomer van 2019 heeft de EU een overgangsvloot van blusvliegtuigen in het leven geroepen en deze al twee keer ingezet voor de bestrijding van bosbranden in Griekenland en Libanon. Daarnaast heeft de Europese Commissie in juli in een mededeling opgeroepen tot het opvoeren van de actie van de EU tegen ontbossing en bosdegradatie en heeft zij zich tot verdere actie verbonden, waaronder tot de ontwikkeling van het Europees Bosbrandinformatiesysteem tot een instrument voor monitoring van bosbranden op wereldwijde schaal.

In het jaarverslag over bosbranden voor 2018 wordt ook opgemerkt dat het brandgevaarlijke seizoen in 2019 vroeg is begonnen, wegens droge omstandigheden met veel wind en hoge temperaturen. Al in maart van dit jaar lag het aantal branden hoger dan het jaarlijkse gemiddelde over de laatste tien jaar, met vele brandhaarden in bergachtige gebieden en ernstige branden in de Donaudelta.

Achtergrond

In het verslag over bosbranden in Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika (Forest Fires in Europe, Middle East and North Africa 2018) dat is opgesteld door het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek — het centrum voor wetenschap en kennis van de Europese Commissie —, wordt een gedetailleerde analyse van de bosbranden in 2018 gegeven, inclusief landenspecifieke verslagen. Het verslag bevat gegevens van het Europees Bosbrandinformatiesysteem van Copernicus, alsmede gegevens van 33 landen die lid zijn van de deskundigengroep bosbranden.

Nadere informatie

Verslag over bosbranden in Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika 2018

Bosbranden

Europees Bosbrandinformatiesysteem

Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek

IP/19/6176