Witwaspraktijken: oproep voor een Europese financiële politie en waakhond
De EU wil fiscaal misdrijf en witwaspraktijken bestrijden. Het Parlement stemt op maandag 25 maart over de aanbevelingen van een speciale commissie.
Volgens de definitieve aanbevelingen van de speciale commissie voor financiële misdrijven, belastingontduiking en belastingontwijking, moet de EU een waakhond tegen witwasprijktijken en een Europese financiële politiemacht oprichten om belastingcriminaliteit te bestrijden.
De financiële politiemacht zou opereren onder Europol met eigen onderzoeksbevoegdheden om internationale onderzoeken uit te voeren naar belasting- en financiële misdrijven. De commissie pleit ook voor de oprichting van een EU-waakhond die verantwoordelijk is voor de bestrijding van witwaspraktijken en de financiering van terrorisme, aangezien het huidige niveau van de coördinatie van de lidstaten onvoldoende is.
Parlementsleden zullen tijdens de plenaire vergadering op 25 maart het initiatiefverslag bespreken en de volgende dag er over stemmen. Na goedkeuring zal het rapport ter overweging worden voorgelegd aan de Europese Commissie.
Witwaspraktijken
De opbrengst van witwaspraktijken in de EU wordt geschat op 110 miljard euro per jaar, wat overeenkomt met 1% van het totale bruto binnenlands product van de EU.
Het rapport van de speciale commissie werd opgesteld nadat Europa geconfronteerd werd met verschillende witwasschandalen waarbij Europese banken betrokken waren, evenals de talloze onthullingen door onderzoeksjournalisten over belastingontduiking, zoals LuxLeaks en de Panama Papers.
Witwaspraktijken hebben altijd een internationale dimensie, zegt Luděk Niedermayer van de Europese Volkspartij (Tsjechië) en co-auteur van het verslag. ‘Door een gebrek aan samenwerking en afstemming tussen autoriteiten binnen en tussen lidstaten werden zulke zaken niet voorkomen, in een eerder stadium aangepakt of goed onderzocht. Het is vaak onduidelijk wie de leiding moet nemen.’
‘Dit heeft geleid tot een hoop wetgevende en toezichthoudende blinde vlekken en openstaande achterdeurtjes’, aldus Jeppe Kofod van de S&D (Denemarken), de andere auteur van het verslag. ‘We stellen voor dit aan te pakken.’
Verkoop van de EU?
Het rapport bekritiseert ook de 18 lidstaten die zogenaamde gouden visumregelingen hanteren. Deze regelingen worden beschouwd als achterdeurtjes voor rijke buitenlandse criminelen om zich in Europa te kunnen vestigen.
Naar schatting zijn in het afgelopen decennium meer dan 100.000 visa en 6000 paspoorten verstrekt aan met name Russische burgers en burgers uit landen onder Russische invloed, in ruil voor financiële investeringen in de EU.
Deze programma's zorgen niet alleen regelmatig voor belastingvoordelen voor de begunstigden, maar bieden hen ook de mogelijkheid om zich vrij te bewegen binnen de EU. Dit kan misbruikt worden voor witwaspraktijken en belastingontduiking.
Belangrijke bevindingen
De speciale commissie van het Parlement heeft het eindverslag opgesteld aangezien het eenjarige mandaat voor het onderzoek eindigde. 'De trieste conclusie is dat Europa een structureel probleem heeft met witwassen, belastingontduiking en belastingontwijking', zei Kofod. 'We hebben nog steeds geen effectieve samenwerking op het gebied van grensoverschrijdend toezicht, onderzoek en handhaving.'
Niedermayer noemde zowel de hoeveelheden witgewassen geld, de betrokken banken en de aanpak van sommige lidstaten bij de omzetting van EU-wetgeving als de meest ontstellende bevindingen van de commissie. Ook was hij verrast was door de weerstand van EU-landen tegen veranderingen die voor rechtvaardiging zouden zorgen, en het potentieel hebben om echte voordelen te creëren.