Duurzaamheid: De Commissie stelt een discussienota voor over een duurzamer Europa tegen 2030

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op woensdag 30 januari 2019.

Als onderdeel van het debat over de toekomst van Europa, dat werd ingeleid door het Witboek van de Commissie van 1 maart 2017, publiceert de Commissie vandaag een discussienota over een duurzaam Europa in 2030.

De discussienota van vandaag, die werd aangekondigd als een vervolg op de toespraak over de Staat van de Unie van 2017 van voorzitter Juncker, vormt een onderdeel van de aanzienlijke inspanningen die de EU levert om de duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties te behalen, met inbegrip van de Overeenkomst van Parijs inzake klimaatverandering. Door een overzicht te geven van het scala van uitdagingen voor Europa en scenario's voor de toekomst te schetsen, beoogt de discussienota richting te geven aan de besprekingen over de wijze waarop deze doelstellingen het best kunnen worden behaald en de EU het best kan bijdragen tegen 2030. Op basis van wat de afgelopen jaren is bereikt, benadrukken deze scenario's dat verdere maatregelen nodig zijn als de EU en de wereld een duurzame toekomst in het belang van het welzijn van burgers willen veiligstellen.

Frans Timmermans i, eerste vicevoorzitter van de Europese Commissie, zei: "Duurzame ontwikkeling staat of valt met de mensen; het gaat erom de economie en de maatschappij tegelijkertijd duurzaam en welvarend te maken. De bedoeling is om onze manier van leven te handhaven en het welzijn van onze kinderen en kleinkinderen te vergroten op het vlak van gelijkheid, een gezond natuurlijk milieu en een bloeiende, groene en inclusieve economie. Onze taak is niets minder dan onze planeet veiligstellen voor alle mensen. Europa kan en moet hierbij het voortouw nemen."

Jyrki Katainen i, vicevoorzitter voor Banen, Groei, Investeringen en Concurrentievermogen: "Duurzaamheid maakt deel uit van het DNA van Europa. Het gaat erom te garanderen dat de toekomstige generaties dezelfde kansen krijgen als wij, of zo mogelijk betere kansen, en tegelijk de beperkte hulpbronnen van onze planeet te eerbiedigen. Het Investeringsplan voor Europa helpt de privésector mee aan boord te krijgen en het actieplan inzake duurzame financiering bevordert de totstandbrenging van een nieuwe markt voor duurzame investeringen. Door onze maatschappijen op inclusieve wijze te moderniseren, de circulaire economie volledig te omarmen en voordeel te halen uit nieuwe technologieën zoals kunstmatige intelligentie kunnen we streven naar klimaatneutraliteit en ervoor zorgen dat onze planeet er beter aan toe is voor onze kinderen."

In de loop der jaren is de EU, die beschikt over de hoogste sociale en milieunormen, voortrekker geworden in duurzaamheid en heeft zich ontpopt als pleitbezorger van de Klimaatovereenkomst van Parijs en innovatieve concepten zoals de circulaire economie. Sinds het begin van haar mandaat heeft de Commissie Juncker de prioriteiten voor duurzame ontwikkeling geïntegreerd in al haar beleidsmaatregelen.

Net als de rest van de wereld staat de EU echter voor complexe, veranderende en dringende uitdagingen. Zij wordt met name geconfronteerd met haar milieuschuld en de klimaatverandering, demografische verandering, migratie, ongelijkheid, economische en sociale convergentie en druk op de overheidsfinanciën. Bovendien zijn de toenemende verleiding van isolationisme en nationalisme een teken dat te veel Europeanen zich niet voldoende beschermd voelen in deze veranderende wereld. De onmiskenbare feiten moeten ons geen angst inboezemen, maar ons veeleer aanzetten om over te gaan tot daden.

De discussienota van vandaag is toegespitst op de belangrijkste beleidsgrondslagen voor de transitie naar duurzaamheid, waaronder de overgang van een lineaire naar een circulaire economie, een herstel van het evenwicht van ons voedselsysteem, het toekomstbestendig maken van onze energie, gebouwen en mobiliteit en ervoor zorgen dat deze transitie billijk is, zodat niemand en geen enkele regio achterblijft. De discussienota concentreert zich eveneens op de horizontale aspecten ter ondersteuning van de transitie naar duurzaamheid, waaronder onderwijs, wetenschap, technologie, onderzoek, innovatie en digitalisering; financiering, prijsstelling, belastingen en mededinging; verantwoord ondernemerschap, maatschappelijk verantwoord ondernemen en nieuwe bedrijfsmodellen; open en op regels gebaseerde handel; bestuur en beleidscoherentie op alle niveaus. Tot slot wordt in de discussienota het belang onderstreept van het vrijmaken van de weg voor een wereldwijde transitie naar duurzaamheid, omdat ons beleid slechts beperkte gevolgen zal hebben voor de planeet als anderen een tegengesteld beleid voeren.

De discussienota stelt drie scenario's voor om het debat te stimuleren over de manier waarop in de EU gevolg moet worden gegeven aan de duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen. Deze scenario's zijn illustratief: zij hebben tot doel verschillende ideeën aan te dragen en tot discussie en nadenken aan te zetten. Het uiteindelijke resultaat zal waarschijnlijk een combinatie zijn van bepaalde elementen van elk van de drie scenario's. De drie scenario's zijn:

  • Een overkoepelende EU-strategie met betrekking tot de SDG's als leidraad voor het optreden van de EU en haar lidstaten;
  • Een verdere integratie van de SDG's in alle relevante beleidsmaatregelen van de EU, maar zonder de lidstaten tot optreden te dwingen;
  • Een grotere nadruk leggen op het externe optreden en consolidatie van de huidige ambities op EU-niveau met betrekking tot duurzaamheid.

Achtergrond

Op 25 september 2015 heeft de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties een reeks van 17 duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen vastgesteld om een einde te maken aan armoede, de planeet te beschermen en welvaart voor iedereen te garanderen, als onderdeel van een nieuwe agenda voor duurzame ontwikkeling, de "Agenda 2030". Elk van de 17 doelstellingen bevat specifieke streefdoelen (169 in totaal) die tegen 2030 moeten worden bereikt. De EU was één van de drijvende krachten achter de vaststelling van de Agenda 2030 en haar duurzame ontwikkeling.

Op 22 november 2016 heeft de Commissie een mededeling over de "Volgende stappen voor een duurzame Europese toekomst" vastgesteld in reactie op de Agenda 2030. In de mededeling wordt een beeld geschetst van wat de EU doet om bij te dragen aan de 2030 Agenda door te wijzen op cruciale EU-beleidsterreinen voor elk van de 17 duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen. Voorts wordt in de mededeling uiteengezet hoe de tien prioriteiten van deze Commissie voor de periode 2014-2019 bijdragen aan de mondiale agenda 2030. In deze mededeling wordt ook de lancering aangekondigd van een multistakeholderplatform op hoog niveau, dat wordt voorgezeten door eerste vicevoorzitter Timmermans en een rol krijgt in de follow-up en uitwisseling van beste praktijken bij de uitvoering van de duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen.

Op 13 september 2017 heeft de voorzitter, in de intentieverklaring bij zijn toespraak over de Staat van de Unie een discussienota "Naar een duurzaam Europa in 2030" aangekondigd over het gevolg dat wordt gegeven aan de duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen, en met name over de Overeenkomst van Parijs inzake klimaatverandering.

De discussienota van vandaag gaat vergezeld van een gedetailleerde reeks bijlagen met een overzicht van de prestaties en de recente maatregelen van de EU met betrekking tot de duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen. De bijdrage van het multistakeholderplatform op hoog niveau van de EU is ook aan de discussienota gehecht.

Meer informatie

Factsheet (EN): Naar een duurzaam Europa in 2030

Discussienota: Naar een duurzaam Europa in 2030

Bijlagen bij de discussienota van vandaag:

Werkdocument van de diensten van de Commissie: EU-verslag 2019 over beleidscoherentie voor ontwikkeling

Monitoringverslag van Eurostat inzake duurzame ontwikkeling

Een schone planeet voor iedereen: een strategie voor een klimaatneutraal Europa tegen 2050

IP/19/701

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail