Wat is het mondiale pact inzake veilige, ordelijke en reguliere migratie?

Q&A

Wat is het mondiale pact inzake veilige, ordelijke en reguliere migratie?

Het mondiale pact inzake veilige, ordelijke en reguliere migratie is het eerste internationale, juridisch niet-bindende kader voor samenwerking inzake migratie. Het is het resultaat van een uitgebreid proces van discussies en onderhandelingen tussen alle lidstaten van de Verenigde Naties dat begon met de Verklaring van New York in 2016, die unaniem werd goedgekeurd door de Algemene Vergadering van de VN in 2016. De Europese Unie i en haar lidstaten hebben vanaf het begin deelgenomen aan de discussies over het mondiale pact inzake migratie, zodat de Europese doelstellingen grotendeels in het uiteindelijke pact tot uiting komen.

Wat is het doel van het mondiale pact inzake migratie?

Migratie is een mondiale realiteit, die geen enkel land alleen kan aanpakken. Er zijn dus mondiale oplossingen nodig en de verantwoordelijkheid moet wereldwijd worden gedeeld, op basis van internationale samenwerking. Het mondiale pact inzake migratie beoogt de internationale samenwerking te bevorderen door leidende beginselen en een multilateraal beleidskader vast te stellen. Het houdt rekening met de complexe aard van internationale migratie door een breed scala van migratiegerelateerde aspecten te behandelen, zoals grensbeheer, mensensmokkel en mensenhandel, documentatie van migranten en terugkeer en overname, alsook diaspora's en geldovermakingen.

Tien beginselen, waaronder het universele karakter van de mensenrechten, nationale soevereiniteit en het niet-bindende karakter van het document, zijn leidend bij de toepassing van het mondiale pact inzake migratie. Het pact omvat 23 concrete doelstellingen voor veilige, ordelijke en reguliere migratie als referentiepunt voor landen bij de toepassing van hun nationale migratiebeleid.

Welke invloed zal het mondiale pact inzake migratie hebben op irreguliere migratie? Zal het de migratie doen toenemen?

Het doel van het mondiale pact inzake migratie is dat migratie op veilige, ordelijke en reguliere wijze plaatsvindt. Het omvat concrete acties die landen zullen helpen de irreguliere migratie terug te dringen, bijvoorbeeld door nauwere samenwerking bij het aanpakken van de factoren die migratie in de hand werken, de bestrijding van mensenhandel en migrantensmokkel, het grensbeheer en de vergemakkelijking van terugkeer. Het zal ook helpen te focussen op mogelijkheden voor reguliere migratie. Als kader voor internationale samenwerking zal het pact ook de bestaande werkzaamheden van de EU met derde landen en internationale organisaties, zoals de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) en het vluchtelingenagentschap van de VN (UNHCR), ondersteunen. Al deze aspecten sluiten nauw aan bij de prioriteiten en doelstellingen van de EU.

Hoe zal het mondiale pact inzake migratie worden goedgekeurd of ondertekend?

De tekst van het mondiale pact inzake migratie zal worden goedgekeurd tijdens een intergouvernementele conferentie in Marrakesh (Marokko) op 10-11 december 2018. Er zal geen ondertekening plaatsvinden; de tekst wordt goedgekeurd bij consensus of via een stemming waarbij ten minste een tweederdemeerderheid nodig is. Als volgende stap zal de Algemene Vergadering van de VN worden verzocht om het mondiale pact inzake migratie in de vorm van een resolutie formeel te bekrachtigen.

Zal de Europese Unie aan de conferentie van Marrakesh deelnemen?

In overeenstemming met haar status bij de zittingen en de werkzaamheden van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties is de Europese Unie uitgenodigd om als waarnemer aan de intergouvernementele conferentie in Marrakesh deel te nemen. De EU zal aan de discussies deelnemen. Alleen de lidstaten van de VN zullen aan de besluitvorming deelnemen.

Zal de Europese Unie deelnemen aan de Algemene Vergadering van de VN die het pact bekrachtigt?

De Algemene Vergadering van de VN zal worden verzocht om het mondiale pact inzake migratie in de vorm van een resolutie formeel te bekrachtigen. De Europese Unie heeft de status van waarnemer in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, wat betekent dat zij wel aan de discussies, maar niet aan de stemming deelneemt.

Schept het mondiale pact inzake migratie juridische verplichtingen voor landen?

Het mondiale pact inzake migratie is niet juridisch bindend. Voor deelnemende landen ontstaan dus geen juridische verplichtingen uit hoofde van het nationale of internationale recht.

Zal het mondiale pact inzake migratie gevolgen hebben voor de nationale soevereine rechten? Zal het gevolgen hebben voor de verdeling van bevoegdheden binnen de Europese Unie?

Nee. Het mondiale pact inzake migratie is gebaseerd op het beginsel van volledige eerbiediging van de nationale soevereiniteit. Citaat: "Het mondiale pact bevestigt opnieuw het soevereine recht van staten om hun nationale migratiebeleid te bepalen en hun recht om migratie binnen hun rechtsgebied te beheren, in overeenstemming met het internationale recht." Het mondiale pact inzake migratie brengt geen overdracht of beperking van nationale soevereine rechten of bevoegdheden mee. Het pact is geen internationale overeenkomst en zal dus geen juridische gevolgen hebben voor de nationale rechtsstelsels, en er vloeien geen verplichtingen uit voort. Het pact verandert evenmin iets aan de verdeling van bevoegdheden tussen de Europese Unie en haar lidstaten.

Voert het mondiale pact inzake migratie een "mensenrecht op migratie" in?

Nee. Het pact beoogt de samenwerking op het gebied van internationale migratie te verbeteren. Het moedigt migratie niet aan en ontmoedigt migratie evenmin. Het pact creëert geen nieuwe juridische categorieën. Het benadrukt dat migranten recht hebben op dezelfde universele mensenrechten en fundamentele vrijheden als elke andere mens. Het pact bevat geen bewoordingen ter bevordering van een "mensenrecht op migratie".

Zal het mondiale pact kosten meebrengen?

Nee. Door het juridisch niet-bindende karakter zal het mondiale pact geen directe financiële verplichtingen creëren. De uitvoering van het mondiale pact zal worden ondersteund door het mechanisme voor capaciteitsopbouw van de VN. De lidstaten van de VN kunnen op vrijwillige basis een bijdrage leveren aan de Verenigde Naties en de VN-agentschappen.

Welke follow-up zal er aan het mondiale pact inzake migratie worden gegeven?

Binnen het VN-systeem zal het VN-migratienetwerk zorgen voor follow-up en monitoring, waarbij ervaringen worden uitgewisseld, lidstaten worden geholpen tekortkomingen weg te werken en naar oplossingen voor een mondiale problemen wordt gezocht. De IOM zal als coördinator en secretariaat fungeren. De lidstaten van de VN zullen de vooruitgang bespreken in het International Migration Review Forum, dat vanaf 2022 om de vier jaar zal plaatsvinden.

Voor meer informatie

Toespraak van Christos Stylianides i, commissaris voor Humanitaire Hulp en Crisisbeheersing, namens de hoge vertegenwoordiger van de Europese Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid/vicevoorzitter van de Europese Commissie i, tijdens het debat in het Europees Parlement i over het mondiale pact inzake migratie op 13 november 2018.

De volledige tekst van het mondiale pact inzake veilige, ordelijke en reguliere migratie vindt u hier.

MEMO/18/6417