Plasticsoep: feiten, gevolgen en aanpak

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op woensdag 15 november 2023.

Welke soorten plastic afval worden het in zee gevonden? Hoe wil het Parlement ervoor zorgen dat het zeeafval vermindert? Lees verder over de voorgestelde EU i-regels.

De gevolgen van de hedendaagse wegwerpcultuur van plastics zijn overal in de zeeën en oceanen te vinden. Plastic afval vervuilt de oceanen steeds meer en volgens een schatting zouden de oceanen tegen 2050 meer plastic dan vis kunnen bevatten.

Nieuwe EU-regels, die op 10 oktober door de milieucommissie werden goedgekeurd, richten zich op de tien plastic producten voor eenmalig gebruik die het meest worden aangetroffen aan de Europese kusten en op verloren vistuig. Samen zijn deze twee groepen goed voor 70% van het zwerfvuil op zee.

Wat is het probleem?

Plastic maakt niet alleen een vuilnisbelt van de kusten maar doet ook zeedieren pijn die verstrikt raken in grotere stukken en kleinere stukjes voor voedsel verwarren. Het inslikken van plastic deeltjes kan de vertering van voeding verhinderen.

Mensen krijgen plastic binnen via de voedselketen. De gevolgen voor de volksgezondheid zijn onbekend.

Zwerfvuil brengt economische verliezen met zich mee voor sectoren en gemeenschappen die afhankelijk zijn van de zee maar ook voor fabrikanten: slechts zo’n 5% van de waarde van plastic verpakkingen blijft in de economie, de rest wordt letterlijk gedumpt, wat de noodzaak van een circulaire aanpak aantoont.

Wat moet worden gedaan?

De doeltreffendste manier om het probleem aan te pakken is door te voorkomen dat er meer plastic in de oceaan komt.

Plastics voor éénmalig gebruik vormen de grootste groep afval aan de kusten Producten zoals plastic bestek, drinkflessen, sigarettenpeuken of wattenstaafjes zijn goed voor bijna de helft van alle zwerfvuil.

Voorgestelde maatregelen

Er wordt een totaalverbod voorgesteld voor plastic voorwerpen voor eenmalig gebruik waarvoor al alternatieven van andere materialen beschikbaar zijn: wattenstaafjes, bestek, borden, rietjes, roerstaafjes en ballonsticks.

Voor de rest wordt nog een reeks andere maatregelen voorgesteld:

o Doelstellingen voor een lager gebruik van voedselverpakkingen en bekers;

o Verplichtingen voor producenten van artikelen zoals snoepwikkels, sigarettenfilters, vochtige doekjes enz. om de kosten van afvalbeheer en opruiming te dekken;

o Inzamelingsdoelstelling van 90% tegen 2025 voor drankflessen (bijvoorbeeld via systemen voor statiegeldteruggave);

o Etiketteringsvereisten voor maandverband, vochtige doekjes en ballonnen om gebruikers te wijzen op de juiste manier het weg te gooien;

o Bewustmaking.

Voor vistuig, dat 27% van het zwerfvuil vertegenwoordigt, moet het systeem voor afvalbijdrage worden aangevuld met andere manieren om vissers financieel te stimuleren hun afgedankte vistuig naar de kust terug te brengen.

Volgende stappen

De nieuwe regels zullen op 22 oktober in de plenaire vergadering worden besproken en de volgende dag worden goedgekeurd.

Meer informatie

Productinformatie

REF.: 20181005STO15110

Gecreëerd: 12-10-2018 - 10:59


1.

Relevante EU dossiers