Europese Commissie beschermt belangen van EU-bedrijven die in Iran investeren in het kader van de onverkorte steun van de EU voor het gezamenlijk alomvattend actieplan

Nadat de EU-leiders i het groene licht hadden gegeven tijdens de informele bijeenkomst in Sofia, heeft de Europese Commissie i vandaag maatregelen getroffen om de belangen te beschermen van Europese bedrijven die in Iran investeren en aan te tonen dat de EU vasthoudt aan het gezamenlijk alomvattend actieplan (Joint Comprehensive Plan of Action - JCPOA) - het nucleaire akkoord met Iran.

Jean-Claude Juncker i, voorzitter van de Europese Commissie, zei: "In Sofia zagen we een toonbeeld van Europese eenheid. Zolang Iran zijn verbintenissen nakomt, zal de EU zich uiteraard houden aan het akkoord, dat zij mede heeft vormgegeven - een akkoord dat unaniem werd goedgekeurd door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties en dat essentieel is voor de vrede in de regio en de wereld. Maar de Amerikaanse sancties zullen wel gevolgen hebben. Daarom is het de taak van de Commissie en de Europese Unie om al het mogelijke in het werk te stellen om onze Europese bedrijven te beschermen, met name kleine en middelgrote ondernemingen."

De Europese Unie houdt vast aan de voortzetting van de volledige en doeltreffende uitvoering van het akkoord, zolang ook Iran zijn verplichtingen nakomt. De aankondiging van de terugtrekking van de Verenigde Staten uit het nucleaire akkoord met Iran en het besluit om de sancties opnieuw in te voeren kunnen negatieve gevolgen hebben voor Europese bedrijven die te goeder trouw in Iran hebben geïnvesteerd sinds de ondertekening van het akkoord. De opheffing van sancties in verband met nucleaire aangelegenheden is een essentieel onderdeel van het JCPOA. De Europese Unie is vastbesloten het effect van de Amerikaanse sancties op Europese bedrijven te verzachten en neemt maatregelen om de groei van de handel en de economische betrekkingen tussen de EU en Iran die sinds de opheffing van de sancties is ontstaan, te behouden. Dit kan alleen worden bereikt door middel van een combinatie van maatregelen op nationaal en Europees niveau.

De Europese Unie wil ook de essentiële samenwerking behouden die zij op allerlei terreinen met de Verenigde Staten ontplooit. De Verenigde Staten blijven een belangrijke partner en bondgenoot.

Op 16 mei schaarden de EU-staatshoofden en regeringsleiders zich unaniem achter de voorstellen van voorzitter Juncker en hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter Federica Mogherini i en vandaag heeft de Europese Commissie op vier fronten maatregelen getroffen:

• - 

  Het formele proces voor de activering van de blokkeringsverordening is in gang gezet door de lijst van sancties tegen Iran die onder deze verordening vallen, te actualiseren. Op grond van deze verordening hoeven EU-bedrijven geen gevolg te geven aan de extraterritoriale gevolgen van Amerikaanse sancties, hebben zij recht op verhaal van de schade als gevolg van de sancties en worden daarop gebaseerde uitspraken van buitenlandse rechtbanken nietig verklaard wat betreft hun toepassing in de EU. Deze maatregel zou in werking moeten treden vóór 6 augustus 2018, wanneer de eerste Amerikaanse sancties van kracht worden.
• - 

  Het formele proces is in gang gezet voor het wegnemen van obstakels voor de Europese Investeringsbank i (EIB) om te beslissen over de financiering met EU-begrotingsgarantie van activiteiten buiten de Europese Unie, in Iran. De EIB kan zo EU-investeringen in Iran ondersteunen, wat met name van nut kan zijn voor kleine en middelgrote ondernemingen. Alle relevante regels en procedures zullen van toepassing zijn op individuele financieringsoperaties.

Het Europees Parlement i en de Raad i hebben na indiening van de desbetreffende voorstellen twee maanden de tijd om bezwaar te maken tegen deze maatregelen, voordat deze in werking treden. Deze periode kan worden ingekort als beide instellingen voor het einde van de periode laten weten geen bezwaar te maken. Deze processen kunnen worden beëindigd als de politieke omstandigheden de maatregelen niet langer rechtvaardigen.

• - 

  In het kader van de vertrouwensopbouw zal de Commissie de lopende sectorale samenwerking met en bijstand aan Iran voortzetten en versterken, met name in de energiesector en met betrekking tot kleine en middelgrote ondernemingen. Als eerste stap zal commissaris voor Klimaatactie en Energie Miguel Arias Cañete i dit weekend al naar Teheran afreizen. Ook zal financiële bijstand worden gemobiliseerd via het instrument voor ontwikkelingssamenwerking of het partnerschapsinstrument.
• - 

  De Commissie moedigt de lidstaten aan te onderzoeken of eenmalige bankoverschrijvingen naar de Iraanse centrale bank mogelijk zijn. Op die manier zouden de Iraanse autoriteiten inkomsten uit olie kunnen ontvangen, met name in geval van Amerikaanse sancties tegen EU-bedrijven die betrokken zijn bij olietransacties met Iran.

Achtergrond

Op 8 mei besloot de Amerikaanse president Trump tot terugtrekking van de Verenigde Staten uit het JCPOA en tot herinvoering van alle sancties tegen Iran die als gevolg van het actieplan waren geschorst of opgeheven. De Amerikaanse sancties worden opnieuw van kracht na een “afwikkelingsperiode" van 90 dagen (dus op 6 augustus 2018) voor sommige sancties en 180 dagen (dus op 4 november 2018) voor andere.

Op 9 mei gaf de hoge vertegenwoordiger namens de EU een verklaring af waarin de EU pleit voor voortzetting van de volledige en doeltreffende uitvoering van het akkoord en zich van plan verklaart om samen met de internationale gemeenschap het akkoord in stand te houden, zolang Iran zijn verbintenissen gestand doet.

Op 15 mei riep hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter Mogherini de ministers van Buitenlandse Zaken van Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Iran om gezamenlijk te bepalen welke maatregelen moeten worden genomen.

Op 16 mei besprak het College van commissarissen welke maatregelen kunnen worden genomen om het akkoord in stand te houden en de Europese belangen te beschermen. Voorzitter Juncker en hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter Mogherini hebben deze voorstellen diezelfde dag voorgelegd aan de EU-leiders tijdens hun informele bijeenkomst in Sofia en kregen unanieme steun voor deze koers.

IP/18/3861