Voornaamste aspecten van de handels- en de investeringsovereenkomst tussen de EU en Singapore

Op 18 april 2018 heeft de Europese Commissie i de handels- en de investeringsbeschermingsovereenkomst tussen de EU en Singapore bij de Raad i ingediend.

De handels- en de investeringsovereenkomst tussen de EU en Singapore zullen de betrekkingen tussen de EU en Singapore naar een nieuw niveau brengen en bedrijven in de EU en Singapore meer groeikansen bieden en meer mogelijkheden om nieuwe banen te creëren.

De onderhandelingen over de handels- en de investeringsovereenkomst vonden gelijktijdig plaats met de onderhandelingen over een binnenkort te ondertekenen partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst. Zodra de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst in werking treedt, zal deze het rechtskader bieden voor verdere ontwikkeling van het sterke en reeds langdurige partnerschap tussen de EU en Singapore.

Grotere betrokkenheid van de EU bij Zuidoost-Azië

De handels- en de investeringsovereenkomst tussen de EU en Singapore zijn de eerste bilaterale handels- en investeringsovereenkomsten die de EU met een lid van de Associatie van Zuidoost-Aziatische Staten (Asean) gaat sluiten. Zij zijn een belangrijke stap naar het uiteindelijke doel van de EU om een handels- en een investeringsovereenkomst met de Asean te sluiten; hiertoe zijn in 2007 de onderhandelingen gestart die in 2009 door een patstelling werden onderbroken. Beide partijen zijn momenteel met voorbereidende werkzaamheden bezig om het eens te worden over mogelijke hervatting van de besprekingen.

De overeenkomsten met Singapore zijn een goed referentiepunt voor de andere handelsovereenkomsten en investeringsovereenkomsten waarover de EU met Asean-landen onderhandelt. Sinds de start van de onderhandelingen met Singapore in maart 2010 is de EU ook bilaterale besprekingen begonnen met Maleisië (2010), Vietnam (2012), Thailand, (2013), de Filippijnen (2015) en Indonesië (2016).

Binnen de Asean is Singapore veruit de grootste handelspartner van de EU. Met een totale bilaterale handel in goederen van 53,3 miljard euro (2017) en in diensten van 44,4 miljard euro (2016) is Singapore goed voor net iets minder dan een derde van de handel in goederen en diensten tussen de EU en de Asean. Tegelijkertijd neemt Singapore, met een bilaterale investeringsstand van 256 miljard euro in 2016, ongeveer twee derde van de investeringen tussen de twee regio's voor zijn rekening. Meer dan 10 000 ondernemingen uit de EU zijn gevestigd in Singapore, vanwaaruit zij de gehele Stille Oceaanregio bedienen.

De handelsovereenkomst tussen de EU en Singapore

De handelsovereenkomst tussen de EU en Singapore is een van de eerste bilaterale overeenkomsten van de nieuwe generatie. Naast de klassieke afschaffing van douanerechten en niet-tarifaire belemmeringen voor de handel in goederen en diensten, bevat de overeenkomst belangrijke bepalingen over de bescherming van intellectuele eigendom, liberalisering van investeringen, overheidsopdrachten, mededinging en duurzame ontwikkeling.

In de overeenkomst worden de voorwaarden vastgelegd waaronder ondernemingen uit de EU ten volle profijt kunnen trekken van de geboden mogelijkheden in Singapore als knooppunt voor zakelijke activiteiten en vervoer in Zuidoost-Azië.

De overeenkomst:

• 1) 

  zorgt voor de afschaffing van douanerechten

Singapore zal alle nog bestaande tarieven voor bepaalde producten uit de EU (zoals alcoholische dranken, waaronder bier) afschaffen en zal zich ertoe verplichten de huidige rechtenvrije toegang voor alle andere producten uit de EU ongewijzigd te laten.

Zodra de handelsovereenkomst in werking treedt, zal meer dan 80 % van alle invoer uit Singapore de EU vrij van douanerechten binnenkomen. De overige EU-tarieven zullen binnen drie tot vijf jaar worden afgeschaft, afhankelijk van de productcategorie. De sectoren die van de onmiddellijke afschaffing profiteren, zijn elektronica, farmaceutische producten, petrochemisch producten en verwerkte landbouwproducten. Tarieven voor bepaalde soorten textiel en tapijten zullen in drie jaar tijd worden afgebouwd; tarieven op fietsen, fruit, granen en sportschoenen zullen over een periode van vijf jaar worden afgebouwd.

• 2) 

  maakt regionale en mondiale waardeketens mogelijk

In de huidige wereldwijde economie werken zowel grote als kleine ondernemingen vaak in mondiale waardeketens en bevatten hun producten meestal zowel in eigen land geproduceerde onderdelen als grondstoffen uit het buitenland.

Met de oorsprongsregels van de handelsovereenkomst wordt geprobeerd een goed evenwicht te vinden tussen een zekere vrijheid voor ondernemingen om onderdelen uit andere landen te betrekken en de vaststelling van voldoende duidelijkheid over de minimumvoorwaarden waar producten aan moeten voldoen, om als Europees of Singaporees te worden gekwalificeerd en voor de tariefpreferenties in het kader van deze overeenkomst in aanmerking te komen.

In de handelsovereenkomst tussen de EU en Singapore wordt de geïntegreerde aard van de toeleveringsketens in Zuidoost-Azië erkend. Hieronder valt ook het concept van "Asean-cumulatie" om in Singapore gevestigde fabrikanten toe te staan onderdelen uit andere Asean-landen als van oorsprong zijnde elementen op te nemen, wanneer wordt bepaald of een specifiek product aan de oorsprongsregels voldoet.

In de overeenkomst wordt voorzien meer mogelijkheden voor regionale cumulatie in een grotere reeks producten toe te staan, zodra de EU ook handelsovereenkomsten met andere Asean-landen heeft gesloten.

• 3) 

  zorgt voor het wegnemen van technische en niet-tarifaire belemmeringen voor de handel in goederen

Verschillen in de regelgeving in sommige belangrijke sectoren die niet tarifaire belemmeringen voor de handel tussen de EU en Singapore vormen, worden in de overeenkomst behandeld zonder de gezondheid, de veiligheid en het milieu in gevaar te brengen.

• - 

  Elektronica

De EU en Singapore komen overeen hun normen, technische voorschriften en conformiteitsbeoordelingsprocedures op relevante internationale normen te baseren.

Hiermee zullen dubbele en onnodig omslachtige conformiteitsbeoordelingsprocedures betreffende productveiligheid en elektromagnetische compatibiliteit worden vermeden. Het uitgangspunt is dat een product dat geacht wordt veilig te zijn om in de EU in de handel te worden gebracht, ook in Singapore veilig wordt geacht.

Door de overeenkomst zullen ook verplichte conformiteitsbeoordelingen door derden voor productveiligheidsregelingen voor bepaalde categorieën elektronische producten worden afgeschaft en zal de voorkeur worden gegeven aan andere vormen van conformiteitsbeoordeling, zoals de conformiteitsverklaring van de leverancier en toezichtsmechanismen na toelating op de markt, die in de EU de norm zijn.

• - 

  Motorvoertuigen en onderdelen daarvan

De EU en Singapore komen overeen internationale normen voor auto's en auto-onderdelen te bevorderen en af te zien van de invoering van maatregelen die van internationale normen afwijken.

Deze overeenkomst geldt ook voor nieuwe motorvoertuigen en auto-onderdelen vanuit de EU die Singapore zonder extra eisen betreffende tests en certificering moet aanvaarden, op voorwaarde dat de producten zijn gecertificeerd overeenkomstig door de EU aanvaarde internationale normen, met name de typegoedkeuringsreglementen van de Economische Commissie voor Europa van de Verenigde Naties (VN/ECE).

• - 

  Farmaceutische producten en medische apparatuur

De EU en Singapore komen overeen voor farmaceutische producten en medische hulpmiddelen internationale normen, praktijken en richtsnoeren te gebruiken, met name normen, praktijken en richtsnoeren die door internationale normalisatie-instellingen zijn ontwikkeld. De overeenkomst bevordert transparante en niet-discriminerende procedures voor het indelen, prijzen en terugbetalen van farmaceutische producten. Dit is voor beide partners van belang.

• - 

  Apparatuur voor de opwekking van hernieuwbare energie

De EU en Singapore komen overeen voor producten voor de opwekking van energie uit hernieuwbare en duurzame niet-fossiele bronnen internationale of regionale normen toe te passen, indien deze bestaan. Singapore zal conformiteitsverklaringen of testverslagen van de EU aanvaarden en de EU zal conformiteitsverklaringen van leveranciers uit Singapore onder dezelfde voorwaarden aanvaarden als die van leveranciers uit de EU.

• - 

  Al dan niet verwerkte producten van dierlijke en plantaardige oorsprong

In de meeste rechtsgebieden in de wereld — waaronder de EU en Singapore — gelden strenge wetten en procedures voor landbouwproducten en aan voedingsmiddelen verwante producten, die onder de naam sanitaire en fytosanitaire maatregelen bekend staan. De overeenkomst doet geen afbreuk aan deze maatregelen. Hoewel in de handelsovereenkomst strikte veiligheidseisen worden gehandhaafd, is het tevens de bedoeling de handel in voedingsmiddelen tussen de EU en Singapore te vergemakkelijken. Singapore zal bijvoorbeeld de prestaties van de inspectie- en certificeringsregelingen van de EU voor vleesproducerende inrichtingen beoordelen in plaats van zijn eigen autoriteiten verzoeken elk apart abattoir of elke vleesproducerende fabriek te inspecteren alvorens deze mag uitvoeren.

• 4) 

  vergemakkelijkt de handel door intensievere douanesamenwerking

De EU en Singapore zullen de douanesamenwerking versterken om handelsprocedures te vereenvoudigen, te harmoniseren, te standaardiseren en te moderniseren teneinde de transactiekosten voor ondernemingen omlaag te brengen. Beide partijen zullen alert blijven, wat de veiligheid en de beveiliging van legitiem handelsverkeer betreft. Met de overeenkomst wordt de continuïteit van de toeleveringsketen versterkte door intensievere samenwerking, inclusief stappen in de richting van de wederzijdse erkenning van partnerschapsprogramma's op handelsgebied (zoals het EU-programma voor geautoriseerde marktdeelnemers).

• 5) 

  zorgt voor ruime openstelling van de markt voor diensten en voor investeringen

Het doel van de handelsovereenkomst is het ondernemingsklimaat voorspelbaarder te maken, voor ondernemingen in de EU en Singapore meer kansen te creëren en consumenten meer keuze te bieden.

Er wordt voor een hele reeks diensten een grotere markttoegang geboden. Dankzij deze overeenkomst zal Singapore het makkelijker maken voor ondernemingen uit de EU die werkzaam zijn op het gebied van telecommunicatie, milieudiensten, techniek, informatica en vervoer over zee. Wat de financiële dienstverlening betreft, zullen Europese handelsbanken onder specifieke voorwaarden het aantal klantenservicelocaties kunnen uitbreiden. In bepaalde sectoren zullen binnen- en buitenlandse dienstverleners, wat de regelgeving betreft, gelijk worden behandeld, waarmee voorspelbaarheid en een gelijk speelveld worden gecreëerd.

De EU en Singapore behouden het recht kwaliteits- en veiligheidsnormen vast te stellen en om te reguleren en nieuwe regelgeving in te voeren om legitieme beleidsdoelstellingen na te streven, zoals veiligheid en volksgezondheid. De overeenkomst beschermt enkele gevoelige sectoren (zoals tv, radio en film, volksgezondheid en onderwijs, maatschappelijke dienstverlening en de verstrekking van water) waar geen toezeggingen zijn gedaan.

De handelsovereenkomst zal bedrijven die een commerciële aanwezigheid willen vestigen, nieuwe mogelijkheden bieden door de markttoegang op het gebied van diensten en in vele niet-dienstengerelateerde sectoren zoals de be- en verwerkende industrie te verbeteren. Dit betekent nieuwe kansen om bijvoorbeeld voor de industriële productie investeringen aan te trekken.

• 6) 

  biedt ondernemingen uit de EU nieuwe kansen om op overheidsopdrachten in te schrijven

Als leden van de WTO-Overeenkomst inzake overheidsopdrachten hebben Singapore en de EU al substantiële toezeggingen gedaan om overheidsopdrachten open te stellen, zij beschikken over moderne aanbestedingsregelingen en passen strenge normen op het gebied van transparantie en eerlijke procedures toe voor hun overheidsopdrachten. In veel gevallen kunnen buitenlandse bedrijven al naar overheidsopdrachten boven een bepaalde waarde meedingen. In de overeenkomst komen beide partijen overeen het aanbestedingsproces te verbeteren en te vereenvoudigen en hebben zij toegezegd het aantal overheidsopdrachten waarop kan worden ingeschreven, te vergroten, met name op het gebied van de spoorwegen en voor het nationale milieuagentschap van Singapore.

• 7) 

  beschermt intellectuele-eigendomsrechten

Zowel de EU als Singapore hebben al een modern systeem om intellectuele-eigendomsrechten te beschermen en te handhaven. In de handelsovereenkomst wordt dit geconsolideerd en worden basisregels betreffende de handhaving vastgelegd (anders dan via strafrechtelijke handhaving), waaronder aan de grens.

Houders van intellectuele-eigendomsrechten zullen hulp van de douaneautoriteiten kunnen krijgen om nagemaakte merkartikelen of goederen met een beschermde geografische aanduiding, onrechtmatig gereproduceerde inhoud waarop een auteursrecht rust, en geregistreerde modellen vast te houden.

Wat het auteursrecht betreft, zorgt de overeenkomst voor billijke betaling voor zowel uitvoerende kunstenaars als producenten van muziekopnamen die op de radio, op televisie of in openbare gelegenheden (zoals winkels, restaurants en cafés) worden gespeeld — waardoor de huidige situatie in Singapore zal verbeteren.

Singapore heeft ermee ingestemd zijn bestaande regeling voor geografische aanduidingen aan te scherpen door in Singapore een systeem op te zetten waar geografische aanduidingen kunnen worden geregistreerd. Zo zullen zo'n 190 geografische aanduidingen voor wijn, gedistilleerde dranken en bepaalde landbouwproducten zodra zij in Singapore zijn geregistreerd, dankzij deze overeenkomst op hetzelfde niveau kunnen worden beschermd als in de EU. Hieronder vallen bordeauxwijnen, parmaham, jenever en Beiers bier. Een betere bescherming van dergelijke producten zal er ook voor zorgen dat de Singaporese consument zich meer bewust wordt van de authentieke topkwaliteit van EU-producten met een geografische aanduiding.

• 8) 

  bevat bindende toezeggingen betreffende handel en duurzame ontwikkeling

Het doel van de EU is te waarborgen dat haar handelsbeleid duurzame ontwikkeling in de EU, in haar partnerlanden en wereldwijd ondersteunt. De overeenkomst bevat een stevig, uitgebreid en bindend hoofdstuk om te waarborgen dat de handel milieubescherming en sociale ontwikkeling ondersteunt.

De overeenkomst bevat bindende verplichtingen om te waarborgen dat de binnenlandse niveaus van bescherming van milieu en werknemers in overeenstemming zijn met essentiële internationale normen en overeenkomsten. De EU en Singapore verplichten zich er tevens toe bij het aantrekken van handel of investeringen een neerwaartse spiraal, wat de arbeids- en milieuwetgeving betreft, te voorkomen.

De overeenkomst beoogt de bijdrage van handel en investeringen tot duurzame ontwikkeling te versterken, met inbegrip van thema's betreffende maatschappelijk verantwoord ondernemen, regelingen om duurzaamheid te waarborgen (milieukeurinitiatieven, eerlijke en ethische handel) en het behoud en het duurzame beheer van natuurlijke hulpbronnen.

In de overeenkomst is ook vastgelegd hoe de sociale partners en het maatschappelijk middenveld zullen worden betrokken bij de uitvoering en de monitoring hiervan. Hieronder valt ook dat nieuwe of bestaande raadplegingsmechanismen worden gebruikt om belanghebbenden hierbij te betrekken. Er wordt in een mechanisme voorzien om geschillen over de uitvoering van dit hoofdstuk te beslechten.

De investeringsbeschermingsovereenkomst tussen de EU en Singapore

De investeringsbeschermingsovereenkomst zal voor een hoog niveau van investeringsbescherming zorgen, met behoud van het recht van de EU, respectievelijk Singapore om te reguleren en doelstellingen van overheidsbeleid zoals de bescherming van de volksgezondheid, de veiligheid en het milieu na te streven.

De overeenkomst omvat alle aspecten van de nieuwe aanpak van de EU betreffende investeringsbescherming en de handhavingsmechanismen ervan waarin de bestaande bilaterale investeringsverdragen tussen Singapore en lidstaten van de EU niet voorzien. De overeenkomst vervangt de twaalf bestaande bilaterale investeringsverdragen en stelt een modern gemeenschappelijk kader voor investeringsbescherming voor alle EU-investeerders in Singapore vast.

Uit hoofde van de overeenkomst waarborgt de EU dat investeerders uit de EU en hun investeringen in Singapore eerlijk en billijk zullen worden behandeld en niet zullen worden gediscrimineerd ten opzichte van Singaporese investeringen in vergelijkbare situaties. Tegelijkertijd beschermt de overeenkomst de investeerders van de EU en hun investeringen in Singapore tegen onteigening, tenzij dit voor doelstellingen van openbaar belang geschiedt, volgens een eerlijk proces, op niet-discriminerende basis en tegen betaling van snelle, adequate en doeltreffende schadeloosstelling overeenkomstig de billijke marktwaarde van de onteigende investering.

In de overeenkomst wordt een modern en herzien stelsel van investeringsgerechten voor de beslechting van geschillen opgezet dat vergelijkbaar is met het stelsel in de handelsovereenkomst tussen de EU en Canada. Dit systeem zorgt ervoor dat regels voor investeringsbescherming worden nageleefd en het tracht een evenwicht te vinden tussen de bescherming van investeerders op transparante wijze en bescherming van het recht van een staat tot reguleren om doelstellingen van openbaar beleid na te streven. De overeenkomst voorziet in de oprichting van een permanent internationaal en volledig onafhankelijk stelsel voor geschillenbeslechting. De grondslagen van het nieuwe stelsel zijn:

• - 

  een permanent gerecht van eerste aanleg en een gerecht waarbij beroep kan worden ingesteld, die de rechtmatigheid en juridische zekerheid over de interpretatie van de overeenkomst zullen waarborgen;
• - 

  alle leden van de gerechten zullen van tevoren door de EU en Singapore worden benoemd en voor hen zullen strikte regels op het gebied van onafhankelijkheid, integriteit en ethisch handelen gelden. Alle leden van de gerechten moeten een bindende gedragscode naleven die in de overeenkomst is opgenomen;
• - 

  de EU en Singapore zullen uitsluitend leden bij de gerechten benoemen die over aantoonbare ervaring op het gebied van internationaal publiekrecht beschikken en aan alle gestelde eisen voldoen om in hun respectieve landen een rechterlijke ambt te bekleden of als kundige rechtsgeleerden bekend staan;
• - 

  de procedures voor de gerechten zullen volledig transparant zijn. Alle documenten zullen openbaar worden gemaakt en alle hoorzittingen voor het publiek toegankelijk zijn. Belanghebbende derden zullen in procedures voor het gerecht opmerkingen mogen indienen;
• - 

  een verbod op parallelle en meervoudige procedures; en
• - 

  bepalingen ter voorkoming van misbruik van het stelsel — bijvoorbeeld regels om bedrieglijke of manipulatieve verzoeken te voorkomen zoals het herstructureren van een bedrijf om een verzoek te kunnen indienen.

Volgende stappen

Nadat de overeenkomsten door de Raad zijn aangenomen, worden zij aan het Europees Parlement voorgelegd, met de bedoeling dat de handelsovereenkomst vóór het einde van het huidige mandaat van de Europese Commissie in 2019 in werking treedt; de investeringsovereenkomst moet ook nog in alle lidstaten de desbetreffende nationale ratificatieprocedure doorlopen.

Nadere informatie

Persbericht

Tekst van de overeenkomst

Nadere informatie over de handels- en de investeringsovereenkomst tussen de EU en Singapore

Vragen en antwoorden

Thematische informatiebladen en infografieken over de handels- en de investeringsovereenkomst tussen de EU en Singapore

Ervaringen van exporteurs

Nadere informatie over de handelsbetrekkingen tussen de EU en Singapore

MEMO/18/3327