Actieplan militaire mobiliteit: EU zet stappen naar defensie-unie

De Commissie en de hoge vertegenwoordiger stellen een actieplan voor om de militaire mobiliteit binnen en buiten de Europese Unie i te verbeteren. Voorzitter Juncker wil immers een volwaardige defensie-unie tegen 2025.

Betere verplaatsingen van troepen en militair materieel zijn van essentieel belang voor de veiligheid van de Europese burgers en voor een doeltreffender, daadkrachtiger en verenigder Unie (zie de gezamenlijke mededeling over verbetering van de militaire mobiliteit in de EU van november 2017 en de integrale strategie voor het buitenlands en veiligheidsbeleid van de EU). Het actieplan bevat een aantal maatregelen om fysieke, procedurele en regulerende problemen op het vlak van militaire mobiliteit op te lossen. Een nauwe samenwerking tussen de EU-landen en alle betrokken partijen wordt cruciaal voor de uitvoering van dit actieplan.

Federica Mogherini i, hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid en vicevoorzitter van de Europese Commissie: "Vrede en de veiligheid van onze burgers zijn de belangrijkste prioriteiten van de Europese Unie. Door een verbeterde militaire mobiliteit in de EU kunnen we crisissen beter voorkomen, onze missies efficiënter ontplooien en sneller reageren op problemen. Het is een nieuwe stap in de verdieping van onze samenwerking op EU-niveau, ook in het kader van de recent gestarte permanente gestructureerde samenwerking, en met onze partners, in de eerste plaats de NAVO. Voor de EU blijft samenwerking de enige manier om doeltreffend te kunnen optreden in de huidige wereld."

Violeta Bulc i, commissaris voor Vervoer: "Wij willen het vervoersnetwerk beter benutten en rekening houden met de militaire behoeften bij de planning van infrastructuurprojecten. Zo wordt overheidsgeld beter besteed en het vervoersnetwerk beter uitgerust. Het gevolg is een snelle en vlotte mobiliteit op het hele continent. Dit gaat over de veiligheid van ons allemaal."

Het actieplan is gebaseerd op het stappenplan voor militaire mobiliteit dat is ontwikkeld in het kader van het Europees Defensieagentschap. Er worden op verschillende vlakken concrete maatregelen voorgesteld:

• - 

  Militaire voorschriften: Het actieplan vormt het uitgangspunt voor effectieve en gecoördineerde militaire mobiliteit in de hele EU. De Europese Dienst voor extern optreden i en de Militaire Staf van de EU zullen militaire voorschriften opstellen die tegemoet komen aan de behoeften van de EU en de lidstaten, ook op het vlak van infrastructuur. De Raad wordt verzocht om die militaire voorschriften tegen medio 2018 te beoordelen en valideren.
• - 

  Vervoersinfrastructuur: Het beleid en de investeringen op het vlak van infrastructuur scheppen mogelijkheden voor een betere afstemming tussen de civiele en militaire behoeften. Tegen volgend jaar zal de Commissie de delen van het trans-Europees vervoersnetwerk aanduiden die geschikt zijn voor militair vervoer of die moeten worden aangepast (bv. de vrije hoogte of de belastbaarheid van bruggen). Er zal een lijst van prioritaire projecten worden opgesteld. De Commissie zal in het meerjarig financieel kader rekening houden met eventuele extra financiële steun voor die projecten.
• - 

  Regel- en procedurekwesties: De Commissie zal onderzoeken hoe douaneformaliteiten voor militaire operaties kunnen worden vereenvoudigd en of de regels voor het militair vervoer van gevaarlijke goederen moeten worden aangepast. Het Europees Defensieagentschap zal de lidstaten ondersteunen bij de opstelling van overeenkomsten voor grensoverschrijdende verplaatsingen.

De Commissie, de Europese Dienst voor extern optreden en het Europees Defensieagentschap zullen nauw samenwerken met de lidstaten. Alle acties zullen worden uitgevoerd met volledige inachtneming van de soevereiniteit van de EU-lidstaten over hun nationaal grondgebied en de nationale besluitvorming. Ze zullen ook worden afgestemd op de inspanningen in het kader van de permanente gestructureerde samenwerking en het afzonderlijke PESCO-project voor militaire mobiliteit. De samenwerking en het overleg rond militaire mobiliteit met de NAVO worden verder gezet in het kader van de gezamenlijke verklaring en moeten zorgen voor samenhang en synergieën.

Volgende stappen

Het actieplan is ter goedkeuring voorgelegd aan de EU-lidstaten. De volgende maanden zullen naar verwachting de eerste maatregelen worden getroffen.

De lidstaten ontvangen in de zomer van 2019 een eerste verslag over de uitvoering van het actieplan.

Achtergrond

In zijn toespraak over de staat van de Unie van 2017 heeft voorzitter Juncker benadrukt dat het van het grootste belang is dat tegen 2025 een volwaardige Europese defensie-unie wordt opgericht.

Er worden al de nodige stappen gezet om ervoor te zorgen dat de EU beter is voorbereid op een crisis waarbij binnen en buiten de Unie snel troepen en materieel moeten worden verplaatst. Het actieplan is gebaseerd op de mededeling over verbetering van de militaire mobiliteit in de Europese Unie van 10 november 2017.

De verbetering van de militaire mobiliteit is ook opgenomen in de PESCO-verbintenissen van december 2017 en er is een afzonderlijk PESCO-project ontwikkeld. Het is ook een af te leveren resultaat in het kader van de gezamenlijke verklaring EU-NAVO.

Meer informatie

Actieplan militaire mobiliteit

Informatieblad: Militaire mobiliteit

Informatieblad: Permanente gestructureerde samenwerking

Gezamenlijke verklaring EU-NAVO

IP/18/2521