EuropaNu jaaroverzicht: vluchtelingencrisis en brexit domineerden 2017
DEN HAAG (PDC i) - Dit jaar beheersten de brexit en de vluchtelingencrisis de Europese Unie i. Verder werden er binnen de EU stappen gezet op sociaal terrein en kwam de Griekse crisis in rustiger vaarwater.
De brexit stond dit jaar in het teken van moeizame onderhandelingen. In aanloop naar de Europese Raad van 14 en 15 december i werd echter een voorlopig akkoord bereikt over drie kwesties die een verlammende werking op de onderhandelingen hadden. Dat waren de grens tussen Ierland en Noord-Ierland, de rechten van EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk en de rekening die het VK aan de EU moet betalen.
Tijdens de Europese Raad bekrachtigden de Europese regeringsleiders dit akkoord waarmee de volgende fase van de brexit-onderhandelingen werd ingeluid. Deze fase zal de toekomstige handelsrelatie tussen beide partijen beslaan. De onderhandelingen over de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het VK zullen hoogstwaarschijnlijk één van de hot topics binnen Europa in 2018 zijn.
Verder blijft de vluchtelingencrisis voor de nodige spanning tussen lidstaten zorgen. Vooral de kwestie rond het herverdelen van vluchtelingen onder lidstaten zorgt voor verdeeldheid. Oost-Europese landen, zoals Hongarije zijn fel tegen het verplicht opnemen van vluchtelingen. Nederland wil daarentegen lidstaten die niet hun quota aan vluchtelingen opnemen, korten op EU-subsidies.
Ook is er binnen de Europese instellingen verdeeldheid over de aanpak. Zo blijft de Europese Commissie i pleiten voor het herverdelen van vluchtelingen. EU-president Donald Tusk i bestempelde deze aanpak voorafgaand aan de Europese Raad van 14 en 15 december echter als 'inefficiënt'. Kortom, een onderwerp dat in 2018 vast en zeker een vervolg krijgt.
Een niet zo typisch Europees beleidsterrein waarin belangrijke ontwikkelingen hebben plaatsgevonden is het sociaal beleid. Sociaal beleid ligt vooralsnog vooral bij de lidstaten zelf. In oktober werden de lidstaten het eens over het concept voor de nieuwe detacheringsrichtlijn i. Die regelt de arbeidsvoorwaarden van arbeiders als ze tijdelijk in een andere lidstaat aan het werk zijn. Principe van dit concept is 'gelijk loon bij gelijk werk'.
Daarnaast werd tijdens de sociale top in Göteborg van 17 november de Europese pijler van sociale rechten door de Europese instellingen ondertekend. Dit document bevat 31 sociale rechten, zoals een fatsoenlijk loon, goede zorg en een passend pensioen.
Een onderwerp dat dit jaar minder het Europese nieuws beheerste was de Griekse crisis. Na jaren vol met berichten over onderhandelingen over Europese steunprogramma's en politieke onrust in Griekenland door de noodzakelijke bezuinigingen, lijkt de Griekse storm dit jaar definitief tot rust te zijn gekomen.
Dit jaar werd een politiek akkoord bereikt over het voortzetten van het steunprogramma en besloot de Raad i in september de procedure wegens buitensporige tekorten te stoppen omdat Griekenland momenteel een klein begrotingsoverschot heeft.