De toekomst van voeding en landbouw – voor een flexibel, eerlijk en duurzaam gemeenschappelijk landbouwbeleid

Eenvoudiger regels en een flexibelere benadering zullen ervoor zorgen dat het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) echte resultaten oplevert bij het ondersteunen van landbouwers en de duurzame ontwikkeling van de EU-landbouw stuurt.

Dit zijn de hoekstenen van de mededeling die vandaag door de Europese Commissie is aangenomen over "De toekomst van landbouw en voeding", waarin de wegen worden geschetst om te waarborgen dat het oudste gemeenschappelijke EU-beleid toekomstbestendig blijft.

Het voornaamste initiatief bestaat erin dat de lidstaten meer verantwoordelijkheid krijgen om te kiezen hoe en waar ze hun GLB-financiering investeren om de ambitieuze gemeenschappelijke doelstellingen inzake milieu, klimaatverandering en duurzaamheid te verwezenlijken.

Vicevoorzitter Jyrki Katainen i, verantwoordelijk voor Banen, Groei, Investeringen en Concurrentievermogen: "Het gemeenschappelijke landbouwbeleid bestaat al sinds 1962. Terwijl we moeten waarborgen dat het GLB voor onder andere gezond en lekker eten voor de consument en voor banen en groei op het platteland blijft zorgen, moet het ook gelijke tred houden met andere beleidsgebieden. Ons voorstel komt er na een brede raadpleging van belanghebbenden en is een belangrijke stap in de modernisering en vereenvoudiging van het GLB. Het door de Commissie geïntroduceerde nieuwe model zal voor meer subsidiariteit voor de lidstaten zorgen en doet op hen een beroep om strategische plannen voor het GLB op te stellen, die hun acties in het kader van pijler I en pijler II behandelen, wat vereenvoudiging, meer samenhang en betere monitoring van de resultaten mogelijk maakt."

Phil Hogan i, commissaris voor Landbouw en Plattelandsontwikkeling: "De mededeling van vandaag waarborgt dat het gemeenschappelijk landbouwbeleid resultaten zal opleveren op het gebied van nieuwe en opkomende doelstellingen, zoals het bevorderen van een slimme en veerkrachtige landbouwsector, het ondesteunen van milieuzorg en klimaatactie en het versterken van het sociaaleconomische weefsel van het platteland. Zij markeert ook een belangrijke koerswijziging in de uitvoering van het GLB. Het bestaande systeem wordt vervangen door een nieuw implementatiestelsel, met een veel grotere mate van subsidiariteit voor de lidstaten en regio's."

De huidige tweepijlerstructuur blijft behouden, maar er wordt een flexibelere aanpak gevolgd om de gedetailleerde acties ter verwezenlijking van de op EU-niveau overeengekomen doelstellingen vast te stellen. Elk EU-land zal zijn eigen strategisch plan ontwikkelen - dat door de Commissie wordt goedgekeurd - waarin het uiteenzet hoe het de doelstellingen wil halen. In plaats van op naleving zal de aandacht veeleer zijn toegespitst op het monitoren van vooruitgang en het waarborgen van de resultaatgerichtheid van de financiering. De overgang van een "onze size fits all"-benadering naar een aanpak op maat betekent dat het beleid en de concrete implicaties ervan dichter worden gebracht bij degenen die de praktische uitvoering ervan verzorgen.

Landbouwers zullen steun blijven ontvangen via het systeem van rechtstreekse betalingen. Deze mededeling loopt niet vooruit op het resultaat van het debat over de toekomst van de EU-financiën, noch op de inhoud van het voorstel voor het volgende meerjarig financieel kader (MFK). Zonder exhaustief te zijn, worden in de mededeling enkele mogelijkheden verkend om te zorgen voor eerlijkere en beter gerichte ondersteuning van het inkomen van landbouwers.

Klimaatverandering en de druk op natuurlijke hulpbronnen zullen een impact op de landbouw en de voedselproductie blijven hebben. Het toekomstige GLB moet blijk geven van meer ambitie op het gebied van hulpbronnenefficiëntie, milieuzorg en klimaatactie.

Andere voorstellen omvatten:

• - 

  Het aanmoedigen van het gebruik van moderne technologieën om landbouwers op het terrein te ondersteunen en meer markttransparantie en zekerheid te bieden;
• - 

  Meer aandacht om jonge mensen warm te maken voor het beroep van landbouwer, in coördinatie met de eigen bevoegdheden van de lidstaten inzake onder meer grondbelasting, ruimtelijke ordening en de ontwikkeling van vaardigheden;
• - 

  De bezorgdheid van de burger op het gebied van duurzame landbouwproductie, met inbegrip van gezondheid, voeding, voedselverspilling en dierenwelzijn, aanpakken;
• - 

  Streven naar samenhangende actie op de verschillende beleidsterreinen overeenkomstig de mondiale dimensie van het beleid, met name op het gebied van handel, migratie en duurzame ontwikkeling;
• - 

  De oprichting van een platform op EU-niveau inzake risicobeheer om landbouwers te helpen om te gaan met de onzekerheid van het klimaat, marktvolatiliteit en andere risico's.

De desbetreffende wetgevingsvoorstellen om uitvoering te geven aan de in de mededeling geschetste doelstellingen, zullen door de Commissie vóór de zomer van 2018 worden ingediend, na het MFK-voorstel.

Achtergrond

Op 2 februari 2017 heeft de Commissie een raadpleging geopend over de toekomst van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) om na te gaan op welke punten het huidige beleid zou kunnen worden vereenvoudigd en gemoderniseerd. Tijdens de drie maanden durende raadpleging heeft de Europese Commissie meer dan 320 000 reacties ontvangen, hoofdzakelijk van particulieren. Uit de raadpleing bleek dat de meeste respondenten een sterk gemeenschappelijk landbouwbeleid op het niveau van de Europese Unie wilden behouden, maar dat het GLB eenvoudiger en flexibeler moest worden, en beter moest worden afgestemd op belangrijke uitdagingen zoals het verzekeren van een redelijke levensstandaard voor landbouwers, de bescherming van het milieu en het aanpakken van de klimaatverandering.

Meer informatie

Mededeling

MEMO: De toekomst van de voeding en landbouw

Factsheet: Vereenvoudiging

Factsheet: Landbouw en het GLB in de EU

Factsheet: Steun voor landbouwers

Factsheet: Het GLB en het milieu

Factsheet: Landbouw 2.0

Audiovisueel

IP/17/4841