Partnerschapskader inzake migratie: Commissie bericht over de resultaten en de voortgang die in het afgelopen jaar zijn geboekt

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op dinsdag 13 juni 2017.

Nu het partnerschapskader inzake migratie één jaar bestaat en de Europese Raad i van juni nadert, presenteren de Commissie en de hoge vertegenwoordiger vandaag het vierde voortgangsverslag over het partnerschapskader inzake migratie.

Het verslag wijst uit dat het partnerschap partnerlanden in Afrika heeft gestimuleerd om irreguliere migratie beter aan te pakken en netwerken voor mensensmokkel beter te bestrijden. Gezamenlijke inspanningen hebben ertoe bijgedragen dat het vaker tot begeleide vrijwillige terugkeer van gestrande migranten komt. Ook is er gezorgd voor ondersteuning van de werkgelegenheid en sociale projecten.Daarnaast zijn er sinds de vaststelling van de gezamenlijke mededeling over de centrale Middellandse Zeeroute en deverklaring van Malta nadere inspanningen geleverd langs de centrale Middellandse Zeeroute. Dit heeft geleid tot efficiëntere samenwerking met partnerlanden en internationale partners als de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) en de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor vluchtelingen (UNHCR). Dankzij betere coördinatie tussen de EU en de lidstaten kan de EU meer druk uitoefenen op haar partners. Toch moet er nog nauwer worden samengewerkt om betere resultaten te boeken. Zo moet er met name voor worden gezorgd dat minder migranten de EU op irreguliere wijze bereiken en moeten de EU en haar partnerlanden nauwer gaan samenwerken op het gebied van terugkeer en overname.

Hoge vertegenwoordiger en vicevoorzitter Federica Mogherini i: “Een jaar geleden hebben we het partnerschapskader in het leven geroepen, omdat we ervan overtuigd waren dat voor migratiebeheer partnerschap en een brede aanpak vereist zijn, gebaseerd op de bescherming van de rechten van migranten, de bestrijding van mensensmokkelaars en de aanpak van de achterliggende oorzaken als armoede, conflicten en klimaatverandering. Wij werken dagelijks samen met de vijf prioritaire landen en tal van andere landen in de Sahelregio, West-Afrika en de Hoorn van Afrika. Deze gemeenschappelijke aanpak levert concrete vooruitgang op, onder meer bij de bestrijding van mensensmokkelaars. Wat betreft begeleide vrijwillige terugkeer: in het kader van het samen met de IOM beheerde programma zijn sinds het begin van 2017 meer dan 4 000 migranten vrijwillig uit Libië teruggekeerd naar hun land van herkomst. Wij blijven ons inzetten om nog nauwer met onze Afrikaanse partners samen te werken teneinde te waarborgen dat levens worden gered, migranten waardig worden behandeld en het bedrijfsmodel van degenen die munt slaan uit andermans wanhoop, wordt ontwricht.”

Resultaten van het partnerschapskader

Een jaar na de start van het nieuwe partnerschapskader is er concrete vooruitgang geboekt met de vijf prioritaire Afrikaanse landen Niger, Mali, Nigeria, Senegal en Ethiopië. Niger is een goed voorbeeld van wat er met het partnerschapskader kan worden bereikt: de EU en de lidstaten hebben hun acties en samenwerking zorgvuldig gecoördineerd, samen met de Nigerese autoriteiten. Dankzij intensievere grenscontroles en bestrijding van mensensmokkel konden smokkelaars worden aangehouden en komt het beduidend vaker tot begeleide vrijwillige terugkeer van migranten vanuit Niger naar hun land van herkomst.

De samenwerking met alle partnerlanden is aanzienlijk opgevoerd, mede dankzij de aanwezigheid van Europese migratieverbindingsfunctionarissen in twaalf partnerlanden. De EU beschikt nu over een gedegen partnerschap met de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) en de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor vluchtelingen (UNHCR). Er zijn stappen genomen om terugkeer en overname van irreguliere migranten te vergemakkelijken. Hier moet echter meer vaart achter worden gezet. Met meer landen is de samenwerking op het gebied van migratiebeheer opgevoerd, in Noord- en West-Afrika en Azië.

Dankzij het EU-noodtrustfonds voor Afrika kon de EU haar politieke inzet vertalen in ondersteuning van projecten voor werkgelegenheid, toegang tot onderwijs en grensbeheer in essentiële landen. Tot dusver zijn 118 projecten goedgekeurd. In totaal is voor de drie regio's die onder het fonds vallen, nu ongeveer 2,8 miljard EUR beschikbaar en het toepassingsgebied is uitgebreid met Guinea, Ivoorkust en Ghana.

Maatregelen langs de centrale Middellandse Zeeroute

Naar aanleiding van de aanhoudende crisis langs de centrale Middellandse Zeeroute heeft de EU de samenwerking met de Noord-Afrikaanse partners, en met name Libië, opgevoerd. In het kader van het EU-noodtrustfonds voor Afrika is een pakket van 90 miljoen EUR vastgesteld om de bescherming en weerbaarheid van migranten en vluchtelingen (onder meer in centra) alsook die van de gastgemeenschappen in Libië te versterken. In samenwerking met de IOM is het programma voor begeleide vrijwillige terugkeer en re-integratie voortgezet. Alleen al vanuit Libië zijn in 2017 tot dusver meer dan 4 000 migranten teruggekeerd naar hun land van herkomst - meer dan er in heel 2016 vanuit Libië terugkeerden. De drie activiteiten in het kader van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid - EUNAVFOR Med Operation SOPHIA,de EU-missie voor bijstandsverlening inzake grensbeheer in Libië en de EU-cel voor contact en planning - blijven bijdragen aan de bestrijding door de EU van netwerken voor mensensmokkel. Daarbij wordt overleg gevoerd met de Libische autoriteiten.

Daarnaast voert de EU thans nauwer overleg met de buurlanden van Libië ten zuiden van de Sahara, om de irreguliere migratiestroom naar het noorden een halt toe te roepen. Op 5 juni 2017 verklaarde de EU de operationalisering van de gemeenschappelijke strijdmacht van de G5 (die is samengesteld uit troepen van Mali, Mauritanië, Niger, Nigeria en Tsjaad) voor het beveiligen van gevoelige grensregio's met maximaal 50 miljoen EUR te willen ondersteunen.

Volgende stappen

Het partnerschapskader zal in de toekomst nog aan politiek en operationeel belang winnen, aangezien migratie een langetermijnuitdaging is. De beschikbare instrumenten en hulpmiddelen zouden moeten worden uitgebreid en meer lidstaten zouden actief moeten ijveren voor de gemeenschappelijke aanpak. De EU zal haar inspanningen op het gebied van terugkeer samen met haar partnerlanden blijven opvoeren met het oog op stabiele regelingen voor terugkeer en overname.

Aangezien de achterliggende oorzaken voor migratie naar Europa niet zijn weggenomen, is het van essentieel belang de komende maanden alle doelstellingen van het partnerschapskader te verwezenlijken. Dat betekent dat alle betrokken partijen hun inspanningen moeten volhouden en opvoeren. De Europese Raad van 22 en 23 juni zal de geboekte resultaten inventariseren en nadere richtsnoeren aanreiken voor het vervolg.

Achtergrond

Het partnerschap inzake migratie met derde landen werd een jaar geleden in het kader van de Europese migratieagenda gestart als brede EU-aanpak voor de uitdagingen van irreguliere migratie en de achterliggende oorzaken daarvan.

Daarnaast wordt ook verder gewerkt in het kader van regionale initiatieven als de processen van Rabat en Khartoem en aan de tenuitvoerlegging van het gezamenlijk actieplan van Valletta.

De Commissie presenteert vandaag ook drie voortgangsverslagen over maatregelen die zijn genomen in het kader van de Europese migratieagenda. Het ritme van de herplaatsingsoperaties versnelt in 2017 behoorlijk, de hervestiging ligt tamelijk goed op schema, de verklaring EU-Turkije leidt nog steeds tot resultaat, en de afgelopen maanden vordert de volledige operationalisering van de Europese grens- en kustwacht gestaag. De Commissie roept de lidstaten niettemin op om er nadrukkelijker naar te streven hun wettelijke verplichtingen na te komen en een billijke en evenredige bijdrage te leveren aan de EU-herplaatsingsregeling, te voorzien in de laatste personele en materiële middelen die de Europese grens- en kustwacht nodig heeft, en te zorgen voor volledige tenuitvoerlegging van de verklaring EU-Turkije.

Meer informatie

Vierde voortgangsverslag over het partnerschapskader met derde landen in de context van de Europese migratieagenda

Bijlage 1

Bijlage 2

Vragen en antwoorden: Commissie bericht over de resultaten van het partnerschapskader inzake migratie en de voortgang geboekt langs de centrale Middellandse Zeeroute

Informatieblad over het partnerschap inzake migratie

Informatieblad over de samenwerking in het kader van het partnerschapskader met Mali

Informatieblad over de samenwerking in het kader van het partnerschapskader met Niger

Informatieblad over de samenwerking in het kader van het partnerschapskader met Nigeria

Informatieblad over de samenwerking in het kader van het partnerschapskader met Senegal

Informatieblad over de samenwerking in het kader van het partnerschapskader met Ethiopië

Informatieblad over de betrekkingen EU-Libië

Informatieblad over het EU-noodtrustfonds voor Afrika

IP/17/1595

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail