Een nieuwe Franse President, en misschien toch meer instabiliteit?
Emmanuel Macron of Marine Le Pen zal de nieuwe Franse President worden over twee weken. En van beide kandidaten lijkt het erop dat Macron de grootste kans op succes zal hebben. Maar bedacht dient wel te worden dat het Franse regeringsstelsel een semi-presidentieel systeem is, hetgeen betekent dat de President weliswaar eigen grondwettelijke bevoegdheden heeft maar tevens tal van bevoegdheden deelt met zijn regering/minister-president en het parlement.
Enige tijd geleden was de presidentiële zittingstermijn van zeven jaren gereduceerd tot vijf jaren, opdat de zitting van een President parallel zou lopen met de termijn (en verkiezingen) van het parlement, en wel van de Assemblee Nationale. Het doel daarvan was om er voor te zorgen dat de meerderheid van het parlement dezelfde politieke kleur had als de President, zodat de President een minister-president uit eigen kring kon kiezen en samen met de regering en het parlement kon regeren. Dat was onder het oude regime wel eens anders, waar een president plotsklaps geconfronteerd werd met een andere meerderheid in het parlement en mitsdien een minister-president moest benoemen die een andere politiek voorstond. Dat fenomeen werd 'cohabitation' genoemd.
Vraag is echter of we na de aanstaande parlementsverkiezingen niet wederom een 'cohabitation' kunnen gaan krijgen. Met Le Pen als president is het erg onwaarschijnlijk dat haar partij ook een meerderheid in het parlement zal gaan winnen. Haar partij is groter in het Europees Parlement dan in de Franse Assemblee. Daarom zit Le Pen ook in het door haar verfoeide EP.
En hoe zit het met Macron? De twee grote politieke partijen/stromingen in Frankrijk (de republikeinen en socialisten) hebben het erg slecht gedaan in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen. Zal de beweging van Macron (En Marche) in staat zijn straks een solide parlementaire meerderheid te winnen, misschien met wat steun van andere partijen? Of zal Macron straks een coalitie moeten gaan zoeken met lastige onderhandelingen en met een bijbehorende minister-president en regering, die mogelijk een van Macron afwijkende politiek zal gaan voeren? Dat zal zeker zijn mogelijkheden verkleinen om zijn politieke agenda uit te voeren.
Hoe dan ook: een 'cohabitation' zal zowel Le Pen als Macron kunnen frustreren in het implementeren van het voorgestane beleid. Voor de effectiviteit van het presidentschap en voor het behoud van het vertrouwen in de politiek is te hopen dat een 'cohabitation' onder Macron vermeden zal kunnen worden en dat Macron als meest waarschijnlijke President straks ook over een parlementaire meerderheid zal kunnen beschikken.