Artikel 50: hoe over de toekomst van de EU-Britse betrekkingen wordt beslist

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op woensdag 29 maart 2017, 10:48.

De Britse regering zal vandaag aankondigen dat het beroep doet op artikel 50 van het Verdrag van de EU i. Dit betekent de formele melding van haar voornemen zich uit de EU terug te trekken. Vanaf vandaag hebben het Verenigd Koninkrijk (VK) en de EU twee jaar om een uittredingsovereenkomst uit te onderhandelen. Verder moeten de toekomstige handelsbetrekkingen worden bepaald, hoewel dit naar verwachting langer zal duren. Lees verder voor meer informatie over de procedure.

Artikel 50

Artikel 50 beschrijft de procedure voor een lidstaat om de EU te verlaten. Het is aan het land in kwestie om zich terug te trekken "in overeenstemming met zijn eigen grondwettelijke bepalingen". Eenmaal geactiveerd, kunnen overeenkomstig artikel 50 twee jaar voor de onderhandelingen worden uitgetrokken. Deze periode kan echter met eenparigheid van stemmen door de Europese Raad i worden verlengd.

Het doel is om tot een overeenkomst te komen maar het is ook mogelijk dat er geen akkoord komt.

Twee overeenkomsten

De EU en het VK hebben twee jaar om over een uittredingsovereenkomst te onderhandelen met daarin regelingen voor de manier waarop het land de Unie zal verlaten "rekening houdend met de toekomstige betrekkingen met de Europese Unie". De bepalingen voor het kader voor toekomstige betrekkingen zal onderdeel zijn een afzonderlijke overeenkomst, waarover wellicht aanzienlijk langer zal moeten worden onderhandeld.

Als de onderhandelingen succesvol zijn, moet de uittredingsovereenkomst door het VK worden bekrachtigd, door het Europees Parlement i, worden goedgekeurd en door minstens 20 van de 27 lidstaten in de Raad i worden goedgekeurd.

Het akkoord over het toekomstige kader moet door alle lidstaten en het Europees Parlement i worden goedgekeurd.

Uittredingsovereenkomst

De uittredingsovereenkomst zal betrekking hebben op kwesties zoals:

  • de rechten van EU-burgers in het VK;
  • de rechten van Britse burgers die in andere delen van de EU wonen;
  • de financiële verplichtingen die het VK zoals lidstaat op zich heeft genomen;
  • grenskwesties (in het bijzonder die tussen het VK en de Republiek Ierland);
  • internationale toezeggingen van het VK als lidstaat (bijvoorbeeld wat betreft het klimaatakkoord van Parijs).

Wat het akkoord over het toekomstig kader zal dekken

Het akkoord over het toekomstige kader zou de voorwaarden voor samenwerking beschrijven op een verscheidenheid van onderwerpen zoals bijvoorbeeld defensie, terrorismebestrijding, het milieu, onderzoek en onderwijs.Een van de belangrijkste onderdelen is om overeenstemming te vinden voor een basis voor toekomstige handelsbetrekkingen. Mogelijke tarieven, productnormen, en geschillenbeslechting kunnen ook worden omschreven.

De onderhandelingen

Als het VK artikel 50 heeft ingeroepen, zal de Europese Raad i - die de nationale regeringen vertegenwoordigt - richtsnoeren geven om als basis voor de onderhandelingen te dienen. Voormalig commissaris Michel Barnier i zal de onderhandelingen leiden namens de EU. De Raad i kan de richtsnoeren echter altijd verduidelijken of actualiseren. De onderhandelingen zouden al binnen een paar weken kunnen beginnen.

In zijn presentatie aan het Parlement heeft Barnier een aantal uitgangspunten voor de onderhandelingen benadrukt, namelijk:

  • de vier vrijheden moeten onlosmakelijk verbonden zijn;
  • overgangsmaatregelen moeten duidelijk beperkt zijn in de tijd;
  • EU-lidmaatschap moet altijd het voordeligst blijven;
  • elke nieuwe relatie moet gebaseerd zijn op een level playing field en op respect voor concurrentieregels;
  • er moet rekening worden gehouden met het evenwicht tussen rechten en plichten overeengekomen met niet-EU-landen;
  • nauwe samenwerking op het gebied van defensie en veiligheid is wenselijk.

Wat gebeurt er als er geen overeenstemming wordt bereikt?

Als er geen akkoord komt en ook geen overeenstemming over verlenging van de termijn, dan verlaat het VK automatisch de EU na de periode van twee jaar. Indien er geen akkoord wordt bereikt over de handelsbetrekkingen, dan moet het VK handel drijven met de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie i, de WTO.

De rol van het Parlement

De uittredingsovereenkomst kan niet in werking treden zonder de toestemming van het Parlement. In de komende weken zullen de leden naar verwachting een resolutie aannemen met het standpunt van het Parlement.

Guy Verhofstadt i is door het Europees Parlement aangesteld als coördinator. Voor zijn werk zal hij gebruik kunnen maken van de expertise van de parlementaire commissies.

REF. : 20170324STO68408

Bijgewerkt op: ( 29-03-2017 - 10:53)