Iraakse jezidi-activisten Nadia Murad en Lamiya Aji Bashar ontvangen Sacharovprijs 2016

IS overlevenden en Iraakse jezidi-activisten Nadia Murad en Lamiya Aji Bashar ontvingen vandaag, 13 december, de Sacharovprijs voor de vrijheid van denken. De twee vrouwen werden gehuldigd door het Parlement voor het opkomen voor de vervolgde jezidi's en de slachtoffers van seksueel geweld door IS. "Meer dan 3.500 kinderen en vrouwen zijn gegijzeld als slaven onder IS. Elke dag sterven zij duizend keer," zei Aji Bashar tijdens de ceremonie.

Aji Bashar: "IS verkocht me meer dan vier keer"

"Ik werd vier keer verkocht door IS" als slaaf, vertelde Aji Bashar de EP-leden. In een emotionele toespraak vertelde ze over haar verschrikkelijke beproeving in de handen van IS en hoe ze serieus tijdens haar ontsnapping werd verminkt terwijl haar jeugdvriendin en een ander meisje stierven.

"Samen met een vriendin en een negenjarig meisje" dat ook door haar ontvoerders was verkracht "slaagden we erin te ontsnappen, maar voordat we in veiligheid waren, stapte mijn vriendin Kathrin per ongeluk op een landmijn, explodeerde en het laatste wat ik hoorde was hun doodsgeschreeuw, het ergste wat ik ooit heb gehoord."

"Ik denk dat ik kan een stem kan geven aan de slachtoffers. En de Sacharovprijs geeft mij veel kracht en daarom heb ik besloten om een stem voor de stemlozen te worden,'' zei ze en benadrukt dat "meer dan 3.500 kinderen en vrouwen nog steeds gegijzeld zijn als slaven onder IS. Zij sterven iedere dag duizend keer."

Laureaten dringen aan op bescherming jezidigemeenschap

IS en de extremisten kwamen op de derde augustus (2014) om de jezidi's uit te wissen. Ze gaven ons één optie: de dood of bekeren tot de islam. Er is geen twijfel over dat IS massale genocide heeft gepleegd. Deze genocide bestond niet alleen uit moorden maar zij probeerden om op een systematische manier vrouwen tot slaaf te maken en om kinderen te nemen," vertelde Murad de leden terwijl ze terugkeek naar de dag waarop zij werd meegenomen als een seksslavin en de meeste van haar familieleden werden vermoord. "Nu is mijn gemeenschap onder het gewicht van de genocide uiteengevallen," zei ze en pleitte voor internationale vervolging van de daders.

"De half miljoen jezidi's in Irak zijn de laatste leden van deze gemeenschap in het Midden-Oosten," zei Murad, en zij pleitte met Aji Bashar, voor het opzetten van veilige zones in het land voor jezidi's en andere minderheden. Als alternatief zou Europa de jezidi's kunnen ontvangen en hervestigen zei ze. "Wij zien Europa als een symbool van de menselijkheid, en Europa bevestigt dat vandaag. Europa moet een voorbeeld voor de wereld blijven en een model voor het samenleven van volkeren en culturen," zei Murad.

Vechten voor de achterblijvers

"Ze hebben onuitsprekelijke wreedheden meegemaakt, gevangenschap overleeft en zij konden ontsnappen. Zij overwonnen angst en pijn en hebben uiteindelijk onderdak bij ons hier in Europa gevonden. Zowel Murad als Aji Bashar vechten voor de achterblijvers. Ze vechten tegen straffeloosheid en voor gerechtigheid," zei EP-voorzitter Martin Schulz i tijdens de ceremonie.

Schulz zei dat het Internationaal Strafhof i de misdaden van de zogenaamde Islamitische Staat moet onderzoeken en herinnerde eraan dat Europa de plicht heeft om vervolgde mensen te beschermen. "Wij, de democratische gemeenschappen die leven in meer welvarende delen van de wereld, wij weigeren echter soms om deze mensen bescherming te geven. Dit is een bron van schaamte. Het is ondraaglijk," zei Schulz onder warm applaus.

Schulz verwelkomde ook de Sacharovprijs 2016 finalisten Can Dündar en Mustafa Dzemilev die aanwezig waren en hij deed opnieuw een beroep op de Saoedische autoriteiten voor de onmiddellijke vrijlating van de laureaat van vorig jaar, Raif Badawi.

De toespraken van Murad en Aji Bashar werden gevolgd door een staande ovatie. De EP-voorzitter introduceerde Lamiya's jongere broer, die gisteren met zijn zus is herenigd na 18 maanden in een kamp.

Nadia Murad en Lamiya Aji Bashar

Nadia Murad Basee Taha en Lamiya Aji Bashar, zijn afkomstig uit Kocho, één van de dorpen in de buurt van Sinjar, Irak. In augustus 2014 doodde IS alle mannen in het dorp. Jonge vrouwen, met inbegrip van Aji Bashar, Murad en hun zussen, werden ontvoerd en gedwongen tot seksuele slavernij.

Uiteindelijk wisten ze te ontsnappen. Murad in november 2014 en Aji Bashar in april 2016.

Murad, 23 jaar oud, en Aji Bashar, 18 jaar oud, wonen nu in Duitsland en zijn actief geworden in het vragen van aandacht voor het lot van de jezidigemeenschap in Irak, een religieuze minderheid onderworpen aan een genocidecampagne van IS, en voor vrouwen die slachtoffer zijn geworden van seksueel geweld door IS.

Meer over de Sacharov-prijs

De Sacharovprijs voor de vrijheid van denken is opgericht in 1998 en wordt jaarlijks door het EP uitgereikt aan individuen en organisaties die de rechten van de mens en fundamentele vrijheden verdedigen en eren. Laureaten ontvangt € 50.000. Vorig jaar werd de prijs toegekend aan Raif Badawi. De Saoedische blogger die niet in staat was om de prijs zelf in ontvangst te nemen, zit nog altijd gevangen voor het hosten van een website voor het bevorderen van een sociaal, politiek en religieus debat.

Bekijk de opname van de ceremonie op onze website of volg het debat op sociale media met de hashtag #SacharovPrijs. Lees verder in ons dossier.

REF. : 20161209STO55334