Europees zuivelpakket versterkt de positie van de zuivelproducenten in de toeleveringsketen

De Europese Commissie i heeft vandaag het tweede verslag gepubliceerd over de werking van het zogenoemde zuivelpakket, een reeks maatregelen die in 2012 zijn genomen om de positie van de Europese zuivelproducenten in de toeleveringsketen te versterken.

Uit het verslag blijkt dat de Europese landbouwers, drie jaar nadat het zuivelpakket van toepassing is geworden, in toenemende mate gebruikmaken van de daarin geboden instrumenten, zoals collectieve onderhandelingen over contractvoorwaarden via een producentenorganisatie of het sluiten van schriftelijke contracten. De maatregel die collectieve onderhandelingen mogelijk maakt, is bedoeld om de onderhandelingspositie van de melkproducenten te versterken, terwijl schriftelijke contracten de landbouwers meer transparantie en een betere traceerbaarheid bieden.

Het verslag moest oorspronkelijk in 2018 worden voorgelegd, maar in het licht van de aanhoudende moeilijkheden in de zuivelsector heeft EU-commissaris voor landbouw, Phil Hogan i, besloten dat het verslag reeds eind 2016 klaar moest zijn. Deze toezegging maakte deel uit van de reeks solidariteitspakketten voor de zuivelsector die vorig jaar werden aangekondigd en tenuitvoergelegd.

Phil Hogan, die ingenomen was met het verslag, stelde het vandaag zo: "Het verslag laat zien dat er maatregelen zijn die wij op EU-niveau kunnen nemen om de melkveehouders een betere positie in de toeleveringsketen te garanderen. Voor mij is dit verslag, dat aansluit op het verslag van de taskforce landbouwmarkten van vorige week, een verdere aanwijzing dat beleidsmatig moet worden opgetreden in het kader van het werkprogramma van de Commissie voor 2017."

In het verslag worden ook de mogelijkheden onderzocht die verder nog ter beschikking van de melkveehouders staan. Zo wordt gewezen op het potentieel van twee kerninstrumenten van het zuivelpakket (producentenorganisaties en collectieve onderhandelingen), die nog niet volledig door de lidstaten en de producenten- en landbouwersorganisaties worden benut, en worden diverse manieren opgesomd om die instrumenten doeltreffender te maken, op het niveau van zowel de EU als de lidstaten.

Meer in het bijzonder worden de lidstaten aangemoedigd om de nodige maatregelen te nemen om de oprichting te bevorderen van producentenorganisaties die collectieve acties verrichten die verder gaan dan collectieve onderhandelingen, en zo het gewicht van de producenten in de melktoeleveringsketen doen toenemen. Afgezien van deze aanbevelingen moet worden overwogen de brancheorganisaties een grotere rol toe te kennen.

De conclusie van het verslag is dat moet worden overwogen het zuivelpakket ook na 2020 toe te passen. Alleen dan zal het zijn volledige potentieel kunnen waarmaken.

Achtergrond

Het zuivelpakket, dat in 2012 via de medebeslissingsprocedure is goedgekeurd, heeft tot doel de positie van de zuivelproducenten in de zuivelbevoorradingsketen te versterken en de sector voor te bereiden op een meer marktgerichte en duurzamere toekomst, waarbij er met name naar wordt gestreefd om lering te trekken uit de zuivelmarktcrisis van 2009. De lidstaten hebben de mogelijkheid om schriftelijke contracten tussen landbouwers en verwerkende bedrijven in de zuivelsector verplicht te stellen, en het zuivelpakket biedt de landbouwers de mogelijkheid om binnen bepaalde grenzen collectief over de contractuele voorwaarden te onderhandelen.

Het pakket omvat ook specifieke EU-voorschriften voor brancheorganisaties, die het de actoren in de zuivelbevoorradingsketen mogelijk maken overleg te plegen en een aantal activiteiten te verrichten. Voorts kunnen de lidstaten onder bepaalde voorwaarden regels toepassen om het aanbod van kaas met een BOB/BGA te reguleren. Daarnaast voorziet het pakket in een reeks maatregelen om de markt transparanter te maken.

De maatregelen van het zuivelpakket zullen tot medio 2020 van toepassing zijn. De Commissie had als opdracht om in 2014 en 2018 verslag uit te brengen over de marktsituatie en de uitvoering van de maatregelen. In die verslagen (aan het Europees Parlement i en de Raad i) moesten met name de effecten op de melkproducenten en de melkproductie in achterstandsgebieden worden beoordeeld en moest worden nagegaan welke stimuli de landbouwers tot het sluiten van gemeenschappelijke productieafspraken zouden kunnen aanzetten. In het kader van het solidariteitspakket dat Commissaris Hogan in september 2015 heeft gelanceerd, werd het tweede verslag, dat oorspronkelijk in 2018 moest worden voorgelegd, vervroegd naar 2016. Dit verslag is vandaag gepubliceerd.

Meer informatie

Zie de webpagina over het zuivelpakket.

IP/16/3922

---