Europa's buitengrenzen beter beveiligen: Europees grens- en kustwachtagentschap gaat van start

Vandaag gaat het Europees grens- en kustwachtagentschap officieel van start - minder dan een jaar nadat de Commissie met een eerste voorstel is gekomen.

Deze start vindt plaats bij de grenspost Kapitan Andreevo, aan de Bulgaarse buitengrens met Turkije. Hier zullen de voertuigen, de uitrusting en de teams van het nieuwe agentschap worden gepresenteerd. Ook is er een persconferentie met commissaris voor Migratie, Binnenlandse Zaken en Burgerschap Dimitris Avramopoulos i, de Bulgaarse minister-president Boyko Borissov, vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken Rumiana Bachvarova, de Slowaakse staatssecretaris van Binnenlandse Zaken Denisa Sakova, uitvoerend directeur van het Europees grens- en kustwachtagentschap Fabrice Leggeri, EU-ministers van Binnenlandse Zaken en andere hoge functionarissen. Het Europees grens- en kustwachtagentschap kan voortbouwen op de fundamenten van Frontex i. Het zal de EU-buitengrenzen van nabij monitoren en met lidstaten samenwerken om potentiële veiligheidsdreigingen voor de buitengrenzen van de EU snel op te sporen en aan te pakken.

Dimitris Avramopoulos, commissaris voor Migratie, Binnenlandse Zaken en Burgerschap: "Vandaag is een mijlpaal in de geschiedenis van het Europese grensbeheer. Voortaan geldt de EU-buitengrens van één lidstaat als de buitengrens van alle lidstaten - zowel juridisch als operationeel. In minder dan één jaar tijd zijn we erin geslaagd om een volwaardig Europees grens- en kustwachtsysteem op te zetten en zo de beginselen van gedeelde verantwoordelijkheid en solidariteit tussen de lidstaten en de Unie in de praktijk te brengen. Dit is precies het Europese antwoord dat we nodig hebben om de migratie- en veiligheidsuitdagingen van de 21ste eeuw aan te gaan."

Robert Fico, minister-president van Slowakije, die het roulerend voorzitterschap van de Raad bekleedt: "Met het van start gaan van de Europese grens- en kustwacht wordt aan onze buitengrenzen een nieuwe werkelijkheid gecreëerd. Het vormt het tastbare resultaat van onze afspraken in het kader van het stappenplan van Bratislava en is een praktische blijk van eensgezindheid tussen de lidstaten. Het herstel van Schengen wordt hierdoor weer mogelijk gemaakt. Het voorzitterschap is vastbesloten om mee te werken aan de verdere versterking van de Europese grens- en kustwacht, en om andere verplichtingen uit het stappenplan om te zetten in daden.”

Fabrice Leggeri, uitvoerend directeur van het Europees grens- en kustwachtagentschap: "Dit is een historisch moment en ik ben er bijzonder trots op dat Frontex vandaag het Europees grens- en kustwachtagentschap wordt. Dit nieuwe agentschap is sterker en beter uitgerust om de migratie- en veiligheidsuitdagingen aan Europa's buitengrenzen aan te pakken. Dankzij zijn ruimere mandaat en nieuwe bevoegdheden zal het doeltreffend kunnen optreden. Het agentschap zal de buitengrenzen aan stresstesten onderwerpen om zwakke punten in kaart te brengen voordat zich een echte crisis voordoet. Verder zal het agentschap operationele bijstand kunnen verlenen aan naburige niet-EU-landen die om bijstand aan hun grens vragen. Ter ondersteuning van strafrechtelijk onderzoek zal het daarnaast inlichtingen over grensoverschrijdende criminele activiteiten kunnen delen met nationale autoriteiten en Europese agentschappen. Ook zal het agentschap door zijn nieuwe kustwachttaken een belangrijke rol spelen bij de Europese zeegrenzen."

Met dit nieuwe mandaat zijn de rol en de activiteiten van het Agentschap fors uitgebreid. De permanente personeelsbezetting van het agentschap wordt ruim verdubbeld. Het agentschap zal zelf uitrusting en materiaal kunnen aanschaffen, waarvan het bij grensoperaties zeer snel gebruik kan maken. Het agentschap zal kunnen beschikken over snel inzetbare reservepools van zeker 1 500 grenswachters en technische uitrusting. Tekorten aan personeel of uitrusting voor de operaties van het agentschap zullen daardoor tot het verleden behoren. De Europese grens- en kustwacht zal nu toezien op de toepassing van de Unienormen inzake grensbeheer via een periodieke risicoanalyse en verplichte kwetsbaarheidsbeoordelingen.

Bij de versterking van de Europese buitengrenzen was een grens- en kustwacht nog een schakel die ontbrak. Het gaat erom dat mensen zich vrijelijk kunnen blijven vestigen en verplaatsen binnen de Europese Unie. Een en ander helpt ook de Europese belofte waar te maken om het Schengengebied weer normaal te laten functioneren en tijdelijke binnengrenscontroles tegen het einde van het jaar op te heffen, zoals de Commissie heeft gepland in haar stappenplan "Terug naar Schengen" van 4 maart.

De komende maanden zal het nieuwe agentschap volledig operationeel worden:

• - 

  6 OKTOBER 2016: nieuw agentschap wettelijk operationeel

• - 

  7 december 2016: snel inzetbare pool en snel inzetbare uitrusting operationeel

• - 

  UITERLIJK DECEMBER 2016: 50 nieuwe medewerkers bij het Agentschap

• - 

  7 januari 2017: terugkeerpools operationeel

• - 

  JANUARI-MAART 2017: eerste kwetsbaarheidsbeoordelingen.

Achtergrond

In zijn State of the Union-rede van 9 september 2015 kondigde voorzitter Juncker de oprichting aan van een Europese grens- en kustwacht. Dit is een van de maatregelen uit de Europese migratieagenda die het beheer en de beveiliging van de EU-buitengrenzen moeten versterken.Het Schengengebied zonder binnengrenzen kan alleen blijven bestaan indien de buitengrenzen daadwerkelijk worden beveiligd en beschermd.

Op 15 december 2015 is de Commissie met een wetgevingsvoorstel gekomen voor de oprichting van een Europese grens- en kustwacht. Met dat voorstel bouwt zij voort op de bestaande Frontex-structuren, om het hoofd te bieden aan de nieuwe uitdagingen en de politieke realiteit waarvoor de EU staat, op het punt van zowel migratie als interne veiligheid. De Europese grens- en kustwacht kreeg in een recordtijd van amper negen maanden de goedkeuring van het Europees Parlement en de Raad.

Deze Europese grens- en kustwacht zal migratie beter helpen te beheren, de interne veiligheid in de Europese Unie verbeteren en het beginsel van vrij verkeer van personen veiligstellen. Dankzij de Europese grens- en kustwacht kunnen de EU-buitengrenzen krachtig worden beheerd, in nauwe samenwerking tussen de Unie en de lidstaten.

Meer informatie

Vragen en antwoorden: Het nieuwe Europees grens- en kustwachtagentschap

FACTSHEET: Het nieuwe Europees grens- en kustwachtagentschap

FACTSHEET: EU-operaties in de Middellandse Zee

Verordening tot oprichting van een Europees grens- en kustwachtagentschap

Europa's buitengrenzen beter beveiligen: website van de Europese Commissie

Website van het Europees grens- en kustwachtagentschap (Frontex)

IP/16/3281