Commissie start discussie over toekomstig kader voor krachtigere en slimmere informatiesystemen voor grensbeheer en interne veiligheid

Commissie start discussie over toekomstig kader voor krachtigere en slimmere informatiesystemen voor grensbeheer en interne veiligheid

De Europese Commissie i heeft vandaag een mededeling over krachtigere en slimmere informatiesystemen voor grenzen en veiligheid aangenomen. Daarin wordt uiteengezet hoe door middel van de bestaande en toekomstige informatiesystemen het beheer van de buitengrenzen en de interne veiligheid in de EU kunnen worden versterkt. Met de mededeling van vandaag wordt een eerste stap gezet om het EU-systeem voor gegevensbeheer te verbeteren, met volledige inachtneming van de grondrechten, met name de bescherming van persoonsgegevens. In de mededeling worden maatregelen beschreven die de werking en de interoperabiliteit van bestaande informatiesystemen moeten verbeteren, evenals mogelijke nieuwe systemen om informatieleemten op te vullen.

Eerste vicevoorzitter Frans Timmermans i: "De grens- en rechtshandhavingsautoriteiten moeten passende toegang hebben tot alle bestaande databanken die zij nodig hebben voor hun specifieke taken. In de Europese veiligheidsagenda is gegevensuitwisseling reeds als prioriteit aangemerkt en de recente aanslagen benadrukken nogmaals het belang ervan. Wij zullen een manier vinden om de gegevensuitwisseling te verbeteren en tegelijkertijd de gegevens van personen te beschermen en te garanderen dat hun recht op privacy niet wordt geschonden. Het is niet de bedoeling dat wij in de EU in de richting gaan van "big brother". Het gaat erom te garanderen dat onze instanties die op het gebied van inlichtingen, grenzen en veiligheid actief zijn, intelligente, evenredige en zorgvuldig geregelde toegang krijgen tot wat zij nodig hebben om de burgers en hun vrijheden te beschermen."

Dimitris Avramopoulos i, commissaris voor Migratie en Binnenlandse Zaken: "De terreuraanslagen in de EU hebben aangetoond dat onze veiligheid wordt bedreigd, en tegelijkertijd worden we geconfronteerd met een ongekende migratiecrisis. Voor beide kwesties is informatie-uitwisseling cruciaal. Onze grenswachters, douane, politie en justitiële autoriteiten moeten toegang hebben tot de informatie en tools die nodig zijn om deze snel, efficiënt en doeltreffend aan te pakken."

Op EU-niveau zijn er al een aantal informatiesystemen die grenswachters en de politie kunnen gebruiken om informatie te vinden over personen die de grenzen overschrijden. De toegang voor de betrokken autoriteiten en de architectuur van het gegevensbeheer zijn echter niet aangepast aan de huidige dreiging. Het prioritaire belang van interoperabiliteit van informatiesystemen is al benadrukt in de Europese veiligheidsagenda en binnen de Europese Raad i en de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken i.

Het initiatief van vandaag is een aanvulling op bestaande voorstellen inzake de instelling van een Europese grens- en kustwacht, de richtlijn inzake persoonsgegevens van passagiers en de vandaag gepresenteerde herziene voorstellen voor een inreis-uitreissysteem. Om het werk te initiëren, heeft de Commissie besloten een deskundigengroep voor IT-systemen en interoperabiliteit op hoog niveau in te stellen, waarin EU-agentschappen i, nationale deskundigen en institutionele belanghebbenden vertegenwoordigd zijn. Op basis van de werkzaamheden van die deskundigengroep zal de Commissie aan het Europees Parlement i en de Raad i concrete ideeën voorstellen als input voor gezamenlijke discussies over de volgende stappen.

In het kader van dit proces zal de Commissie ook om input vragen van de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming i en de nationale gegevensbeschermingsautoriteiten die samenkomen binnen de Groep artikel 29. Om naleving van de grondrechten te garanderen, zijn goed opgezette technologie en informatiesystemen nodig, die correct worden gebruikt. Door middel van technologie en informatiesystemen kunnen overheden de grondrechten van burgers beter beschermen. Het doel van de Commissie is een strategie te ontwikkelen om de buitengrenzen beter te beschermen en de interne veiligheid te bevorderen, met volledige inachtneming van de vereisten op het gebied van gegevensbescherming.

Achtergrond

De Europese samenleving is bijzonder mobiel. Dagelijks steken miljoenen EU-burgers en derdelanders de binnen- en buitengrenzen over. In 2015 hebben meer dan 50 miljoen derdelanders de EU bezocht. Dat is goed voor ruim 200 miljoen grensoverschrijdingen aan de buitengrenzen van het Schengengebied i. Naast deze reguliere reizigersstroom waren er in 2015 alleen al 1,8 miljoen irreguliere grensoverschrijdingen door het conflict in Syrië en andere crises.

Het Schengengebied zonder controles aan de binnengrenzen heeft belangrijke voordelen opgeleverd voor de Europese burgers en bedrijven. Om een hoog niveau van interne veiligheid en het vrije verkeer van personen in het Schengengebied zonder binnengrenzen te garanderen, moeten de buitengrenzen sterk en betrouwbaar zijn.

Op EU-niveau zijn er reeds informatiesystemen die de grenswachters en de politie relevante informatie verschaffen over personen. De lidstaten en EU-agentschappen moeten de mogelijkheden van de bestaande informatiesystemen ten volle benutten. Wanneer dat nog niet gebeurd is, moet worden gezorgd voor de nodige technische aansluitingen aan al deze informatiesystemen en databanken. Er moet ook dringend meer worden gedaan op het gebied van het invoeren van gegevens in EU-databanken en het uitwisselen van informatie in de EU.

Indien dat nodig en haalbaar is, moeten informatiesystemen onderling worden verbonden en interoperabel worden gemaakt. Het zou gemakkelijker moeten worden om tegelijkertijd in verschillende systemen een zoekopdracht uit te voeren, zodat de grenswachters en politieagenten altijd en overal toegang hebben tot de informatie die zij nodig hebben.

Bij de manier van databeheer moet een modulaire aanpak worden gevolgd, waarbij ten volle gebruik wordt gemaakt van de technologische ontwikkelingen en wordt voortgebouwd op het beginsel van "privacy by design". Van meet af aan moet ervoor worden gezorgd dat alle grondrechten van zowel EU-burgers als derdelanders volledig worden geëerbiedigd, volgens het Handvest van de grondrechten.

Meer informatie:

Mededeling over krachtigere en slimmere informatiesystemen voor grenzen en veiligheid

MEMO: Het slimmegrenzenpakket - vragen en antwoorden

Persbericht - Veiligere en slimmere grenzen in de EU: Commissie stelt inreis‑uitreissysteem voor

Factsheet - Veiligere en slimmere grenzen voor de Europese Unie. Het inreis-uitreissysteem

IP/16/1248

---