Europese Commissie komt met verdere crisismaatregelen om Europese landbouwers te helpen

"Dit is een pakket maatregelen dat zeer gunstig kan uitpakken voor de Europese landbouwmarkten en een kans moet krijgen."

De Europese Commissie i heeft vandaag een extra pakket uitzonderlijke maatregelen aangekondigd waarbij alle in het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) beschikbare middelen voor de ondersteuning van de EU-landbouwers worden benut zonder dat de interne EU-markt wordt verstoord.

De huidige crisis in de landbouw is diep en ernstig en de EU-landen proberen hun landbouwers op alle mogelijke manieren te ondersteunen. Van haar kant komt de Commissie met een verder pakket maatregelen.

Met de reeks maatregelen die commissaris Hogan i voor de Ministers van Landbouw van de Europese Unie heeft ontvouwd en die bovenop het steunpakket van 500 miljoen EUR van september vorig jaar komt, gaat de Commissie tot het uiterste.

In het belang van de EU-landbouwers ben ik bereid om alle beschikbare middelen in te zetten die op korte en lange termijn soelaas bieden. We moeten alles doen wat mogelijk is om de landbouwers te helpen om in deze roerige tijden het hoofd boven water te houden. Rechtstreekse steunverlening is een van de middelen. Het pakket van vandaag is breed van opzet: alle mogelijke voorstellen zijn erin verwerkt voor zover ze juridisch en budgettair haalbaar zijn. Ik ben ervan overtuigd dat dit pakket maatregelen in combinatie met het solidariteitspakket van september zoden aan de dijk zal zetten, en vind dat het een kans moet krijgen. Dit zei commissaris Hogan vandaag in de Raad van Landbouwministers.

In deze tijden waarin tal van crises het hoofd moet worden geboden en de middelen schaars zijn, heeft de Commissie meer dan 1 miljard EUR over twee jaar kunnen vrijmaken. Dit bedrag is inclusief de 500 miljoen EUR van september 2015. De landbouwers kunnen op ons rekenen. Naast de reguliere GLB-steun die zij ontvangen, worden nu uitzonderlijke maatregelen ingezet. Daarmee wordt een integraal steunpakket geboden dat ons landbouwmodel beschermt.

De maatregelen van vandaag zijn uiterst flexibel van aard: de EU-lidstaten kunnen ze toesnijden op de situatie in eigen land. Het steunpakket is vooral gericht op de zuivelsector, de sector varkensvlees en de sector groenten en fruit. Hieronder volgt een samenvatting van de voorstellen.

Vrijwillige sturing van het aanbod (artikel 222)

De Commissie zal voor een beperkte periode toestaan dat de producentenorganisaties, brancheorganisaties en coöperaties in de zuivelsector op vrijwillige basis afspraken kunnen maken over productie en levering. Dit is mogelijk op basis van artikel 222 van de zogeheten gemeenschappelijke marktordening (GMO) voor de landbouwsector. Dit artikel mag bij een ernstige verstoring van de markt worden toegepast, zij het onder strikte voorwaarden. De Commissie is tot de conclusie gekomen dat in de huidige omstandigheden is voldaan aan die strikte voorwaarden wat de zuivelsector betreft. Het gaat om een uitzonderlijke maatregel die de werking van de interne EU-markt niet mag ondermijnen. Deze mogelijkheid is bij de GLB-hervorming van 2013 in de wetgeving opgenomen, maar nog niet eerder benut.

Tijdelijke verhoging van staatssteun

De Commissie gaat nadenken over de mogelijkheid om de lidstaten tijdelijk toe te staan om maximaal 15 000 EUR per landbouwer per jaar aan staatssteun te verlenen zonder dat er een nationale bovengrens gaat gelden. Zo'n maatregel kan onmiddellijk ingaan en is veel minder omslachtig dan een verhoging van de zogeheten de-minimisdrempels.

Verdubbeling van de interventiemaxima voor mageremelkpoeder en boter

De Commissie zal de interventiemaxima voor mageremelkpoeder en boter van respectievelijk 109 000 ton en 60 000 ton optrekken naar 218 000 ton en 100 000 ton. Op deze wijze kan de vaste interventieprijs worden ondersteund.

Versterking van de positie van de producent in de aanbodketen

De positie van de producenten in de aanbodketen blijft een punt van grote zorg. De Taskforce landbouwmarkten die is opgericht in het kader van het steunpakket van 500 miljoen EUR van september 2015, komt in het najaar met haar conclusies en aanbevelingen om tot een beter evenwicht in de keten te komen. Vandaag is besloten om een bijeenkomst van hoge nationale afgevaardigden met de taskforce te beleggen over de situatie in de zuivelsector.

Steun voor de sector varkensvlees

Commissaris Hogan zal zich beraden op de voorstellen die zijn gedaan om opnieuw een regeling voor de particuliere opslag van varkensvlees in te voeren. Over de nadere invulling van zo'n regeling, waaronder het tijdschema voor de invoering ervan, moet nog uitsluitsel komen.

Oprichting van een waarnemingspost voor de vleesmarkt

De Commissie monitort de markt en deelt waardevolle informatie over trends. Alle lidstaten hebben hun waardering uitgesproken over het werk dat de Commissie op dit gebied verzet. Na de waarnemingspost voor de melkmarkt die in 2014 is opgezet, komt er ook een waarnemingspost voor rundvlees en varkensvlees.

Internationale handel

De TTIP- en de Mercosur-onderhandelingen liggen gevoelig in de landbouw. De Commissie is zich daar terdege van bewust. Commissaris Hogan en de Commissie zijn vastbesloten om de EU-belangen goed te verdedigen en ervoor te zorgen dat nieuwe markten voor EU-producten opengaan, en tegelijk een speciale regeling uit te onderhandelen voor "gevoelige" producten. Zo'n speciale regeling is van even groot belang voor de Europese landbouw als de toegang tot nieuwe markten.

Afzetbevordering

Afzetbevorderingscampagnes zijn van essentieel belang voor het aanboren van nieuwe markten. Alleen al voor 2016 is meer dan 110 miljoen EUR beschikbaar voor de bevordering van de afzet van EU-landbouwproducten in de EU en daarbuiten. Daarvan is ruim 30 miljoen EUR gereserveerd voor de varkensvlees- en de zuivelsector. Die toezegging is in september vorig jaar gedaan. In verband met de marktverstoringen in deze sectoren komt nu bovenop die 30 miljoen EUR een extra bedrag.

Russisch invoerverbod/beperkende sanitaire en fytosanitaire maatregelen

De Commissie blijft alles in het werk stellen om Rusland ertoe te bewegen het verbod op de invoer van fytosanitaire producten op te heffen. Ondanks de inspanningen om de handel tussen Rusland en de EU weer snel op gang te brengen, is er nog weinig gebeurd. Wel is de opheffing van onterechte, buitenproportionele fytosanitaire maatregelen van een aantal andere derde landen een stuk dichterbij gekomen. Uiteindelijk kan dit leiden tot een opbloei van de handel met die landen, waaronder de VS, Japan, Brazilië en Oekraïne.

Financiële instrumenten/Europese Investeringsbank/Europees Fonds voor strategische investeringen

De Commissie zal het overleg met de EIB i over de ontwikkeling van financiële instrumenten voor investeringen van landbouwers en verwerkers die willen investeren in de verbetering van de concurrentiekracht van hun bedrijf of in de nodige structurele aanpassingen, hoog op haar agenda plaatsen.

Daarnaast wordt er bij de lidstaten op aangedrongen om te profiteren van de investeringskansen die het Europees Fonds voor strategische investeringen biedt op landbouwgebied en in dit verband te kijken naar de mogelijkheden om speciale platforms voor EFSI-financiering op te zetten.

Exportkrediet

De Commissie bestudeert de haalbaarheid van een exportkredietregeling die als aanvulling kan dienen op de nationale regelingen. In dit verband zal het directoraat-generaal Landbouw in nader overleg treden met de EIB en de desbetreffende bureaus en agentschappen in de lidstaten.

Sector groenten en fruit

De Commissie overweegt een verlenging van de uitzonderlijke maatregelen voor groenten en fruit die zijn getroffen naar aanleiding van het Russische invoerverbod. Deze maatregelen lopen in principe op 30 juni af.

Plattelandsontwikkeling

De Commissie gaat samen met de lidstaten bekijken waar en hoe plattelandsontwikkelingsprogramma's bestendiger kunnen worden gemaakt tegen de huidige crisis.

Klik hier voor de volledige toespraak van commissaris Hogan in de Raad.

Klik hier voor meer informatie over het steunpakket van 500 miljoen EUR van september 2015.

IP/16/806

---