De combinatie van de Europese structuur- en investeringsfondsen (ESI-fondsen) en het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI) — Veelgestelde vragen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op maandag 22 februari 2016.

Wat zijn de Europese structuur- en investeringsfondsen?

De Europese structuur- en investeringsfondsen (ESI-fondsen) leveren een belangrijke bijdrage tot de EU-doelstellingen van slimme, duurzame en inclusieve groei. In de periode 2014-2020 zal 454 miljard euro worden geïnvesteerd in 500 programma’s die gericht zijn op strategische groeigenererende sectoren, met name onderzoek, ontwikkeling & innovatie, steun aan kleine en middelgrote ondernemingen, de koolstofarme economie, en informatie- en communicatietechnologie.

De middelen van de ESI-fondsen worden verstrekt via op nationaal niveau gecofinancierde meerjarige programma's, die door de Commissie worden goedgekeurd en door de lidstaten en hun regio’s worden uitgevoerd onder gedeeld beheer. De plaatselijke autoriteiten zijn verantwoordelijk voor de selectie en uitvoering van en het toezicht op de door de ESI-fondsen ondersteunde projecten.

Het hervormde kader van de ESI-fondsen voor 2014-2020 omvat niet alleen subsidies, maar ook uitgebreidere mogelijkheden voor het gebruik van financieringsinstrumenten.

Wat is het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI i)?

Het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI) vormt de kern van het investeringsplan voor Europa. De Europese Commissie i en de EIB-groep (Europese Investeringsbank) hebben het EFSI opgericht met de bedoeling om mee te helpen bij het dichten van de huidige investeringskloof in de EU door het mobiliseren van private financiering voor strategische investeringen.

Dankzij de EFSI-steun verstrekt de EIB-groep financiering voor economisch levensvatbare projecten, waaronder projecten met een hoger risicoprofiel dan de EIB gewoonlijk financiert. De nadruk ligt op de volgende sleutelsectoren: i) vervoer, energie en de digitale economie; ii) milieu en hulpbronnenefficiëntie; iii) menselijk kapitaal, cultuur en gezondheid; iv) onderzoek, ontwikkeling en innovatie; v) steun aan kleine, middelgrote en midcap-ondernemingen.

De EFSI-verordening biedt ruimte voor financiële steun aan investeringsplatformen, voor bijdragen aan de financiering van een aantal investeringsprojecten met een thematische of geografische focus en voor verrichtingen met nationale stimuleringsbanken.

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen de Europese structuur- en investeringsfondsen en het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI)?

Het risicoprofiel en andere criteria zijn verschillend. De ESI-fondsen kunnen projecten financieren via subsidies en financieringsinstrumenten. Deze projecten worden op gedecentraliseerde wijze door de beheersautoriteiten in de lidstaten uitgevoerd. Het EFSI verstrekt risicofinancieringsinstrumenten via de Europese Investeringsbank.

Welk voordeel biedt het combineren van de ESI-fondsen met het EFSI?

Een strategische combinatie van de ESI-fondsen en het EFSI kan bijdragen tot gezamenlijke en gecoördineerde inspanningen om het hoofd te bieden aan de daling van investeringen in heel Europa of in een bepaalde regio.

Door hun complementariteit en de optimalisering van de additionaliteit van de investeringen kunnen de ESI-fondsen en het EFSI aanvullende investeringen mobiliseren. De twee fondsen hebben een verschillende structuur, maar vullen elkaar aan qua uitgangspunten, opzet en wettelijk kader. Zij versterken elkaar.

De fondsen kunnen op verschillende manieren worden gecombineerd, afhankelijk van de investering in kwestie. Het combineren van ESI-fondsen en het EFSI is met name interessant in bepaalde landen of sectoren waar de ESI-fondsen grote kansen bieden en waar het EFSI op zich nog niet volledig benut wordt.

Elk project dat economisch haalbaar is, kan bijdragen tot meer groei en banen in de EU en in overeenstemming is met de investeringsprioriteiten van de EU, komt in aanmerking voor steun uit zowel het EFSI als de ESI-fondsen. Projectontwikkelaars dienen gebruik te maken van de advieshub en contact op te nemen met de EIB om te weten te komen of en hoe zij de fondsen kunnen combineren.

Op welke verschillende manieren kunnen de ESI-fondsen met het EFSI worden gecombineerd?

De ESI-fondsen kunnen op verschillende manieren met het EFSI worden gecombineerd. Uitgebreide informatie over de verschillende combinatiemogelijkheden die al geïnventariseerd zijn, vindt u in deze brochure. Hier volgt een overzicht:

  • 1. 
    het combineren van de ESI-fondsen en het EFSI op projectniveau:
 
1
Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten
  • 2. 
    het combineren van de ESI-fondsen en het EFSI op projectniveau via een financieringsinstrument:
 
2
Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten
 
3
Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten
 
4
Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten
  • 3. 
    het combineren van de ESI-fondsen en het EFSI voor de financiering van kmo's met gebruikmaking van door het EFSI gefrontloade financieringsinstrumenten van de EU die de intermediairs garanties bieden.
 
5
Bron: Europese Commissie: Rapid persberichten

Kunnen de ESI-fondsen bijdragen aan het EFSI? Kunnen middelen van het EFSI worden gebruikt voor de nationale cofinanciering van een door de ESI-fondsen gesteund programma?

De middelen die de ESI-fondsen aan een programma hebben toegewezen, kunnen niet rechtstreeks aan het EFSI worden overgedragen. Vanwege de aard en de structuur ervan kan de EFSI-steun vooreen project niet worden beschouwd als nationale cofinanciering voor een door de ESI-fondsen gesteund programma.

De nationale cofinanciering van een door de ESI-fondsen gesteund programma kan echter wel worden verstrekt via een ander financieel product van de EIB/het EIF, namelijk door middel van een structuurprogrammalening of via een tussenkomst op projectniveau.

Ook is het mogelijk dat in bepaalde omstandigheden de bijkomende middelen die naar aanleiding van de gecombineerde tussenkomst van de ESI-fondsen en het EFSI worden gegenereerd, worden beschouwd als de nationale cofinanciering van het door de ESI-fondsen gesteunde programma.

Wie beslist of projecten EFSI-financiering of steun van de ESI-fondsen kunnen ontvangen? Hoe verloopt de goedkeuringsprocedure?

Meer informatie over de selectieprocedure voor EFSI-projecten vindt u hier, en meer informatie over de toegang tot ESI-fondsen vindt u hier.

Voor meer informatie dienen de projectontwikkelaars contact op te nemen met de Europese investeringsadvieshub.

Hoe moeten de staatssteunregels worden toegepast bij het combineren van de ESI-fondsen en het EFSI?

De EU-staatssteunregels sluiten aan bij het doel van het investeringsplan, namelijk het aanpakken van marktfalen en het genereren van private investeringen. Tenzij de financiering uit de ESI-fondsen tegen marktvoorwaarden aan ondernemingen wordt verstrekt, kan ze staatssteun inhouden en dus onder de Europese staatssteunregels vallen. Steun van het EFSI vormt geen staatssteun en is niet onderworpen aan de staatssteunregels.

De Commissie zal op basis van haar gemoderniseerde staatssteunregelgeving beoordelen of de steun van de ESI-fondsen staatssteun inhoudt. Om het gebruik van het EFSI te bevorderen, zal de Commissie er een prioriteit van maken om zo snel mogelijk te beoordelen of het gebruik van middelen uit de ESI-fondsen conform is met de staatssteunregels. De Commissie engageert zich om haar beoordeling binnen zes weken na ontvangst van de volledige kennisgeving van de lidstaat af te ronden.

Waar kunnen projectontwikkelaars hulp krijgen om hun voorstellen te structureren?

Projectontwikkelaars kunnen een beroep doen op de Europese investeringsadvieshub, het aanspreekpunt voor technische en administratieve ondersteuning inzake investeringen. Die gezamenlijk door de Europese Commissie en de Europese Investeringsbank opgerichte hub helpt overheden en projectontwikkelaars bij het bepalen, prioriteren, opstellen, structureren en uitvoeren van strategische projecten en op efficiëntere wijze gebruikmaken van EU-middelen door het mobiliseren van privaat kapitaal. Ook "fi-compass", een adviesdienst over de financieringsinstrumenten van de ESI-fondsen, maakt deel uit van dit centrale aanspreekpunt.

Daarnaast is er het Europees investeringsprojectenportaal (EIPP), een volledig nieuw webportaal dat private en publieke projectontwikkelaars in de Europese Unie in contact brengt met potentiële investeerders in de hele wereld. Dit portaal wordt gehost door de Europese Commissie en zal projectontwikkelaars helpen toegang te krijgen tot een groot netwerk van investeerders, consultants en adviesdiensten die hen kunnen helpen bij het structureren en financieren van hun projecten.

MEMO/16/313

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail