Wederzijdse verdediging: wat betekent de plicht om andere lidstaten te helpen?

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op donderdag 21 januari 2016, 10:42.

In de nasleep van de terreuraanslagen in november in Parijs, heeft Frankrijk de andere EU-landen i om hulp gevraagd door het activeren van een 'hulp en bijstand "clausule in het Verdrag i van de Eurpoese Unie dat nooit eerder is gebruikt. Dit riep veel vragen op over de te volgen procedure en de rol van de Unie hierin. Europarlementsleden bespreken dit vanavond, 20 januari. Bekijk onze infografiek voor meer informatie.

Artikel 42, lid 7 van het Verdrag van de EU

De clausule werd in 2009 opgesteld in artikel 42 lid 7 van het Verdrag van de Europese Unie. Het stelt dat de EU-landen verplicht zijn om een andere lidstaat dat “slachtoffer is geworden van gewapende agressie op zijn grondgebied" bij te staan en dat deze hulp in overeenstemming moet zijn met potentiële NAVO-verplichtingen.

Er is geen formele procedure opgesteld en het artikel stelt niet uitdrukkelijk dat de hulp militair van aard moet zijn, zodat landen zoals Oostenrijk, Finland, Ierland en Zweden, die een beleid van neutraliteit voeren, nog steeds kunnen samenwerken.

Welke vorm van hulp?

Sinds Frankrijk het verzoek om bijstand op 17 november 2015 indiende, heeft het land bilaterale gesprekken met de andere lidstaten gevoerd om te zien wat voor soort hulp beschikbaar is. Sommige landen hebben zich bereid getoond om zich bij operaties tegen terrorisme in Syrië en Irak te voegen, anderen zijn bereid om hun aanwezigheid bij andere internationale missies te verhogen zodat Franse troepen elders kunnen worden ingezet.

Rol van de EU

Aangezien de exacte aard van de hulp die nodig is tussen staten op bilateraal niveau wordt overeengekomen, is de rol van de EU beperkt. Toch kan de EU helpen het proces te faciliteren en coördineren.

In een resolutie van november 2012, nodigden de EP-leden de Hoge Vertegenwoordiger van de EU uit om praktische regelingen en richtlijnen voor te stellen met betrekking tot de clausule voor wederzijdsverdediging. In de plenaire vergadering deze week debatteren de leden over de vraag of een sterkere betrokkenheid van de EU nuttig zou kunnen zijn.

Het plenaire debat zal op woensdagavond plaatsvinden en vervolgens wordt op donderdag over een resolutie gestemd.

REF. : 20160119STO10518